Old Ni-js 060

Honderd jaar geschiedenis Patersklooster

Uitgave: juli 2005

Inhoud

• Pagina 00 | Heemkundekring Bergh
• Pagina 01 | Jacqueline Wissink: Van de redactie
• Pagina 02 | John Thoben: Inleiding
• Pagina 03 | De Kulturkampf
• Pagina 05 | Kulturkampfkloosters
• Pagina 06 | De Jezuieten (SJ) 1910-1937`
• Pagina 09 | Het grondstuk van het Patersklooster
• Pagina 13 | De architekt Max Keuchen
• Pagina 14 | De uitvoerder architekt Johan J van Aaken
• Pagina 15 | De Bouw
• Pagina 16 | De eerste steen 11 mei 1909
• Pagina 18 | De inwijding 18 oktober 1910
• Pagina 24 | De veertien staties van de Kruisweg in het Kloosterpark
• Pagina 35 | De witte Paters van Kardinaal Lavigerie (WP) 1937-1958
• Pagina 46 | Statistieken van het kamp Rees overleden in Bergh
• Pagina 54 | Geestelijk Erfgoed - 17
• Pagina 60 | De Salesianen van Don Bosco (SDB) 1958-1971
• Pagina 72 | Gouden Handen
• Pagina 87 | Het Huis staat leeg
• Pagina 88 | Rijksmonument
• Pagina 90 | Notariele akten en kadaster
• Pagina 95 | werkgroep en bronnen
• Pagina 97 | Sponsors
• Werkgroep: Ben Bisseling; Gerrie Bisseling; Gerard Booms; Harrie Ebbing; Hans Hegman; Goery Huijink; Jan Lukkezen; Maurice Montulet; Bennie Schuurman; John Thoben

Scan

Deze editie is niet meer beschikbaar en hier - met dank aan Ed te Pas - gescand beschikbaar.
Zie ook Old Ni-js 089.

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Tekst (oude) website

De tekst van de oude website van de HKB is 1-op-1 overgenomen op deze pagina. (zonder foto's)

Honderd jaar geschiedenis Patersklooster

Sinds 1958 zag het in 's-Heerenberg en omgeving nooit meer zwart van de Witte Paters. Zij vertrokken naar het klooster 'Mount Vernon' ten noorden van Londen na een verblijf van 21 jaar in 's-Heerenberg. Ze hadden een grote plaats ingenomen in de harten van de Berghse bevolking. Dit was niet in het minst te danken aan de fiere houding die zij aannamen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zij namen in de Pancratiusparochie het roer over toen pastoor Galama en de kapelaans Van Rooijen en Hegge door de Gestapo waren gearresteerd. Het danklied dat door voormalige dwangarbeiders uit het Arbeitslager groin (Kamp Rees) werd gezonfen na hun voorteffelijke verzorging in het klooster dat als noodziekenhuis was ingericht, staat volledig in het lijfblad afgedrukt. Ook is de tijd dat het klooster in de Tweede Wereldoorlog als opleidingsschool voor verpleegkundigen van de Kriegsmarine was ingericht, behandeld. Dat kon dank zij brieven die Henk Egbers bewaarde en waardevolle tips van Hans Timmerman van de Gelderse Bibliotheek te Arnhem.

De foto van het 'missiebusje' van de Witte Paters in Old Ni-js nummer 60 zal bij velen herinneringen oproepen. De Witte Paters hadden in het klooster een Afrika-Museum. Bij hun vertrek naar Engeland in 1958 verhuisden enkele objecten naar het Afrika-Museum in Berg en Dal. In de rubriek Geestelijk Erfgoed staan levensloop en kwartierstaat van drie Witte Paters: Frans Eppink, Jan Olthof en Jan Rademaker. Namen in de kwartierstaten: Berendsen, Eppink, Freriks, Gerritsen, Jansen, Kellerhuis, Knoef, Olthof, Overmars, Poelman, Pruijn, Rademaker, Roes, Schuttelaar, Volmer, Wagelaar. Plaatsnamen in de kwartierstaten van de drie Witte Paters: Arnhem, Beek, Elden, Elst, Enschede, Esch bij Boxtel, 's-Heerenberg, Hengelo Overijssel, Hulhuizen, Losser, Megchelen, Raalte, Till bij Kleve, Ulft, Weerselo, Wehl, Wijhe.

Jezuïeten

De Witte Paters waren voorafgegaan door de Jezuïeten. Zij bouwden het klooster naar aanleiding van de Kulturkampf in Duitsland. In Old Ni-js over het patersklooster staat een lijst met veertig kloosterorden in Duitsland die naar Nederland uitweken naar aanleiding van de Kulturkampf. De grond werd in 1908 door de Jezuïeten aangekocht nadat eerdere onderhandelingen met de gemeente Zevenaar op niets uitliepen. Ze wilden zich per se in de omgeving van een station met treinverbinding naar Duitsland vestigen. Vanaf 's-Heerenberg naar Emmerik was het een kwartier reizen per koets. Uit de tijd van de Jezuïeten (1910-1937) stammen de veertien staties van de Kruisweg die momenteel op de Rijksmonumentenlijst staan en in zwart-wit zijn opgenomen in het tijdschrift. Van 1958 tot 1971 waren de Salesianen van Don Bosco gevestigd in het klooster te 's-Heerenberg.

Onder hen de drie gebroeders Van Luyn waarvan Adrianus Herman thans bisschop van Rotterdam is.

Gouden Handen en asielzoekers

Toen het klooster in 's-Heerenberg zijn geestelijke bestemming had verloren na de grote terugloop van priester-studenten, kwam het nog even in beeld om Aziaten die uit Oeganda waren verdreven, te huisvesten. Maar het werd echter aangekocht door Gerrit Hazeleger om er Gouden Handen te vestigen. Met Leo Uittenbogaard haalde hij zich de ideale medewerker in huis. Aan mensen werd gelegenheid gegeven te exposeren wat zij in hun vrije tijd hadden gemaakt. Zoals Frits Spies die kunstzinnige kaarsen vervaardigde en zes keer door Paus Johannes Paulus II in audiëntie werd ontvangen. Ook werden het planetarium van Jan Kuipers uit Apeldoorn en dierentuin Tropisch Oosten uit Silvolde naar Gouden Handen gehaald. De hoogtepunten uit die tijd worden in Old Ni-js nummer 60 opgesomd. Vooral doordat allerlei soortgelijke instellingen werden opgericht die Gouden Gouden Handen concurrentie aandeden, begon het bezoekersaantal echter terug te lopen. Het Deldense echtpaar Johan Hendrik Albert Lohmann en Ineke Lohmann-Pellen wilden het 'kijkhuis' veranderen in een 'doehuis'. Vervolgens had het Centraal Orgaan Asielzoekers plannen het gebouw te kopen. Op 7 april 2000 deed Stichting Basilica een bod op het gebouw dat

door de verkopende partij werd afgewezen. Daarna kwam het in handen van Woonzorg Nederland. Een aparte hoofdstuk over notariële akten en kadaster geeft duidelijk aan hoe één en ander tot stand kwam. Misschien krijgt men bij het lezen daarvan de neiging zich af te vragen hoe de miljoenen van de opbrengst ten goede zijn gekomen aan de doelstellingen van de Stichting Gouden Handen, zoals deze in de statuten zullen staan.

Bronnen

• Oude website HKB
• Witte Paters