Sint Suitbertus

Sint Suitbertus, apostel van Westfalen

Samen met Geldermalsen is Stokkum in Nederland de enige Sint Suitbertusparochie. In Duitsland zijn meer kerken met deze patroonheilige: in Essen, Rheinbrohl, Remscheid, Dortmund, Recklinghausen en Gelsenkirchen, allemaal gelegen in het Rijnland. In een boek, in 1998 verschenen ter gelegenheid van de viering van 1300 jaar Kaiserswerth ('St. Suitbertus, Apostel unserer Heimat, Wegbereiter Europas), staat het volgende over het patronaat van Geldermalsen en Stokkum te lezen: "Het is al 49 jaar geleden dat een Nederlandse pastoor uit Geldermalsen hier in Kaiserswerth vroeg om een relikwie van Sint Suitbertus voor de kerk van de St. Suitbertusparochie, die een jaar eerder was gesticht. De kleine stad ligt in de buurt van Tiel, tussen de Rijnarmen Lek en Waal. Naar aanleiding van de 1300-jaarviering werden hiermee de oude banden opnieuw aangeknoopt.

De keus van de naam voor de parochiepatroon was geen toeval. Al in de levensbeschrijving van Suitbertus wordt Teisterbant genoemd als zijn werkgebied, zoals de omgeving hier werd genoemd. Volgens overlevering waren hier tot de reformatie meer kerken aan de heilige Suitbertus gewijd.

De tweede parochie in Nederland die de naam van St. Suitbertus draagt, is Stokkum, een kleine plaats in de buurt van Emmerich. Hier in Stokkum heeft men bij de oprichting van de parochie de kerk naar Suitbertus genoemd als de begeleider van Willibrord, die aan de Nederrijn erg bekend is, zonder dat een plaatselijke traditie aan deze keus ten grondslag lag. Met Geldermalsen, Stokkum en Henxe, dat tot de reformatie Suitbertus als patroon had, tekent zich een weg af die niet moeilijk te volgen is. Alle drie liggen op de weg van Utrecht, de eerste standplaats van St. Suitbertus op het Europese platteland, naar Kaiserswerth."

Volgens de aloude opvatting behoorde St. Suitbertus tot het gevolg van de heilige Willibrord. Zeer waarschijnlijk was Suitbertus (in het angelsaksisch Swidbert) oorspronkelijk monnik in een Engels klooster, genaamd Ripon. Swidbert zou de zoon zijn van graaf Sigebert van Nottingharn en zijn geboren in 647 of 648. De monniken kozen Swidbert als bisschop, alvorens ze op missiereis gingen. Na op enkele andere plaatsen zijn werk te hebben moeten opgeven koos Suitbertus Westfalen en het Bergische Land als werkgebied om het Christendom te verkondigen. Hier kreeg Suitbertus met zijn volgelingen in de zevende eeuw het eilandje Kaiserswerth als veilige verblijfplaats geschonken door de Frankische hofmeier Pepijn van Herstal. Suitbertus stichtte er een kerk en een monnikenklooster. Hij zou volgens overlevering zijn overleden op 1 maart 713, goed 65 jaar oud, maar hij werd niet vergeten en gold al gauw als patroon van Kaiserswerth. Er werden ook wonderen aan hem toegeschreven. Hij zou op 4 september 803 heilig zijn verklaard in aanwezigheid van Karel de Grote.

Zijn gebeente werd in 1264 in een prachtige goudgesmede reliekschrijn geborgen, die nog altijd wordt bewaard in de basiliek van Kaiserswerth. Geboorte, heiligverklaring en opgraving van zijn gebeente werden jaarlijks herdacht met processies, waarin de gouden schrijn werd meegedragen. Deze processies werden bezocht door talrijke bedevaartgangers. De oorspronkelijke processieweg werd de Via Suitbertiana genoemd. Het symbool van St. Suitbertus, de achtpuntige ster, is overal in Kaiserswerth te vinden.