A12

Benaming voor de autosnelweg van Den Haag via Utrecht tot grensovergang Bergh Autoweg. Aan de Duitse kant van de grens gaat de A12 verder als de A3. De weg wordt ook wel aangeduidt met de algemene Europese benaming E36.

Historie

Alhoewel de eerste plannen tot aanleg al stamden uit de jaren '20 van de 20e eeuw, werd met de aanleg van het trace tussen Arnhem en Oberhausen pas begonnen in 1941, dus tijdens de Duitse bezetting. Reeds in 1943 werd de aanleg van dit gedeelte voorlopig gestaakt, omdat mensen en materieel elders noodzakelijk waren voor de oorlogsinspanning. Er lag toen tussen Arnhem en Oberhausen slechts een verhoogde zandbaan, die in de lokale volksmond van het gebied van Bergh al snel de benaming Hazenpad kreeg. Langs deze zandbaan zouden de Duitsers immers snel weer richting Duitsland vertrekken als zij de strijd in Nederland zouden verliezen. In Beek heeft een restaurant aan de Arnhemseweg, gerund door de horecafamilie Kaal deze benaming later overgenomen.

Het zand van de verhoogde zandbaan was onder andere afkomstig uit de bossen bij Stokkum. Hiervoor was in 1941 zelfs een heuse smalspoorbaan langs de bosrand aangelegd.

Eind jaren '50, toen het Duitse dorp Elten tijdelijk onder Nederlands bestuur stond, werd er begonnen met het leggen van betonplaten op het laatste nog overgebleven gedeelte van de zandbaan, namelijk het tracegedeelte tussen Emmerik en Zevenaar. In april 1961 werd dit gedeelte, met Bergh Autoweg als officiële grensovergang, geopend. De landdrost van het drostambt Elten, Wedr. Anton Blaauboer had bedongen dat ook Elten een eigen op- en afrit zou krijgen. Deze waren in de oorspronkelijke plannen niet opgenomen. Deze op- en afrit bleven echter afgesloten tot 1 augustus 1963, dus tot het moment dat Elten weer naar de Bondsrepubliek Duitsland terugging.

In die periode van april 1961 tot 1 augustus 1963 deed zich namelijk de vreemde situatie voor dat verkeer uit de richting van Emmerik, zich vanaf het passeren van het viaduct over het grensriviertje de Wetering, ook wel Wildt genaamd, zich officieel op Nederlands grondgebied bevond, maar pas kilometers noordelijker, namelijk bij het passeren van de latere grensovergang Bergh Autoweg pas daadwerkelijk kon worden gecontroleerd.

De aanleg van de A12/A3 heeft er ook voor gezorgd dat het belang van de B8, als de meest snelle verbinding tussen Emmerik en Zevenaar sterk gereduceerd werd. Het dorp Elten, waar de B8 dwars doorheen liep, maakte hierdoor na april 1961een sterke economische teruggang door. Het doorgaande verkeer hoefde zich niet langer door de straatjes van Elten te wringen, vaak met lange files tot gevolg. Men liet Elten vanaf dat moment letterlijk links liggen.