Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !

Berendsen, Antonius

Uit Berghapedia
Ga naar: navigatie, zoeken

Antonius Berendsen werd op 30 juli 1917 geboren in 's-Heerenberg als zoon van Gradus Joannes Berendsen (18891962) en Gerharda Theodora Kinnaer (18931952). Zijn ouders zijn in 1922 met hun kinderen verhuisd naar het adres Heerlerbaan 33 in Heerlen. Mogelijk heeft zijn vader daar (enige tijd) als mijnwerker gewerkt, maar hierover zijn nog geen gegevens bekend.

In 1940, kort na de Duitse inval, is Berendsen door de toenmalige districtsarbeidsbeurs in Heerlen tewerkgesteld in de Philips-fabriek in Aken. Hij ging als grensganger op en neer. Datzelfde jaar werd hij gearresteerd, omdat hij brieven smokkelde naar Aken. Hij werd opgesloten in de strafgevangenis in Aken en ongeveer twee jaar later overgebracht naar het Arbeitserziehungslager (AEL) in Köln-Müngersdorf. Van dergelijke Arbeitserziehungslager waren er destijds in Duitsland en bezet Europa tientallen. Het waren heropvoedingskampen voor dwangarbeiders die zich (in de ogen van de Nazi's) om wat voor reden dan ook misdragen hadden.

Berendsen overleed op 24 november 1944 in het Arbeitserziehungslager Köln-Müngersdorf. Zijn moeder heeft het overlijden op 9 juni 1945 aangegeven in Heerlen. Daarbij heeft zij als overlijdensdatum opgegeven 26 december 1944. Waarschijnlijk heeft zij deze datum van het Rode Kruis of misschien van een medegevangene van haar zoon doorgekregen. Twee jaar later bleek deze datum onjuist te zijn. Een ambtenaar maakte op 28 juni 1947 een aantekening in de kantlijn van de overlijdensakte, waarbij blijkt dat Berendsen volgens zijn Duitse overlijdensakte (no. 597 van 26 november 1946, opgemaakt in Köln-Deutz) al op 24 november 1944 was overleden.

Berendsen werd waarschijnlijk ergens in Keulen begraven. Op 12 juli 1951 werd hij herbegraven op het katholieke deel van de gemeentelijke begraafplaats aan de Akerstraat in Heerlen (rij 2, graf 2469). Op zijn graf werd een houten kruis met een naamplaat geplaatst. In 1955 heeft de Oorlogsgravenstichting (OGS) voorgesteld zijn stoffelijke resten over te brengen naar het Ereveld Loenen, maar zijn nabestaanden gaven er de voorkeur aan het graf in Heerlen te houden. Zij wilden het zelf verzorgen.

Op 3 oktober 1956 heeft de OGS het houten kruis vervangen door een grafsteen met omlijsting. Hierop staat de juiste overlijdensdatum van 24 november 1944. Ook het slachtofferregister van de Oorlogsgravenstichting vermeldt de datum 24 november.

Bernardus Antonius Berendsen, een oom van Antonius, stierf drie dagen later op 27 november 1944, in Duisburg. Neef en oom zijn beide oorlogsslachtoffer, maar hun overlijdens staan los van elkaar.

Berendsens Sterbeurkunde uit Keulen
Berendsens overlijdensakte van Berendsen uit 1945 met in de marge een aantekening uit 1947 waarin de overlijdensdatum volgens de Duitse overlijdensakte wordt vermeld.
Burgerlijke Stand Heerlen, overlijdensaktes 1945, aktenr. 399

Bronnen