Zij Actief Azewijn

De boerinnenbond Azewijn in de jaren zestig.
Zittend v.l.n.r.: mevr. Theunissen, mej. A. Otten, pastoor Heinink, mevr. Gerritsen, dr. Hoegen, mevr. Hoegen-Kleve, mej. A. Garben, mevr. Welling.
Staand v.l.n.r.: mevr. Messing-ten Brundel, mevr. Hoegen-Kempers, Marietje Hoegen (met vaandel), Annie te Boekhorst, mevr. Overbeek, mevr. Messing-Terhorst en mevr. Venes-Messing

ZijActief afdeling Azewijn is de lokale afdeling van ZijActief Nederland, katholiek vrouwennetwerk in Azewijn. Dit netwerk is sinds 1 januari 2001 de voortzetting van de Katholieke Plattelandsvrouwen Organisatie (KPO), die op haar beurt in 1963 was ontstaan uit R.K. Boerinnenbond.

Geschiedenis

De R.K. Boerinnenbond werd opgericht op 16 februari 1932. Er gaven zich 34 leden op. Dit blijkt uit oude krantenknipsels die ooit in een oud wiskundeschrift zijn geplakt. Die toenmalige R.K. Boerinnenbond koos een bestuur bestaande uit voorzitster mevr. Hoegen-Kleve, mej. L. Brandts (secretaresse), mej. Beijer-Van der Berg (ondervoorzitster), mej. Rika-Berendsen (penningmeesteresse) en mej. Alofs-Van Embden (tweede secretaresse). Pastoor Staal leidde deze eerste vergadering. De spreekster van deze avond was mej. Mulder, die het doel, het nut en de werkwijze van de R.K. Boerinnenbond uiteen zette. Mej. Mulder is de grote animator geweest bij de oprichting van de Azewijnse Boerinnenbond. Zij was secretaresse in het aartsbisdom.

De R.K. Boerinnenbond was een zusterorganisatie van de toenmalige A.B.T.B. Er ontstond in die tijd behoefte bij de vrouwen om zich te ontplooien. In die tijd waren de vrouwen nogal gedwee. Na de lagere school leerden de vrouwen eigenlijk alleen voor het gezin te zorgen. Ze hadden alleen de relatie tot de familie en de buurt. De vrouw zat voornamelijk achter de pappot, terwijl de mannen vergaderden. Mej. Mulder was zich bewust van het bovenstaande en in haar visie moest de vrouw uit het huis gehaald worden om een zekere emancipatie te verkrijgen. De vrouw moest mondiger worden t.o.v. de mannen, die in die tijd zeker een monopolie hadden in het maatschappelijk leven.

De Azewijnse boerinnenbond was in de tijd van de oprichting een van de eerste in de regio. Het hoofdsecretariaat van het gewest zat in Arnhem. De pastoor was geestelijk adviseur, min of meer bedoeld om deze emancipatie in de gaten te houden. Het hoogtepunt was het jaarlijks uitje naar de zee.

Van voor 1945 is niet veel meer te vertellen over de Boerinnenbond. De toenmalige secretaresse mej. Otten heeft het hele archief in de oorlog verbrand uit, angst voor de bezetters die in 1941 het verengingsleven hadden verboden. Onderwerpen die in de beginjaren aan de orde kwamen in de Boerinnenbond waren o.a. het houden van knippen, het mesten van kalveren, koken, breien en verstellen. Anders dan in het verleden lag de nadruk van de KPO later op de 'O' van ontmoeting, ontwikkeling, ontspanning en opkomen voor de jeugd. In het verleden was de hoofdmoot de dienende functie van de vrouw in het gezin en op de boerderij.

25-jarig jubileum

In februari 1957 werd het zilveren jubileum gevierd. Er werd een nieuw vaandel ingewijd, dat door de leden werd aangeboden. Na de plechtige Heilige Mis, opgedragen door de geestelijk adviseur van de Azewijnse Boerinnenbond (dhr. Hoegen), wijdde pastoor Heinink het vaandel. Vervolgens begaven de leden zich naar zaal Alofs, waar de presidente van de bond (mevr. Gerritzen) hen een welkom toeriep. Na de koffietafel, die uitstekend verzorgd was, vond de huldiging plaats van de dertien leden die vanaf de oprichting van de vereniging lid waren. Uit handen van pastoor Heinink ontvingen deze jubilarissen een fraai lepeltje, voorzien van het embleem van de Boerinnenbond. Pastoor Heink noemde deze zilveren leden Boerinnenbond ware steunpilaren en een voorbeeld voor de jongeren, waarop doorgebouwd kan worden. 's Avonds vond de feestavond plaats in zaal Alofs, waarbij verschillende afgevaardigden van verenigingen en instellingen het woord voerden en waarbij de jonge leden voor het voetlicht traden met een komische revue.

In 1963 werd de vereniging omgedoopt tot KPO (Katholieke Plattelandsvrouwen Organisatie).

