Grafelijke molen 's-Heerenberg

Detail van de plattegrond van Jacob van Deventer uit 1560 met rechtsboven de grafelijke molen in 's-Heerenberg

De grafelijke molen in 's-Heerenberg is een van de vier dwang- of banmolens die Willem II van den Bergh rond 1440 heeft laten bouwen. Hij stond buiten de Molenpoort ongeveer waar nu de algemene begraafplaats ligt.

De boeren in het Land van den Bergh waren verplicht hun graan op een van de dwang- of banmolens te laten malen. De andere drie banmolens waren de Terlaaksmolen in Didam, de grafelijke molen in Gendringen en de torenmolen in Zeddam. In 1451 schonk heer Willem aan het Gasthuis in de Kellenstraat een rente van een malder rogge en een malder malt uit elk van zijn vier molens.

Van deze vier molens bestaat alleen de molen in Zeddam nog. De molen in 's-Heerenberg werd op 22 juli 1570 door de bliksem getroffen en is toen geheel verloren gegaan. Vermoedelijk is de afbeelding op de plattegrond Van Deventer de enige die ervan overgeleverd is. Het lijkt erop dat deze molen, anders dan die in (in elk geval) Didam en Zeddam, geen torenmolen was, maar een de standerdmolen.

Bron

• Molen database, gebaseerd op:
  • Archief Huis Bergh, regest 658
  • Een artikel van H. Stam in De Graafschapbode van 19 januari 1959