Brontekst bekijken van Sutherland, Daniël

'''Daniël Sutherland''' was [[Grensjagers|grensjager]] in [[Beek]] met de rang van sergeant. Hij werd in [[1758]] geboren in Maastricht. Zijn achternaam komt ook voor als Sueterland, Suterland en Sutterland. 

== Huwelijk en gezin ==
Zoals alle grensjagers had Sutherland al een lange staat van dienst als onderofficier. Hij was sergeant bij het ''2e Bataljon Stuart onder majoor Panhuizen'' toen hij op 20 maart [[1791]] in Coevorden trouwde met Antje Jans, ook genaamd Antje Wessels, geboren in [[1767]] in Nieuweschans.
[[Bestand: NL-UtHUA_0045_00_00515_000_000057 Sutherland.jpg|thumb|right|500px|<center>'''De inschrijving van Wessel Sutherland in het doopboek<br>van de protestantse kerk in Zeist</center>]]
Zijn kinderen werden in verschillende garnizoensplaatsen geboren:
*Anna Maria, op 29 januari [[1792]] gedoopt in Delfzijl
*Jan, geboren op 23 februari [[1795]] in Den Briel, gedoopt aldaar op 25 februari 1795
*Daniël, op 7 maart [[1798]] geboren in [[Zutphen]]
*Johannes, rond [[1801]] geboren in Zutphen
*Wessel, op 7 september [[1805]] geboren in Kamp Zeist, op 22 september 1805 gedoopt in de protestantse kerk in Zeist ''zonder consequentie''
*Willem, geboren op 9 februari [[1808]], gedoopt op 14 februari 1808 in de protestantse kerk in [[Bergen op Zoom]]

== Nazaat van een Schotse huurling ==
Sutherland werd in Maastricht geboren, maar zijn naam duidt op een buitenlandse afkomst. Het ''Bataljon Stuart'' dat in zijn huwelijksakte genoemd wordt, bestond inderdaad uit Schotse huurlingen in dienst van het Staatse leger van de Republiek der Verenigde Nederlanden. De eersten waren al in de [[Tachtigjarige Oorlog]] overgekomen, maar in [[1678]] verwierf de Republiek het recht actief soldaten te werven in Schotland. Een voorvader van Sutherland zal toen naar Nederland zijn gekomen. Hoewel de uiteindelijk drie Schotse regimenten, waaronder het Regiment Schotten van Stuart, in de Nederlanden gestationeerd waren, bleven zij deel uitmaken van het Britse leger. 

In [[1772]] in verviel de naam Stuart en ging het onderdeel Regiment Schotten Nr. 3 heten. Na de inlijving van de Schotse regimenten bij het Staatse leger in [[1783]] veranderde de naam in Regiment Nationalen XXIII. De naam in Sutherlands huwelijksakte van 1791 was toen dus al verouderd. Bij de vorming van de Bataafse Republiek in [[1795]] ging het Regiment Nationalen XXIII over in het 3e bataljon van de 6e Halve Brigade, vervolgens in [[1803]] in het 18e Bataljon Infanterie en in [[1805]] in het 3e bataljon van het 6e Regiment Infanterie van Linie.

Sutherland maakte al deze reorganisaties en naamsveranderingen mee. Zijn stamboek vermeldt dat hij op 26 november [[1798]] 22 jaar, een maand en 26 dagen in dienst was. Dit zou betekenen dat hij werd ingelijfd op 1 oktober [[1777]], het jaar waarin hij negentien werd.

Hij was ingedeeld bij het 7e Regiment Infanterie van Linie toen hij op 3 januari In [[1807]], na bijna dertig jaar, uit de dienst werd ontslagen. Hij behoorde tot een groep van onderofficieren en verdere manschappen die wegens ouderdom, langjarige dienst of lichaamsgebreken niet meer in staat waren ''den activen dienst naar behooren te kunnen waarnemen''. Sutherland werd ontslag verleend wegens een "kwade borst".