40-jarig jubileum

Zondag 20 februari 1972 vierde de KPO haar veertigjarig bestaan. Op deze dag werden zeven dames gehuldigd die vanaf het begin lid waren. Zij kregen een theegarnituur aangeboden als geschenk. 's Morgens werd er om negen uur in de parochiekerk een H. Mis opgedragen. Een koortje van de KPO luisterde deze dienst op met meerstemmig uitgevoerde liederen o.l.v. de heer H. Lanke uit Kilder. Pastoor van Hal memoreerde in zij feestpreek de betekenis van de KPO in het verleden en in het heden. De voorzitster, mevrouw Gerritzen, gaf in een historisch overzicht aan dat het aantal leden in de laatste veertig jaar steeg van 32 tot 101. De Fanfare Sint Joseph en Schutterij Wilhelmina boden een serenade aan. 's Middags volgde een druk bezochte receptie waar o.a. burgemeester van Breemen, pastoor van Hal en oud-pastoor Heinink bij aanwezig waren.

50-jarig jubileum

Op 14 maart 1982 vierde de KPO haar gouden jubileum. De dag werd begonnen met een goed verzorgde misviering in de parochiekerk. De speciale collecte voor een dorp in India bracht f 524,80 op. Hierna werd er een enthousiaste serenade gebracht door de muziek en het tamboerkorps van de schutterij. Vervolgens werd de dag voortgezet bij café Berntsen d.m.v. een receptie. De dames Messing, Gerritzen en Giesen waren maar liefst vijftig jaar lid. Van mevrouw Merkx kregen zij een blijvende herinnering aangeboden.

60-jarig jubileum

Zondag 16 februari 1992 vierde de KPO haar diamanten jubileum. De KPO, voortgekomen uit de toenmalige Boerinnenbond, heeft haar bestaansrecht ruimschoots bewezen. Ook in de jaren negentig vervult deze vereniging een belangrijke rol in het functioneren van de vrouw in de samenleving. Drie leden, die de oprichting van de Boerinnenbond hadden meegemaakt, werden tot erelid benoemd. Dit waren de dames Gerritzen-Seegers, Giesen-Brandts en Messing-Terhorst. Voor het diamanten jubileum werd het bestuur in 1992 uitgebreid van vijf naar zeven dames: Anny Meijer (voorzitster), Grietje Eeftink (secretaresse), Mieke de Lange (penningmeesteresse), Mariet Berntsen (notulist) en de bestuursleden Marijke Giezenaar, Riet Koster en Diny van Niersen. Het aantal leden bestond toen uit 135.

Heden

Vele KPO-afdeling zijn er niet meer anno 2000. Afdelingen die zijn afgehaakt zijn Netterden, Silvolde, Varsselder, Megchelen, Ulft, Etten en Dinxperlo. De afdelingen Azewijn, Gaanderen en Zeddam bleven bestaan. Ook in Azewijn liep het ledenaantal echter terug. De dames die ouder zijn dan 70 haakten af en sluiten zich aan bij de Seniorenvereniging Azewijn. De vereniging bleef echter toch nog wel jonge vrouwen trekken, omdat dit de enige vrouwenvereniging was van Azewijn.

Landelijk werd er ingezien dat er iets veranderd moest worden. In het jaar 2001 bestond de KPO landelijk 72 jaar. In dat jaar verdween de bestuurslaag van het gewest. Per 1 januari 2001 veranderde de naam KPO in Zij-Actief katholiek vrouwennetwerk.

In 2003 bestond het bestuur uit de volgende dames: Marjo Scholten (notulist), Astrid Hooijman (secretariaat), Fien Evers (penningmeesteresse), Paulien Winters (voorzitster) en de bestuursleden Aukje Reumer en Dorien Huntink.

Het bestuur in 2023

• Voorzitster: Bianca Cornielje
• Secretaresse: Bernadette Bolder-Westerveld
• Penningmeesteresse: Nicole Buiting-Fuhler

---

ZijActief afdeling Azewijn 75 jaar jong

Op zondag 18 maart vierde afdeling Azewijn haar 75-jarig bestaan. Hierbij werden vijf leden die 50 jaar of langer lid zijn gehuldigd, te weten: Mariet Berntsen-Messing, Alie Pothoff, Mariet Bolder, Mieke Kobessen en Mariet Berntsen-ter Horst. Een geweldige prestatie! Het was van begin tot eind een prachtig jubileumfeest met een druk bezochte receptie. De voorzitter van het landelijk bestuur, mevrouw Evelien Blom, en mevrouw Marian ter Heerdt, voorzitter van het provinciaal bestuur, kwamen de afdeling feliciteren, hetgeen zeer op prijs werd gesteld.

Azewijn bestaat nu 75 jaar, maar is springlevend en nog altijd actief. Dat blijkt wel uit het feit dat ze elf nieuwe leden mocht begroeten, ELF jonge enthousiaste meiden. ZijActief blijven, in alle opzichten, Azewijn gaat er voor!

---

Bron

• Azem van 't Hof tot heden, blz. 333-338