Old Ni-js 105

Old Ni-js 104 <==> Old Ni-js 106

Uitgave maart 2020

Inhoud

• Pagina 2 | Heemkundekring Bergh
• Pagina 3 | Edwin Zweers: Van het Bestuur
• Pagina 4 | ?: Bronnen
• Pagina 5 | Martijn Reinders: Montferland in het voorjaar van 1945
• Pagina 18 | Archeologisch onderzoek naar de Kochbunkers
• Pagina 25 | Rob Vister: 75 jaar vrijheid vieren
• Pagina 26 | Antoon Berentsen: Boeken 'Bommen op Wehl'
• Pagina 27 | Edwin Zweers: Leven en sterven van soldaat Walter Hönig
• Pagina 36 | Gerhard Pas: Bevrijding
• Pagina 40 | Sponsors

Tekst Website

Van het bestuur (pag 3)

[Verschijnt medio maart 2020]

Beste heemkundevrienden,

Onze vereniging zetelt nu ruim een jaar in ´t Raethuys, een plek die nog altijd aanvoelt als een unieke historische locatie voor onze activiteiten. Deze activiteiten worden door de groei van het aantal werkgroepen en hun toenemende initiatieven steeds frequenter. Zo worden de archieven van John Thoben en Henk Harmsen momenteel door vrijwilligers samengevoegd tot één geheel. Daarnaast schonk Jan Meurs afgelopen jaar zijn enorme fotocollectie over Beek en Loerbeek aan onze vereniging. Van de familie van de markante kunstschilder Peter Derksen uit Stokkum ontvingen we vele honderden schilderijen, pentekeningen en etsen. Voor al deze schenkingen: hartelijk dank. Wij zijn ons bewust van onze verantwoordelijkheid om dit alles te ordenen, te bewaren en door te geven aan de generaties na ons. >>>

EDWIN ZWEERS

Montferland in het voorjaar van 1945 (pag 5)

Het is op dit moment 75 jaar geleden dat Nederland voorgoed werd bevrijd van de Duitse bezetter. Dit artikel werpt een licht op dit laatste hoofdstuk van de Tweede Wereldoorlog in het Montferland. Dit wordt gedeeltelijk verhelderd aan de hand van recente archeologische onderzoeken. Wat hebben de zichtbare sporen in het landschap te maken met deze gebeurtenissen, en wat is er de afgelopen jaren aan onderzoek uitgevoerd? Dit artikel dient als samenvatting van de onderzoeksresultaten tot nu toe. Maar eerst volgt een historisch overzicht van de laatste weken in de Tweede Wereldoorlog in Montferland.

Zomerse hoop De Amerikaanse, Britse en Canadese legers stevenden vanaf eind augustus 1944 in hoge snelheid af op ons land. Even leek de bevrijding wel heel erg dichtbij. Na een korte adempauze werden op 17 september eindelijk ook grote delen van Brabant, Limburg en Gelderland frontgebied. Operation ‘Market Garden’ bracht tijdelijke vreugde. IJdele hoop voor velen, zo bleek al gauw. Het is het bekende verhaal van de “brug te ver” bij Arnhem. De Duitse media buitten deze zege optimaal uit: het werd (zoals later bleek) de laatste Duitse overwinning. Het front kwam daarna muurvast te zitten. De geallieerde terreinwinst liep in een puntvorm van een breed front in Zeeland, Brabant en Limburg naar een zeer smalle sector in de Overbetuwe. De Neder-Rijn bleef voorlopig Duits; de Veluwe, Liemers en Achterhoek bleven bezet. >>>

MARTIJN REINDERS

Leven en sterven van soldaat Walter Hönig (pag 27)

Begin jaren ’90 van de vorige eeuw ontving ik van de familie Wittenhorst van de Voorthuizerweg te Stokkum een porseleinen grafschildje van een in 1945 gesneuvelde Duitse soldaat, Walter Hönig. Tevens kreeg ik hierbij een pakketje brieven en postkaarten, gericht aan de heer Bernard Wittenhorst. De post was afkomstig van de moeder van de soldaat, de weduwe Magdalena Hönig. Met behulp van deze briefwisseling tussen Bernard Wittenhorst en Magdalena Hönig, in combinatie met de vertellingen van de familie Wittenhorst, heb ik de laatste weken van het leven van Walter Hönig en zijn tragische einde in kaart gebracht.

Walter Hönig sneuvelt in Beek Walter Hönig werd geboren op 6 januari 1925 in Kappel am Rhein, een klein dorpje in het Duitse Schwarzwald nabij Freiburg. In oktober 1943 werd hij, 18 jaar oud, opgeroepen om mee te vechten in de Duitse Wehrmacht. Op dat moment was Duitsland aan het Oostfront, na de Duitse nederlaag bij Stalingrad, reeds aan de verliezende hand. In juni 1944 landden Britse, Amerikaanse en Canadese legers op de stranden van Normandië en begin februari 1945 waren de geallieerden al tot Kleef genaderd. Soldaat Walter Hönig werd in die periode met zijn legeronderdeel bij de boerderij van Wittenhorst gelegerd. >>>

EDWIN ZWEERS

Foto’s van de bevrijding (pag 36)

De meeste bevrijdingsfoto’s op deze pagina’s zijn op 1 april 1945 in ’s-Heerenberg gemaakt door J.H.A. van Heek. Ze zijn o.a. te vinden in ‘De gemeente Bergh tijdens de Tweede Wereldoorlog’. Dit boekje is uitgegeven door het gemeentebestuur van Bergh ter gelegenheid van de bevrijdingsherdenking op 5 mei 1970. De foto’s in Zeddam komen uit ‘De achterkant van Montferlands vrijheid’ van de hand van Gerhard Pas.