Kroegentocht - Kilder 1

HORECA IN KILDER

Omstreeks 1800 was Kilder niet erg groot. In de patentlijst van 1806 wordt alleen Willem Versteeg genoemd als tapper: aan de Zinderdijk (de weg van Kilder naar Dichteren).
Toen in 1847 vergaderd werd over de verdeling van de Kilderse hei, gebeurde dat bij de Roos in Beek en Pierik in Zeddam.
Door de komst van de kerk in 1886 groeide Kilder en rond 1900 telde Kilder al vier bierhuizen: Teunissen (afb. rechts), Meijer, Gerritsen en Reuling.
In het boek '100 Jaar Sint Jan Kilder' geeft Toos Jansen-Gerritsen een opsomming van de bierhuizen en herbergen die in de twintigste eeuw met de Kilderse kermis konden worden bezocht. Toos begint aan de kant van Zeddam: van Spaan via Ampting (Aleven), Reuling (later Overgoor), Teunissen, kleine Gerritje (later Vels), Meijer (in 1978 Aqua Rustica), het kostershuis (Gert Jansen), naar Heinst (later Bouman) en dan van Dorus van de Boom (Harrie Thijssen) naar de Olde Beth in het Wehlse Broek.

Overgoor

Het café en de zaal van Overgoor bij de rotonde Beekseweg-Doetinchemseweg zijn afgebroken. Je kon er dag en nacht terecht volgens een advertentie uit de tijd dat Nederveen burgemeester was van Bergh. Maar dat kwam omdat het postkantoor - met telefoon - er ook gevestigd was.

Rond 1900 werd het door J. Reuling gebouwd als bierhuis en bakkerswinkel (afb. links).
Johannes Hendrikus Overgoor, geboren op 31 mei 1893 in de gemeente Gendringen, schrijft op 28 juli 1918 vanuit Megchelen een brief naar de burgemeester van Bergh en laat weten dat het pand te Kilder, vroeger in eigendom en bewoond door J. Reuling door verkoop aan hem is overgegaan. Het ligt in zijn bedoeling 'de zaak op denzelfden voet voort te zetten'. Hij verzoekt het verlof voor het café en in het pand te willen toewijzen en 'om met de Kermis te Kilder dansmuziek in de schuur te willen toestaan'.

Op het aanvraag-formulier voor 'verlof' moeten de mede-bewoners vermeld worden en dat zijn Anna Brinks en Berendina Brinks, eveneens uit de gemeente Gendringen. Anna Gerharda Brinks, geboren 10 juni 1894 in de gemeente Gendringen, is de echtgenote van Overgoor. Berendina is zijn schoonzuster. Enkele jaren later moet het pand al worden herbouwd (afb. rechts). Oorzaak is de storm van 1925 ('de ramp van Borculo').

Kantines van sportverenigingen hebben tegenwoordig veelal de functie van ontmoetingsplaats overgenomen van de cafés.
Door de horeca wordt regelmatig geklaagd dat ze er grote concurrentie van ondervinden. In het jubileumboek dat gemaakt is bij het 75 jarig bestaan van Sport Vereniging Kilder, is te lezen dat daar in Kilder geen sprake van is. Toen voetbalvereniging Kilder een kantine kreeg, besloot het bestuur dat de uitspelende teams bij Overgoor moesten vertrekken en ook weer terugkeren. De thuisspelende teams bleven niet lang na de wedstrijd in de kantine, maar trokken naar hun vertrouwde omgeving: Clubhuis Overgoor.

Dertig jaar lang heeft de familie Overgoor de voetballers van thee voorzien. Het boek 'S.V. Kilder - 75 jaar' is aanwezig in de bibliotheek van de Heemkundekring.

Dorus van de Boom

Oud Doetinchemseweg 3 in Kilder was de winkel van Theed Thijssen en zoon Harrie (naast bakkerij De Stoom van Welling).
Voordat Thijssen er kwam, tapte Dorus van de Boom er. Op 16 januari 1923 schrijven Burgemeester en Wethouders van Bergh: "Voorgenomen de verklaring van Th. van den Boom te Kilder No 50 (oud 44/1), dat hij afstand doet van het verlof voor den verkoop van alcoholhoudenden drank anderen dan sterken drank voor gebruik ter plaatse van verkoop, hem op 20 juni 1914 onder No 1 verleend, voor de voorkamer met een oppervlakte van 26 M2 van het huis te Kilder no 50 (oud 44/1). Gelet op artikel 39.5 der Drankwet. Trekken dat verlof in."

