Herfkens, Bernardus

Bernardus Herfkens werd op 24 juli 1779 geboren in Zeddam als zoon van Jan Herfkens en Arnolda Stel.

Herfkens was priester van de Hollandse Missie, net als zijn broer Bernardus Mathias, zijn neef Rudolphus en zijn heeroom Mathias. Ook de eerste jaren van het priesterschap van zijn neef (oomzegger) Arnoldus vielen nog in de tijd van de Hollandse Missie. Een andere broer van hem was Roelof Herfkens.

Herfkens studeerde eerst in Vreden en ging daarna naar het seminarie in 's-Heerenberg. Op 17 december 1803 werd hij tot subdiaken gewijd en op 17 augustus 1804 tot diaken. Op 9 maart 1805 werd hij priester gewijd.

Zijn eerste standplaats als kapelaan was Haarle in Twente. In 1806 werd hij overgeplaatst naar Raalte, waar het jaar daarop ook zijn neef Rudolphus kapelaan werd. In 1808 of 1809 werd Bernardus kapelaan in Zwolle en begin 1810 pastoor op Schokland. Op 29 januari van dat jaar doopte hij daar voor het eerst. Op 7 augustus 1812 werd hij de eerste pastoor van de statie Heeten. Op Schokland werd hij opgevolgd door zijn neef Rudolphus.

De statie Heeten was een afscheiding van het kerspel Raalte. In 1778 diende de pastoor van Raalte een verzoekschrift in tot oprichting van een zelfstandige statie in Heeten, waarvoor de Staten van Overijssel pas in 1791 toestemming gaven. Er is toen een kerk gebouwd, die bijkerk bleef van de parochie Raalte en bediend werd door de kapelaan van Raalte.

Pastoor Herfkens heeft het kerkgebouw stapsgewijs verbeterd. Hierover vermeldt het Registrum Memoriale Parochiae van de kerk in Heeten het volgende.

---

De Weleerwaarde Heer Bernardus Herfkens, eerste herder dezer statie, heeft door zijnen ijver en zorg verscheidene gedenkstenen daargesteld, welke zijnen naam eer aandoen. Pastoor Herfkens is in deze streken een der eersten geweest, die bij zijne kerk voor zijne gemeente een afzonderlijk kerkhof heeft aangelegd, om op kerkelijke wijze te begraven. Ten jare 1821 is het katholieke kerkhof te Heeten reeds ingezegend.
Toen in deze gewesten de staties van de Heilige Kruisweg minder bekend, althans niet in gebruik waren, is pastoor Herfkens de eerste geweest, die zijn kerk met de 14 staties heeft voorzien en zijne gemeente de godvruchtige oefening van de Kruisweg heeft geschonken. Ten jare 1835 zijn deze staties ingezegend en opgehangen.
Pastoor Herfkens heeft ten jare 1835 niet alleen de kerk werkelijk doen vergroten, maar ook de sierlijke toren, waarmede thans het kerkgebouw is versierd, is een gedenkteken van zijne ijverige bemoeiing. Ook de tweede grotere klok in den toren en het beeld van de Mater Dolorosa op het kerkhof zijn tengevolge van deszelfs belangstelling gesticht.

---

In 1892 is dit eerste kerkgebouw vervangen door een nieuwe kerk naar een ontwerp van Alfred Tepe.

Bernardus Herfkens overleed op 26 juni 1844 in Heeten, 64 jaar oud. Op zijn bidprentje staat:

---

Bid voor de Ziel van zaliger, den Wel Eerwaarden heer Bernardus Herfkens, in leven R.K. Priester en Pastoor te Heeten.
Na voorzien te zijn van de H. Sacramenten der Stervenden is zijn Wel Eerw. den 26 Junij 1844 in den ouderdom van 64 jaren en 11 maanden, zacht en gerust in den Heere ontslapen, en den 1 Julij op het R.K. Kerkhof te Heeten, alwaar hij bijna 32 jaren Herder was, begraven.

---

Hij werd begraven op zijn eigen kerkhof, voor het beeld van de Mater Dolorosa. Het graf is geruimd toen in 1949 het kerkhof werd verplaatst. Op het huidige kerkhof van Heeten staat nu een kapel waarin en waaromheen de grafzerken liggen van alle Heetense pastoors, maar die van pastoor Herfkens ontbreekt. Wel zit er in de muur van de kapel een steen met het opschrift: Bidt voor de eerste pastoor van Heeten: Bernardus Herfkens.

Bronnen

• Old Ni-js no. 58, blz. 42-43
• L.J. van der Heyden: Uit het katholiek verleden van Schokland. Parochie van den H. aartsengel Michael. Verschenen in: Archief voor de geschiedenis van het Aartsbisdom Utrecht, deel 65, Utrecht, 1945 (of 1941?), blz. 37
• Parochie Heeten
• WieWasWie