Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !

Indiëgangers: verschil tussen versies

Uit Berghapedia
Ga naar: navigatie, zoeken
k (Deelnemers Politionele Acties)
k
 
(51 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Beg}}
+
Onder '''Indiëgangers''' verstaat de [[Berghapedia]] mensen uit [[Bergh]] die ooit naar '''Nederlands Oost-Indië''' of '''Nederlands West-Indië''' zijn getrokken of vandaar naar Bergh zijn gekomen, of anderszins een band hadden met zowel Bergh als de koloniën.
Onder Indiëgangers verstaat de Berghapedia mensen uit Bergh die ooit naar het eilandenrijk zijn getrokken dat nu Indonesië beslaat. In [[1595]] was Cornelis de Houtman de eerste Nederlander die voet op Java zette. In [[1602]] werd de VOC (Verenigde Oost-Indische Compagnie) opgericht, een handelsmaatschappij die her en der in de archipel handelsposten opzette en aldoende zijn macht uitbreidde. De VOC was met de handel in specerijen en andere "koloniale waren" heel succesvol, maar ging in [[1799]] toch failliet. Alle VOC-bezittingen vervielen hierbij aan de Nederlands staat. Dat was de geboorte van de kolonie Nederlands-Indië. Van [[1811]] tot [[1816]] werd de kolonie bestuurd door de Britten, omdat Napoleon Nederland had geannexeerd. Daarom rijdt het verkeer in Indonesië heden ten dage nog links. Van [[1816]] tot de Japanse bezetting in [[1942]] is de kolonie onafgebroken in Nederlandse handen geweest. Na de oorlog, op 17 augustus [[1945]], riep Soekarno de onafhankelijke staat Indonesië uit. Nederland was het hier uiteraard niet mee eens. Na een langdurig conflict droeg Nederland pas op 27 december [[1949]] de soevereiniteit aan Indonesië over.
 
  
<br/>Gedurende al die eeuwen zijn er mensen uit Bergh naar Indië gegaan. Hierbij kunnen de volgende groepen worden onderscheiden:
+
Nederlands Oost-Indië, kortweg ook wel de Oost genoemd, is het tegenwoordige Indonesië. Onder Nederlands West-Indië, ofwel de West, werden de kolonies Suriname en de Nederlandse Antillen verstaan. De Oost was veel belangrijker dan de West, en verreweg de meeste Berghse Indiëgangers zijn naar de Oost geweest.
  
===VOC-opvarenden===
+
In [[1595]] was Cornelis de Houtman de eerste Nederlander die voet op Java zette. In [[1602]] werd de '''VOC''' (Verenigde Oost-Indische Compagnie) opgericht, een handelsmaatschappij die her en der in de archipel handelsposten opzette en aldoende zijn macht uitbreidde. De VOC was met de handel in specerijen en andere "koloniale waren" heel succesvol, maar ging in [[1798]] toch failliet. Alle VOC-bezittingen vervielen hierbij aan de Nederlands staat. Dat was de geboorte van de kolonie Nederlands Oost-Indië. Van [[1811]] tot [[1816]] werd de kolonie bestuurd door de Britten, omdat Napoleon Nederland had geannexeerd. Daarom rijdt het verkeer in Indonesië heden ten dage nog links. Van [[1816]] tot de Japanse bezetting in [[1942]] is de kolonie onafgebroken in Nederlandse handen geweest. Na de oorlog, op 17 augustus [[1945]], riep Soekarno de onafhankelijke staat '''Indonesië''' uit. Nederland was het hier uiteraard niet mee eens. Na een langdurig conflict droeg Nederland pas op 27 december [[1949]] de soevereiniteit aan Indonesië over.
[[Afbeelding:voclogo.jpg|thumb|right|150px|'''Het VOC-logo.''']]
 
De '''VOC''' (Verenigde Oost-Indische Compagnie) was een particuliere handelsmaatschappij die heeft bestaan van [[1602]] tot [[1799]]. Ze had van de Staten-Generaal het alleenrecht gekregen op de handel ten oosten van Kaap de Goede Hoop. Nederlandse kooplieden konden zo alleen door de VOC handeldrijven met Azië. Om het alleenrecht te kunnen toepassen, mocht de VOC gebieden in bezit nemen en besturen, oorlog voeren en verdragen sluiten. Hoewel ze een handelsonderneming was, kon de VOC zich in Azië gedragen alsof ze de Nederlandse Staat zelf was. De VOC heeft lange tijd veel winst gemaakt, maar ging in 1799 toch failliet. De VOC-bezittingen vervielen toen aan de Nederlandse Staat, waarmee de kolonie Nederlands-Indië ontstond.
 
