Molen achter het Jodenkerkhof

De aankondiging van de aanbesteding van de molen in de Arnhemsche Courant van mei 1827

De Molen achter het Jodenkerkhof in 's-Heerenberg is een beltmolen die in 1829 werd gebouwd ter vervanging van de standerdmolen bij de Molenpoort, die in 1826 bij herstelwerkzaamheden was ingestort. Op de nieuwe locatie achter de Joodse begraafplaats aan de Zeddamseweg kon de molen meer wind vangen dan bij de Molenpoort.

De oude standerdmolen was tot de afschaffing van de heerlijke rechten in 1798 een van de dwangmolens van de graaf van Bergh. Daarna bleef de molen in het bezit van Huis Bergh, zodat het vorst Anton Alois was die opdracht gaf de nieuwe molen te bouwen. Als bouwmateriaal werden onder meer stenen gebruikt van de stadspoorten van Emmerik, die juist in die tijd gesloopt werden. Jan ter Laak, die toen molenaar was van de Terlaaksmolen in Didam (ook een grafelijke molen), heeft veel bruikbaar advies kunnen geven bij de bouw.

In 1912 werd dr. Jan Herman van Heek eigenaar van de molen achter het Jodenkerkhof, toen hij Huis Bergh met bijbehorende geoderen kocht van Willem van Hohenzollern, de laatste graaf van Bergh. In 1920 werd de kap hersteld, maar werden de wieken verwijderd. In 1948 is de molen grotendeels uitgebroken en geschikt gemaakt voor bewoning, daarna (1950-1954) zijn de muren langs de belt hersteld en heeft er onderhoud plaatsgevonden aan de kap en de ramen. In 2016 is er 'behoudrestauratie' uitgevoerd. Hierbij werd het metselwerk opnieuw gevoegd en werden de stenen geïmpregneerd.