Brontekst bekijken van Berghse schatting (begin 16de eeuw)

Begin [[:Categorie:Jaartallen 1500-1599|16de eeuw]] liet de [[Frederik_van_den_Bergh_(1474-1513)|Graaf van Bergh]] lijsten met schatplichtigen en de te innen van [[schatting]] onder de bewoners van het Berghse land opstellen. Drie van deze lijsten zijn in het [[Archief Huis Bergh]] te vinden, en behoren tot de oudste lijsten waarop de namen van vrijwel alle Berghse hoofdbewoner voorkomen. De eerste twee lijsten beschrijven de schatplichtigen in het ''Ophavensambt'' (de kerspelen [[Beek]] en [[Netterden]], met [[Broekhees]] en [[Speelberg]]), en de derde lijst beschrijft de inning van schatting in alle Berghse buurtschappen, en de Ophavensambt. Alleen de eerste lijst heeft een oorspronkelijke datering van het jaar [[1505]]. De tweede lijst is tijdens de inventarisatie van het archief gedateerd op ca. 1505, en de derde lijst is tijdens de inventarisatie gedateerd op begin 16de eeuw. Op basis van overeenkomstige namen op de verschillende lijsten, en gegevens die bekend zijn over de personen op de lijsten, kan de conclusie getrokken worden dat de derde lijst ergens tussen de jaren [[1505]] en [[1510]] is opgesteld.

Deze bron is bijzonder interessant omdat het een goed beeld geeft van de achternamen die rond deze tijd al bestonden in deze omgeving. De personen zijn onderverdeeld in ''bouwluyde'' (boeren), ''halff bouwluyde'' (halve boeren) en ''katers'' (keuters). Enkele keuters staan aangemerkt als ''pauper''.

Onderstaande namenreeksen zijn een transcriptie van alle namen die op de derde lijst voorkomen.

== In Kilder, Braamt, Klein- en Groot-Azewijn en Lengel ==
{|
| valign=top width=300 |

<p style="font-size: 1.2em; font-weight: 700;">[[Kilder]]</p>
Bouwluyde:
*Symon Symonss
*Arndt Busma
*Luytken ther Hopert
*Frederick Asse
*Johan Brant
*Gysken Brantz
*Derick ten Berge
*Wessel van Killer
*Geryt Becker
*Derick [[Poor|Poir]]
*Reyntken Reyners

Halff bouwluyde:
*Henrick van Hassent
*Geryt Peckell
*Henrick Schut
*Kerstken Kerstkens
*Zweer Huetinck
*Luijtken Asse

Katers:
*Geryt Symonss
*Willem van Zeelens

| valign=top width=300 |
<p style="font-size: 1.2em; font-weight: 700;">[[Braamt]]</p>
Bouwluyde:
*Geryt Gyskens
*Symo to Braempt
*Goissen Willemss
*Jan Symonss
*Jan Stuers
*Johan Kerstkens
*Wijer Bruynss
*Evert Symonss

Halff bouwluyde:
*Vrouwe Ehs
*Die jongh Wijer Bruynss
*onleesbaar
*.... onder back
*Johan Morkens
*Jacob van Schapen
*Steve Tapperjaen
*Gysken Budden
*Derick van Rede

| valign=top width=300 |
<p style="font-size: 1.2em; font-weight: 700;">[[Klein-Azewijn]]</p>
Bouwluyde:
*Jan to Hynorde
*Lambert upter Horst
*Arent ingen Poill
*Henrick Evertz
*Styn Schepens
*Johan Scepens
*Johan Bouwma
*Johan [[Poor|Poir]]
*Derick Kerstkens
*Jan Lap
*Evert Schillinck
*Ailbert
*Raibde Symonss
*Derick Peckell
*Claiss [[Kniest|Knyest]]
*Lambert Knyest

Halff bouwluyde:
*Arndt Koster

Katers:
*Geryt Becker
*Geryt Symonss
*Geryt Stevens
*Henrick Kerstkens

| valign=top width=300 |
<p style="font-size: 1.2em; font-weight: 700;">[[Groot-Azewijn]]</p>
Bouwluyde:
*Vrouwe Gyskens
*Johan Tyck
*Evert van Zyck
*Henrick Gyskens
*Derick van Hall
*Engelbert [[Thuis_en_Thus|Thuessen]]
*Willem van Zyck
*Geryt ten Brontz
*Derick Kerstkens
*Jan ter Walss
*Goissen Symonss
*Wessel Arndtz
*Derick Buck

Halff bouwluyde:
*Johan Schroder
*Derick ter Walss

Katers:
*Henrick Lambertz
*Gerytz Huyssn
*Willem Gyskens
*Geryt Strenger
*Henrick Claess
*Geryt Lambertz
*Wynolt Stevenss
*Jacob Claess
*Henrick Huess
*Derick Rutgers
*Derick Arndtz

| valign=top width=300 |
<p style="font-size: 1.2em; font-weight: 700;">[[Lengel]]</p>
Bouwluyde:
*Lambert Sterck
*Henrick ter Wurdt
*Geryt Brant
*Steve Vreelt
*Henrick Bierweert
*Peter Martenss

Katers:
*Herma Yllinx?
*Herma Hestinck
*Johan Brant
*Wolter Koster (Zelige)
*Geryt Morken
*Lambert ten Westendorp
*Henrick ter Walss
*Henrick Borkert (Zelige)
*Roloff Klump
*Arndt Hesselinck
*Evert ter Werfft
*Henrick Egginck
*Derick Staell
|}