Sinds de aanleg van de autoweg kun je bij Thijssen niet meer richting Doetinchem. Dit doodlopend straatje was vroeger de Zinderdijk (Doetinchemseweg). Op een oude stafkaart staan vier herbergen aan de weg van de 'buerscap Killer' naar 'Dotechem': Leeuwerikskamp (Kilder), Witte Paard (Wehlse Broek), Zinderdijk en Dichteren.

Danszaal bij Bartje

Waar de Hoofdstraat in Kilder de Wehlseweg wordt, staat het huis 'Bartje', genoemd naar Albertus Johannes Bouman een zaadhandelaar uit Zevenaar. Hij trouwde met een nicht van Christianus Heinst die in 1905 voorkomt op een lijst van 'Verloven voor den verkoop van alcoholhoudenden drank anderen dan sterken drank'.

De Burgemeester en Wethouders van Bergh laten op 8 mei 1929 weten dat bij hen is ingekomen een verzoekschrift van Bouman, huisnummer 85 te Kilder, om 'verlof voor den verkoop van alcoholhoudende drank' in de voorkamer rechts en de daarachter gelegen danszaal.

Het gebouw waar getapt en gedanst werd, is er niet meer.

Tapvergunning Parochiehuis Kilder

• Het Parochiehuis van Kilder had een Verlof A. Namens het Kerkbestuur ondertekenden voorzitter J.B. Nijrolder en J.W. Heitman op 15 april 1935 een verklaring: 'Het Kerkbestuur te Kilder verleent bij dezen met ingang van 1 mei 1935 aan den heer B. Hietkamp te Kilder de beschikking over het parochiehuis te Kilder no. 177 om daarin Verlof A te mogen vestigen.'

Johannes Bernardus Nijrolder, geboren in Zieuwent, was van 1926 tot 1938 pastoor in Kilder. Hij vond het van groot belang dat er een ontmoetingsplaats kwam waar geen sterke drank werd getapt en nam het initiatief om het parochiehuis te bouwen.

Geen dansvergunning voor Rika Vels-Gerritsen

Tijdens de kroegentocht door Bergh zal ook de kroeg van Hendrika Maria Elisabeth Gerritsen in Kilder worden bezocht. Althans in de herinnering, want ze is er niet meer.
In 1937 kregen Derk Jan Vels en zijn vrouw Rika een teleurstelling te verwerken.
De Commissaris der Koningin in de provincie Gelderland schreef op 9 september 1937 een brief.

"Nader voorgenomen het adres d.d. 1 september 1937 van H.M.E. Vels, geb. Gerritsen, te Kilder, houdende verzoek om toestemming voor het verkoopen van zwakalcoholischen drank op haar naam en voor haar rekening voor gebruik in een danstent, geplaatst op de open aanhoorigheid van haar verlofsinrichting te Kilder no. 68, bij gelegenheid van de kermis op 12, 13 en 14 September a.s.;
Gezien het bericht van den Burgemeester der gemeente Bergh d.d. 7 September 1937, no. 500/37 ;
Gelet op artikel 41 der Drankwet 1931 (Staatsblad no. 476), alsmede op het Koninklijk besluit van 7 Juni 1937 (Staatsblad no. 847);
Overwegende, dat blijkens bovenaangehaald bericht van den Burgemeester der gemeente Bergh, reeds in drie lokaliteiten vergunning tot dansen is gegeven, zoodat er voldoende gelegenheid tot dansen tijdens de kermis te Kilder bestaat;

H E E F T G O E D G E V O N D E N : De gevraagde toestemming te weigeren.
Afschrift dezes zal worden gezonden aan adressante, en in tweevoud aan den Burgemeester der gemeente Bergh.
Voorts zal afschrift dezes worden gezonden aan den Inspecteur van de Volksgezondheid (Afdeeling Drankbestrijding), te 's-Gravenhage."