== Grensjager in Rotterdam en Beek ==
Sutherland was echter nog gezond genoeg voor een dienstverband als grensjager. Zo diende hij vanaf [[1808]] in Rotterdam bij de 9e escouade van het [[1ste Korps Grensjagers van 1808-1811|1e Korps Grensjagers]]. Op een namenlijst van grensjagers uit [[1810]] staat hij nog steeds vermeld onder Rotterdam, maar al eerder, op 23 juni [[1809]], werd hij ook genoteerd in de "Staat der gemeente" van de protestantse kerk in [[Kempen|Eersel, Duizel en Steensel]].  Hierin wordt hij vermeld als lidmaat, terwijl zijn vrouw Anna Sutherland geboren Jans en zonen Daniël, Johannes en Willem onder "toehoorders en kinderen" staan. Later is achter hun namen "vertrokken" toegevoegd. De drie kinderen die niet genoemd worden, waren mogelijk al overleden of, wat de oudste betreft, stonden al op eigen benen. Hoe het lidmaatschap in Steensel met de standplaats Rotterdam gerijmd moet worden, is niet duidelijk.
{|
|- valign=top
|[[Bestand:NL-HaNA_2.01.15_116_0002 Sutherland.jpg|thumb|right|500px|<center>'''De 9e escouade in Rotterdam in de namenlijst van 21 mei 1808</center>]]
|[[Bestand:NL-HaNA_2.01.15_328_0016 Sutherland.jpg|thumb|right|500px|<center>'''De 9e escouade in Rotterdam in een namenlijst uit 1810</center>]]
|}
Mogelijk is Sutherland in Steensel gebleven tot [[1814]], het jaar waarin gegadigden voor het toen opgericht [[2de Korps Grensjagers van 1814 tot 1823|2e Korps Grensjagers]] zich in Den Haag moesten melden. Hij werd toen naar Beek gestuurd, waar hij grensjager is geweest tot de opheffing van het 2e Korps in [[1823]]. Zijn commandant in Beek was sergeant-majoor [[Valk, Cornelis|Cornelis Valk]].  

Op 26 maart [[1822]] heeft [[Rietveld, Arnold|Arnold Rietveld]], [[Politiek#Burgemeesters|burgemeester]] van de [[gemeente Bergh]], in zijn hoedanigheid van [[Notarissen|notaris]] voor Sutherland en zijn vrouw, woonachtig in Beek, een huwelijksconsent opgesteld. Dit was voor zijn zoon Daniël, die op 11 april 1822 in Deventer trouwde. De huwelijksakte van zijn zoon vermeldt [[Commiezen|commies]] als beroep van Sutherland senior. Commiezen en grensjagers hadden overlappende taken.

Op 1 maart [[1826]] werd Sutherland met zijn vrouw als gepensioneerd militair komende uit Beek ingeschreven in het [[bevolkingsregister]] van [[Wehl]]. Daar overleed hij op 7 februari [[1828]], 70 jaar oud. Zijn vrouw woonde in Den Bosch toen zij op 19 mei [[1835]] overleed in Teteringen.

== Bronnen ==
*[http://www.archieven.nl Archieven.nl]
*[http://www.nationaalarchief.nl Nationaal Archief], Militairen in de Bataafs-Franse tijd 1795-1813, toegangsnummer 2.01.15:
**inventarisnummer 28, folionummer 133
**inventarisnummer 116, folionummers 2 en 8
** inventarisnummer 220, folionummer 17
** inventarisnummer 221, folionummer 88b
**inventarisnummer 328, folionummer 3 en 15
*''Grensjagers en Commiezen (te paard) 1814-1828'', H. Kramer, [https://www.adwhistorie.nl Contactorgaan ADW] (december 1992), blz. 8–22
*[http://www.ecal.nu Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers (ECAL)], archieftoegang 3013 Notarissen in de gemeente Montferland, 1812-1935, inventarisnummer 171
*''Alfabetisch register van de hoofdofficieren van de Schotse Regimenten in Nederlandse dienst'', H. Ringoir, Den Haag ([[1973]])
*[https://nl.wikipedia.org/wiki/Schotse_Brigade Schotse Brigade] op Wikipedia

[[Categorie:Militairen uit de tijd van Napoleon]] [[Categorie:Grensjagers]]