Stadspark

Van kloostertuin naar Stadspark

De pas aangelegde kloostertuin kort na 1910. Rechts op het grasveld is de veertiende statie te zien.

Het Stadspark in 's-Heerenberg ligt direct achter het appartementencomplex Gouden Handen. Het beslaat het noordelijke deel van wat ooit de kloostertuin van het Patersklooster was.

De eerste bewoners van het Patersklooster, de jezuïeten, hebben de kloostertuin in 1910 aangelegd. Het gedeelte dat nu het Stadspark is, was toen een wandelpark met een kruisweg. Dit wandelpark is in de loop der tijd ernstig verwaarloosd en veranderde in een verwilderd bos. De staties van de kruisweg raakten overwoekerd en vielen ten prooi aan vandalisme. Dit was een onwenselijke situatie, zodat de gemeente Montferland in het verlengde van de renovatie van Gouden Handen besloot het park opnieuw in te richten als Stadspark.

Het ontwerp van het Stadspark

Het Stadspark is ontworpen door de landschapsarchitect Marchel-Wim van Dongen. Zijn uitgangspunt was de verbinding die van oudsher tussen het klooster en het park bestond, te herstellen. Hij deed dit door diverse aspecten van het kloosterleven die in het park tot uitdrukking komen, opnieuw vorm te geven. Daarbij liet hij de oorspronkelijke padenloop in tact.

Aspecten die de verbinding tussen het park en het klooster uitdrukken, zijn:

• Afsluiting door de muur om de kloostertuin. Langs de noordzijde van het park is de kloostermuur hersteld.
• Zelfvoorziening door verbouw van groenten en fruit. Hieraan herinneren vruchtdragende bomen en struiken. De bloembakken in de rozentuin herinneren aan de broeibakken in de vroegere moestuin.
• Bezinning in de vorm van de kruisweg en de bidgang langs de zuidkant.
• Het hiernamaals in de vorm van de Mariakapel. Deze kapel is verplaatst naar de Parklaan.
• Recreatie. De paters hadden een tennisbaan, een zwembad en een voetbalveld. Nu zijn er aan de noordkant een beweegtuin voor volwassenen en een speeltuin voor kinderen, terwijl het open grasveld in het midden van het park uitnodigt tot rustiger vormen van ontspanning.

Het enige echt nieuwe element is een vijver met fontein op de grens van het Stadspark en het achtererf van Gouden Handen. Die garandeert voldoende privacy voor de bewoners, terwijl zij toch rechtstreekse toegang tot het park hebben. Bovendien zorgt de vijver ervoor dat het kloostergebouw vanuit het park goed zichtbaar is, wat de verbinding tussen het park en het klooster versterkt. De vijver heeft ook een praktische functie: het regenwater dat op kloosterdak en de daken van de woonhof aan de Parklaan valt, wordt erin opgevangen.

De vijver met fontein op de zichtlijn van het park naar het klooster

De rozentuin herinnert aan de broeikassen in de vroegere moestuin

Vroeger strekte de kloostertuin zich ten zuiden van het Stadspark uit tot aan de Duitse grens, maar dit deel is in nu een woonwijk. De straten daar zijn de Willem Schuurmanlaan, de Parklaan, de Witte Paters, de Elshardt en de Slagboom. In het midden van de Willem Schuurmanlaan bevindt zich het bidstraatje, een loofgang die al bestond toen de grond waarover deze straat loopt, nog deel uitmaakte van de kloostertuin.

De woonhof tussen het Stadspark en de Parklaan heeft eveneens de naam Stadspark 's-Heerenberg.

Ontwerp 2011

Ontwerp 2012

Het Stadspark tijdens de herinrichting

De foto's hieronder zijn gemaakt tijdens de herinrichting van het Stadspark. Klik op de foto's voor een vergroting.

‎

• 

  Vóór de opening van het Stadspark

• 

  Doorkijkje naar het klooster

• 

  De nieuwe vijver ‎

• 

  Werk in uitvoering

• 

  Bomen planten

• 

  Blik op het klooster vanaf De Harp

• 

  Het Heilig Hartbeeld kijkt toe

• 

  Het smeedijzeren hek bij het Heilig Hartbeeld

De opening van het Stadspark

Op 2 juli 2013 openden wethouders Tanja Loeff en Frank Wissink het Stadspark. Op dat moment was de restauratie van het Heilig Hartbeeld nog niet klaar. Kruiswegstatie XI (Jezus wordt aan het kruis genageld) was nog ernstig beschadigd en werd door een deskundige bekeken om te zien hoe deze gerestaureerd kon worden. Onderstaande fotogalerij toont beelden van de opening.

In juli 2020 kwam ervanaf de Plantsoensingel Zuid naar de Kloosterhof een nieuwe toegang tot het Stadspark door de kloostermuur.

De nieuwe toegang,
geopend in 2020

Enkele cijfers

• Oppervlakte 2,2 ha.
• Aanlegkosten ca. 700.000 euro
• 74 nieuwe bomen
• 12 banken
• 9346 nieuwe planten (beukenhaag, onderbegroeiing, bosplantsoen, waterplanten, smulzones)
• 15790 stuks voorjaarsbloeiers
• 9.125 m³ grond verplaatst

Verwijderen bomen park Gouden Handen

Op maandag 7 juli 2015 is men gestart met het kappen van zo'n twintig esdoorns. Hierin is de roetschorsziekte aangetroffen, een zeldzame boomziekte die wordt veroorzaakt door een schimmel. Besmette bomen sterven uiteindelijk af. Bij de mens kan de schimmel schadelijk zijn voor de longen. Het park en de naastgelegen parkeerplaatsen zijn daarom afgesloten om dit risico te beperken, waarschijnlijk is het Stadspark op 11 juli weer geopend .

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Zie ook: Weer in Bergh

Kaart

<googlemap lat="51.87255" lon="6.250416" zoom="17" width="550">51.87296, 6.251736</googlemap>

Bronnen

• Archief Benny Schuurman
• Tuin en Landschap, no. 21, blz. 28-31 (2013)
• Stadspark 's-Heerenberg