  
De VOC voer met name op de Indonesische archipel, maar ook op India en China. Het hoofdkantoor in Azië was in '''Batavia''', het huidige Jakarta, de hoofdstad van Indonesië.
+
Gedurende al die eeuwen zijn er mensen uit Bergh naar Indië gegaan. Hierbij kunnen de volgende groepen worden onderscheiden:
  
De opvarenden van de VOC-schepen bestonden uit vier categorieën:
+
=VOC-opvarenden=
* '''Kooplieden''' van de VOC
+
De '''VOC''' (Verenigde Oost-Indische Compagnie) was een particuliere handelsmaatschappij die heeft bestaan van [[1602]] tot [[1798]]. Ze had van de Staten-Generaal het alleenrecht gekregen op de handel ten oosten van Kaap de Goede Hoop. Nederlandse kooplieden konden zo alleen door de VOC handeldrijven met Azië. Om het alleenrecht te kunnen toepassen, mocht de VOC gebieden in bezit nemen en besturen, oorlog voeren en verdragen sluiten. Hoewel ze een handelsonderneming was, kon de VOC zich in Azië gedragen alsof ze de Nederlandse Staat zelf was. De VOC heeft lange tijd veel winst gemaakt, maar ging in 1798 toch failliet.
* '''Bemanningsleden''' (zeelieden, handwerkslieden, verzorgend personeel)
 
* '''Soldaten''' voor de garnizoenen van de handelsposten in Azië
 
* '''Passagiers''' (meestal niet meer dan een handvol personen)
 
  
In het VOC-archief (zie [http://vocopvarenden.nationaalarchief.nl VOC-opvarenden]) zijn enkele opvarenden gevonden die met grote waarschijnlijkheid uit [[Bergh]] afkomstig waren. Ze hebben in verschillende functies voor de VOC gevaren. Sommige hebben het overleefd, andere stierven tijdens de zeereis of in Indië.
+
Van een aantal [[Bergh|Berghse]] mannen is bekend dat zij met de VOC hebben gevaren. Zie de categorie [[:Categorie:VOC-opvarenden|VOC-opvarenden]].
  
*[[Beerlinck, Henricus|Henricus Beerlinck]], uitgevaren in 1722
+
=KNIL-militairen=
*[[Boekhorst te, Lambertus|Lambertus te Boekhorst]], uitgevaren in 1772
+
Het '''Koninklijk Nederlands-Indisch Leger''' ('''KNIL''') was het leger in de toenmalige kolonie Nederlands Oost-Indië. Het werd in [[1830]] als zelfstandig leger opgericht en viel onder het Ministerie van Koloniën. Het KNIL was een beroepsleger dat bestond uit zowel inheemse soldaten (die meestal een lage rang hadden) als Europeanen. De officieren waren vrijwel allemaal Europeaan. Pas vanaf [[1914]] konden alleen Nederlanders dienst nemen in het KNIL.
*[[Herberts, Herbert|Herbert Herberts]], uitgevaren in 1757
 
*[[Lentzen, Laurentius|Laurentius Lentzen]], uitgevaren in 1734 en 1737 
 
*[[Limborgh, Paulus|Paulus Limborgh]], uitgevaren in 1715
 
*[[Schut, Arnout|Arnout Schut]], uitgevaren in 1740
 
*[[Vetters, Henricus|Henricus Vetters]], uitgevaren in 1733
 
<br/>
 
===KNIL-militairen===
 
[[Afbeelding:KNIL-monument Pandu.jpg|thumb|left|170px|'''Het KNIL-monument op het Nederlandse ereveld Pandu in Bandung, Indonesië.<br/>Foto Oorlogsgravenstichting''']]Het '''Koninklijk Nederlands-Indisch Leger''' ('''KNIL''') was het leger in de toenmalige kolonie Nederlands-Indië. Het werd in [[1830]] als zelfstandig leger opgericht en viel onder het Ministerie van Koloniën. Het KNIL was een beroepsleger dat bestond uit zowel inheemse soldaten (die meestal een lage rang hadden) als Europeanen. De officieren waren vrijwel allemaal Europeaan. Pas vanaf [[1914]] konden alleen Nederlanders dienst nemen in het KNIL.
 
  
 +
Over [[Bergh|Berghse]] mannen die bij het KNIL hebben gediend, is meer te lezen op de pagina [[KNIL-militairen]]. Zie ook de categorie [[:Categorie:KNIL-militairen|KNIL-militairen]].
  
