Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !

Distributiebon

Uit Berghapedia
Ga naar: navigatie, zoeken

In de Tweede Wereldoorlog waren veel levensmiddelen en andere eerste levensbehoeften zo schaars dat ze door de overheid gerantsoeneerd werden. Dit was tijdens de Eerste Wereldoorlog overigens ook het geval.

Al voor de Duitse inval in mei 1940 was een aantal levensmiddelen "op de bon", zoals dat heette. Deze levensmiddelen waren alleen nog maar te krijgen bij inlevering van distributiebonnen. Op 11 oktober 1939 werd suiker als eerste product door de Nederlandse overheid gerantsoeneerd. Tijdens de Duitse bezetting volgden nog vele andere voedingsmiddelen en andere levensbehoeften.

Het systeem van distributiebonnen werkte aan de hand van distributiestamkaarten, die alle Nederlanders kregen. Deze kaarten waren persoonlijk, zodat men op vertoon van die kaart een bepaald aantal bonnen kreeg voor een bepaalde hoeveelheid van een bepaald levensmiddel of ander product. Wanneer die bonnen ingeleverd konden worden, werd in de kranten bekend gemaakt. De distributiebonnen waren geen vervanging voor geld, want men moest nog steeds voor de producten betalen.

De Duitsers hebben de distributiestamkaarten die de Nederlandse overheid al voor de oorlog had uitgegeven, vervangen door de zogenaamde Tweede Distributiestamkaart. Met deze maatregel wilden zij de onderduikers afsnijden van voedselvoorziening. Iedereen moest de nieuwe stamkaart persoonlijk komen afhalen, en dat was natuurlijk moeilijk voor wie ondergedoken zat. Veel Nederlandse ambtenaren hebben echter gefraudeerd bij het uitreiken van de nieuwe stamkaarten, zodat er uiteindelijk meer Tweede Distributiestamkaarten in omloop waren dan er Nederlanders waren. Bovendien werden distributiekantoren, waar distributiebonnen opgeslagen lagen, regelmatig overvallen door het verzet.

Verschillende producten zijn nog tot enkele jaren na de oorlog op de bon geweest.

De voorzijde van de stamkaarten van Joep en Ag Garben.
Klik voor een vergroting.
De achterzijde van de dezelfde stamkaarten
Een voorbeeld van distributiebonnen, in dit geval voor textiel.

Bron