Meginhard IV van Hamaland

Meginhard IV van Hamaland was een zoon van Everhard Saxo van Hamaland. Toen zijn vader in 898 werd vermoord, was hij waarschijnlijk nog een kind, want de opvolger van zijn vader als graaf van Hamaland was zijn oom Meginhard III. Na diens overlijden omstreeks 920 werd Meginhard IV graaf van Hamaland. Daarnaast bestuurde hij ook Salland, de Veluwe, Drenthe, delen van Groningen en waarschijnlijk ook 't Gooi.

Aangenomen wordt dat hij al voor zijn aantreden als graaf kinderen had. De moeder van Everhard en Gerberga is niet bekend. Cunegonde was de moeder van zijn zoon Wichman.

Meginhard IV heeft zich ver buiten Hamaland begeven. Zo was hij op 7 november 921 aanwezig bij de ontmoeting aan de Rijn tussen de Duitse koning Hendrik I (bijgenaamd de Vogelaar) en Karel III (bijgenaamd de Eenvoudige), de koning van Lotharingen. Zij ondertekenden vier dagen later het Verdrag van Bonn, waarmee zij wederzijds hun koninklijke macht en de grens tussen hun landen erkenden. Meginhards aanwezigheid aan de Rijn was niet toevallig, want zijn broer Everhard was een zwager van Hendrik de Vogelaar.

In de jaren 938–939 heeft Meginhard IV hoogstwaarschijnlijk deelgenomen aan de opstand van de hertogen Hendrik I van Beieren, Everhard III van Franken en Giselbert II van Maasgouw tegen de Duitse koning Otto I de Grote (de zoon van Hendrik de Vogelaar). De opstand kwam op 2 oktober 939 ten einde met de Slag bij Andernach aan de Rijn. Koning Otto kwam als winnaar uit de strijd. Onder de gesneuvelden was naast de hertogen Everhard en Giselbert ook graaf Dirk I, de man van Meginhards dochter Gerberga.

Meginhard IV verloor na de Slag bij Andernach zijn graventitel, en zijn bezittingen werden geconfisqueerd. In 944 herstelde koning Otto de Meginharden in hun macht, maar niet Meginhard IV zelf. Zijn bezittingen werden verdeeld tussen zijn zoons Everhard en Wichman. Everhard kreeg de burcht in Zutphen en werd graaf van Salland, Drenthe en de Groningse gebieden. Wichman kreeg de burcht op de Eltenberg en werd graaf van Hamaland, de Veluwe en waarschijnlijk 't Gooi.

Bij zijn overlijden tussen 952 en 956 was Meginhard IV nog steeds ambteloos. Hij blies zijn laatste adem uit in de burcht van zijn zoon Wichman op de Eltenberg, waar hij ook begraven werd.

Het eerste gravenhuis van Hamaland wordt meestal de Meginharden genoemd, omdat de naam Meginhard vaker voorkomt in dit geslacht. Een andere naam is de Brunharingen, afgeleid van Brunhar van Hamaland, de stamvader van het geslacht.

Bronnen

• Oorkondenboek der Graafschappen Gelre en Zutfen, deel 1, blz. 90
• Middeleeuwers in drievoud: hun woonplaats, verwantschap en voeding, J.M. van Winters, Uitgeverij Verloren, Hilversum (2017), blz. 129
• Op Wikipedia:
  • Meginhard IV van Hamaland
  • Hamaland
  • Graaf Dirk I
  • Hendrik de Vogelaar