Kasteel Hernen

Kasteel Hernen is een burcht bij het dorp Hernen in de gemeente Wijchen ten westen van Nijmegen. Het stamt uit de 14e eeuw. Het is nooit belegerd en zodoende goed bewaard gebleven, maar omdat het al sinds de 17e eeuw niet meer bewoond werd, had het te lijden van achterstallig onderhoud.

Jan van Heek en de toenmalige commissaris der Koningin in Gelderland, mr. Schelto baron van Heemstra, hebben een belangrijke rol gespeeld in de restauratie van kasteel Hernen. Op hun advies stemde de eigenares, mevrouw A. M. Metelerkamp van Bronkhorst, geboren jkvr. Den Tex, er in 1939 mee in het kasteel te schenken aan een nog op te richten stichting die de restauratie en het verdere onderhoud op zich zou nemen. Aansluitend gaven ook het Rijk, de provincie en de toenmalige gemeente Bergharen hun steun aan dit plan.

Van Heek en Van Heemstra hadden al in 1929 een belangrijke rol gespeeld bij de oprichting van de stichting Het Geldersch Landschap. Hoewel zij kastelen als onmisbare elementen van het landschap zagen, beseften ze dat het geen natuurmonumenten waren, maar architectuurmonumenten. Zo werd op 5 april 1940 in Arnhem de stichting Vrienden der Geldersche Kasteelen opgericht, met Van Heemstra als voorzitter en Van Heek als een van de bestuursleden. Twee weken later droeg mevrouw Metelerkamp kasteel Hernen samen met vijf hectare grond over aan de stichting.

In 1943 kon clandestien – het was nog oorlog – worden begonnen met de restauratie. In 1947 gaf het Rijk zijn goedkeuring en kon het herstelwerk pas goed van start gaan. Helaas was er in de eerste jaren geregeld geldgebrek, zodat Van Heek een aantal keren bedragen van vijfduizend gulden heeft voorgeschoten. In 1951 was het geld opnieuw op, waarna Van Heek tienduizend gulden toezegde als het ministerie hetzelfde zou doen. Het ging niet van harte, maar het geld kwam er. Vanaf 1955 kon er onafgebroken gewerkt worden, nadat Van Heek veertigduizend gulden beschikbaar had gesteld uit de fondsen van de Stichting Edwina van Heek, die hij in 1946 had opgericht uit de nalatenschap van zijn schoonzus Edwina van Heek-Ewing. Op 6 september 1957 werd de voltooiing van de restauratie gevierd. Helaas was Van Heek in januari van dat jaar overleden.

In 1968 werden op kasteel Hernen vele scènes opgenomen van de televisieserie Floris, met Rutger Hauer in de hoofdrol. Deze serie werd in 1969 voor het eerst uitgezonden en is sindsdien meermaals herhaald. Ook kasteel Doornenburg speelt een belangrijke rol in deze serie.

Het nabijgelegen Kasteellaantje dankt zijn naam aan het kasteel.

Bronnen

• Kunst, katoen en kastelen : J.H. van Heek (1873-1957), W.H. Nijhof, Amsterdam, 2008, blz. 303–304
• Kasteel Hernen op Wikipedia
• Kastelenlexicon