Zoeaven

Geschiedenis

Aan het begin van de negentiende eeuw bestond Italië nog niet. Het grondgebied was verdeeld in meerdere onafhankelijke landen en landjes, waarvan de Kerkelijke Staat er een was. In de loop van de negentiende eeuw ontstond er een sterk nationaal bewustzijn, wat zich uitte in een streven naar één land voor alle Italianen. Dit streven was een bedreiging voor de zelfstandigheid van de Kerkelijke Staat. Om het gevaar het hoofd te kunnen bieden, riep Paus Pius IX alle katholieke jongeren in de wereld op de Kerkelijke Staat te komen verdedigen. Vrijwilligers uit vele landen meldden zich en werden ingelijfd bij het Regiment der Pauselijke Zoeaven.

Van de ruim 10.000 Pauselijke Zoeaven die zich tussen 1860 en 1870 meldden, vormden de Nederlanders met meer dan 3.000 man de grootste groep. Nadat het Italiaanse leger in 1870 het overgebleven deel van de Kerkelijke Staat bezette, hield het Regiment der Pauselijke Zoeaven op te bestaan.

Spelling

In het Nederlands wordt zoeaaf (meervoud zoeaven) met een e gespeld. De oude spelling met een u, afgeleid van het Franse zouave, komt ook nog vaak voor (zouaaf, zouaven).

Op de Berghapedia wordt de spelling zoeaaf aangehouden, behalve wanneer geciteerd wordt uit bronnen die de spelling zouaaf gebruiken.

Berhgse zoeaven

Berghse bronnen (zie hieronder) noemen twaalf namen, die bij nadere beschouwing niet allemaal Berghs genoemd kunnen worden.

Zoeaven die in Bergh zijn geboren

• Hent Derksen
• Gerrit Jan Hartering
• Joannes Hebing
• Gradus Jansen
• Henricus Cornelis Koenen
• Petrus Meisters

Zoeaven met een andere binding met Bergh

• Petrus Christiaan van der Heijden
• Bernard te Welscher
• Gerhardus Witten

en (niet genoemd in de Berghse bronnen):

• Jan of de Rooie Bouman
• Bernardus Verheij

Zoeaven zonder aanwijsbare band met Bergh

• Hermanus Christianus van Lent
• Gerardus Markhorst
• Theodorus Johannes Markhorst

Bronnen

• Old Ni-js nr. 34, blz. 25-30
• Bergh; Heren, Land en Volk, blz. 304-305
• Stichting Nederlands Zouavenmuseum