== In Stokkum, Vinkwijk, Zeddam en Wijnbergen ==
{|

| valign=top width=300 |
<p style="font-size: 1.2em; font-weight: 700;">[[Stokkum]]</p>
Bouwluyde:
*Henrick Heylant
*Johan [[Poor|Poir]] die ailde
*Derick Boemken
*Reymk va Killer
*Johan Poir die jonge
*Herma Thaessen
*Geryt Kluytken
*Jan Lindde
*Evert Driver
*Jan Peckell

Halff bouwluyde:
*Vrouwe ther Lynde
*Lengell v st.d
*Henrick Zybertz
*Goissen van Killer

Katers:
*Henrick Peckell
*Derick Peckell
*Albert Busma
*Vrouw Holtsnyders
*Vrouw Dryners
*Wynolt Strodeker (pauper)
*Geryt van Schape (pauper)

| valign=top width=300 |
<p style="font-size: 1.2em; font-weight: 700;">[[Vinkwijk]]</p>
Bouwluyde:
*Johan [[Sweers_en_Zweers|Zweers]]
*Herma Sterck
*Derick Huesse
*Willem Bolte
*Esken Tuysth

Halff bouwluyde:
*Henrick Gaetschalck

Katers:
*Derick Priester (pauper)
*Evert Bolte
*Wolter Kardriver
*Geryt Kellmer
*Arnt then Alter (pauper)
*Jan Eskens

| valign=top width=300 |
<p style="font-size: 1.2em; font-weight: 700;">[[Zeddam]]</p>
Katers:
*Andries Smyt
*Geryt ter Syck
*Berma Schillinck
*Henrick to Henfford
*Derick ten Campe
*Geryt K..ckert
*Garret K..ckert
*Geryt Scheperheyn
*Engelbert Bouwma
*Arndt Wyers
*Henrick Gantss
*Kerstken Kerstkhuyssn
*Johan Staell
*Bernt then Hav
*Jan Gompertz
*Henrick Huesse
*Geerlich Kerstkens
*Kerstk Schomaick
*Henrick Stepens
*Henrick Borkert
*Henrick Wessels
*Johan Bouwma
*Bernt Broill

| valign=top width=300  |
<p style="font-size: 1.2em; font-weight: 700;">[[Wijnbergen]]</p>
Bouwluyde:
*Jan ter Walss
*Derick Luytkens
*Johan Miyss?
*Kaulle? Myiss?
*Geryt va Dul...e?
*Henrick ten Nyenhuyss

Halff bouwluyde
*Berndt Luytkens

Katers
*Geryt ten Berge
*Henrick Luytkens
*Willem Poir
|}

== In het Ophavensambt ==

{|
| valign=top width=300  |
<p style="font-size: 1.2em; font-weight: 700;">Netterden</p>
*Jan Schutt
*Nyneken va Kell
*Henrick va Kell
*Goissen van Hensseler
*Johan Broill
*Geryt die Beer
*Herma Stell
*Conrait Broill
*Berndt to Heinfford
*Henrick va Reme
*Jan Gruyter

Katers:
*Roloff to Boickhorst
*Henrick Stell
*Geryt die Vuyser
*Geryt Praistuck
*Roloff Jan Schutte
*Jan Sloyffert?
*Derick Korthouwer

| valign=top width=300  |
<p style="font-size: 1.2em; font-weight: 700;">Speelberg</p>
*Henrick Kailken
*Evert Vestkens
*Derick Mans

Katers
*Roloff va Dynxperlo
*Henrick va Halten
*Johan Arntss
*Ermgart Brantz
*Gairt Stell (pauper)
*Evert Driver
*Eyn van Embrick in stede Derick Arntz

| valign=top width=300  |
<p style="font-size: 1.2em; font-weight: 700;">Broekhees</p>
*Kerstken Kailkens
*Reyntken then Berg
*Goyssen Alaertz
*Snellert Godden
*Huyssn Derix va Voirst

Katers
*Steve Godden
*Derick Spyker
*Storys ter Hyndert
*Derick Godden

| valign=top width=300  |
<p style="font-size: 1.3em; font-weight: 700;">Beek</p>
*Geryt int Velt
*Jan vande Kerckhoff
*Jelis Kremer
*Jan Kremer
*Arndt Kremer
*Jan Eskens
*Joryss van Hoimepell
*Vrouw Krouwels
*Henrick Dreyer
*Wessell ther Hoxt
*Daem vand Landlle
*Herma Slabbert
*Rynded? Gerytz vand Landlle
*Derick Goissens
*Zweer Eskens
*Rutger Busma
*Petr Busma
*Derick Asse
*Claess Budde
*Geryt Krouwell
*Derick Meysters

Katers
*Jan Dreyer
*Jan vand Landlle
*Wier Daeme
*Evert Busma
*Herma ten Strange
*Henrick Symonss
*Herma die Herte (pauper)
*Roloff die Heerte
|}

==Bronnen==

* [[Archief Huis Bergh]], Inventarisnummer 2901: Lijst der schattingen in het "ophavensampt" van het land van den Bergh, 1505.
* Archief Huis Bergh, Inventarisnummer 2902: Lijst van schatplichtigen in het "ophavensampt" van het land van den Bergh, c. 1505.
* Archief Huis Bergh, Inventarisnummer 2903: Lijst van de schattingen in het land van den Bergh, begin 16de eeuw.