Knoef, Rudolf

In het grote witte huis aan de Eltenseweg, recht tegenover de fietsenstalling van het voetbalveld 't Broek, was vroeger de Stokkumse smid gevestigd.

De eerste smid was ene Oosterhout, toen kwam Bernard Gerritsen uit Beek en daarna Rudolf Knoef en zijn echtgenote Vemie. Toen Knoef met pensioen ging kwam Slot, de laatste dorpssmid. Daarna werd de zaak als koperslagerij door Hein Gertsen in gebruik genomen.

Thans is het dan een woonhuis geworden. Hier volgen enkele herinneringen uit de tijd van Rudolf Knoef als smid in Stokkum. Hij kwam uit Hengelo in Twente en was een grote, brede man en ontzettend sterk. Vemie, zijn vrouw, had altijd iets "voornaams" over zich. Op onderstaande foto staan ze links voor de oude werkplaats. Men ziet een rol gaas en er staat een cultivator, die gerepareerd moet worden. De foto zal uit de jaren vijftig zijn. Voor de werkplaats staat ook een smidse, waarin lastige paarden beslagen, dus van hoefijzers voorzien, moesten worden.

Oudere Stokkummers herinneren zich nog dat, als het dier maar iets bewoog onder het bestaan, Knoef zo kwaad werd, dat hij helemaal rood werd. Hij begon dan te scheiden en te tieren en het paard met de hamer voor de kop te zwaaien, alsof hij het dier dood wilde slaan, al deed hij dat natuurlijk niet. In de smederij werkte Knoef nog echt op de ouderwetse manier. In het vuur werden de hoefijzers door middel van een blaasbalg en cokes tot een hoogrode gloed gebracht. De vonken knetterden dan rond. Alles was zwart beroet. In de werkplaats lag een grote hoop oud ijzer, overal hingen aan spijkers hoefijzers. Voor de kleine ramen zaten dikke spinnewebben. Eén keer in het jaar, op Goede Vrijdag, werd alles schoongemaakt. Dan moesten hamers, spijkers en nijptangen weg, want dat was de traditie. Met dergelijke attributen was Jezus immers aan het kruis geslagen. In de stenen vloer van de werkplaats zat een rond gat. Daarin werd de naaf van een rad gelegd, als er een ijzeren hoepel omheen gelegd moest worden. Later werd in dat gat een paal gezet, waarop het aambeeld stond. De wagens hadden immers allemaal rubberen banden gekregen.

Rechts naast de smidse runde Vemie Knoef de winkel, waar ze allerlei klein spul verkocht. Solutie om een fietsband te plakken, batterijen voor een zaklamp, potjes en pannetjes, papier, potloden, etc. Vemie was een eersteklas winkeljuffrouw. Als men in de winkel kwam, kwam ze op haar slofjes langzaam van achteren. "Zo jongen, wat mag het wezen?" vroeg ze dat met zo'n zachte stem, in het Hollands. Verkopen kon ze goed. Ze praatte zolang, dat je wel iets moest kopen. Streekhistoricus Henk Harmsen uit Stokkum kwam eens een keer voor een paar snelbinders. Maar die waren niet voorradig. Waarop Vemie zei: "Als je een fietstas koopt, kun je er veel meer instoppen, dan dat je onder de snelbinders kunt houden". Henk kwam dus thuis met een fietstas.

Rudolf Knoef, ook wel kortweg Ruud genoemd, was halve dagen druk met het rondbrengen van blauwe flessen butagas. Met een oude fietsband had hij de fles achter op zijn solex gebonden en daar reed hij dan mee naar zijn klanten. Acht of negen gulden kostte zo'n gasfles, voor het aansluiten rekende hij één gulden. De oude, lege fles nam hij dan mee terug. Op de terugweg ging Knoef dan meestal even bij De Pluum of bij Janneman aan.

Smid Knoef moest overal verstand van hebben, zelfs van electriciteit. Hij kreeg van alles van de Stokkumers om te repareren. Hij was ook koorzanger bij het mannenzangkoor.

Met de smederij verdween weer een stukje bedrijvigheid uit het dorpsleven van Stokkum.