Tot [[1909]] werden KNIL'ers in Harderwijk opgeleid, vanaf [[1890]] ook in Nijmegen. Over Berghse jongens die dienstgenomen hebben bij het KNIL is nog weinig bekend.
+
=Deelnemers Politionele Acties=
 +
Deze groep wordt gevormd door oorlogsvrijwilligers en dienstplichtige militairen die tussen [[1945]] en [[1950]] zijn ingezet in de toenmalige kolonie Nederlands Oost-Indië. Meer informatie over deze groep staat op de pagina [[Deelnemers Politionele Acties]]. Zie ook de categorie [[:Categorie:Deelnemers Politionele Acties|Deelnemers Politionele Acties]].
  
 +
=Missionarissen en religieuzen=
 +
Van de vele [[Bergh|Berghse]] missionarissen en religieuzen (en hun protestantse collega's) is een aantal naar Nederlands Oost-Indië gegaan. Ook na de onafhankelijkheid is een aantal in Indonesië actief gebleven. Zij staan allemaal vermeld op de pagina [[Religieuzen]] en in de categorie [[:Categorie:Indiëgangers religieuzen|Indiëgangers religieuzen]].
  
Een van de allereerste mannen uit [[Bergh]] die bij het KNIL gediend hebben, was [[Rietveld, Karel|Karel Rietveld]].
+
= Onderwijzers =
 +
Zie de categorie [[:Categorie:Indiëgangers onderwijzers|Indiëgangers onderwijzers]].
  
Andere KNIL'ers waren:
+
=Andere Oost-Indiëgangers=
*[[Wennekes, Bernardus|Bernadus Wennekes]]
+
Naast bovengenoemde categorieën zijn er nog mensen uit [[Bergh]] om andere redenen naar Nederlands Oost-Indië gegaan, of vandaar naar Bergh gekomen. Zie de categorie [[:Categorie:Andere Oost-Indiëgangers|Andere Oost-Indiëgangers]].
  
 +
= Indische repatrianten =
 +
Zie de pagina [[Indische repatrianten]].
  
De volgende Berghse KNIL'ers zijn tijdens de Japanse bezetting van Nederlands-Indië omgekomen:
+
= West-Indiëgangers =
 +
Zie de categorie [[:Categorie:West-Indiëgangers|West-Indiëgangers]].
  
*[[Van Bergen, Jacobus Bernardus|Jacobus Bernardus van Bergen]]
+
= En verder =
*[[Derksen, Wilhelmus Antonius|Wilhelmus Antonius Derksen]]
+
Verdere personen kunnen zijn geweest:
*[[Kaak, Wilhelmus Antonius|Wilhelmus Antonius Kaak]]
 
*[[Kleinpenning, Hermanus Wilhelmus Antonius|Hermanus Wilhelmus Antonius Kleinpenning]]
 
<br/>
 
 
 
===Deelnemers Politionele Acties===
 
Deze groep wordt gevormd door oorlogsvrijwilligers en dienstplichtige militairen die tussen [[1945]] en [[1950]] zijn ingezet in de toenmalige kolonie Nederlands-Indië. Meer informatie over deze groep staat op de pagina [[Deelnemers Politionele Acties]].
 
 
 
===Missionarissen en religieuzen===
 
Hoewel de meeste [[Bergh|Berghse]] missionarissen en religieuzen (en hun protestantse collega's) in Afrika en Zuid-Amerika werkzaam waren, is een aantal van hen naar Nederlands-Indië gegaan. Ook na de onafhankelijkheid is een aantal in Indonesië actief gebleven.
 
 
 
In Nederlands-Indië / Indonesië zijn werkzaam geweest:
 
*[[Frericks, Maria Elisabeth|Maria Elisabeth Frericks]]
 
*[[Hegman, Bernardina|Bernardina Hegman]]
 
*[[Jansen, Wilhelmina Gerharda|Wilhelmina Gerharda Jansen]]
 
*[[Nijland, Maria Geertruida|Maria Geertruida Nijland]]
 
*[[Thijsen, Elisabeth Theodora|Elisabeth Theodora Thijsen]]
 
 
 
===Andere Indiëgangers===
 
Naast bovengenoemde categorieën zijn er nog mensen uit [[Bergh]] om andere redenen naar Nederlands-Indië gegaan. Een van hen was [[Kersjes, Bernardus|Bernardus Kersjes]]
 
 
 
Andere personen zijn nog niet bekend, maar dit kunnen zijn geweest:
 
  
 
* Bestuursambtenaren
 
* Bestuursambtenaren
Regel 69: Regel 42:
 
* Mensen uit handel of industrie
 
* Mensen uit handel of industrie
 
* Artsen en verpleegkundigen
 
* Artsen en verpleegkundigen
 +
* Douaniers
 
* ...
 
* ...
{{Onderwerp|Personen}}
+
 
 +
[[Categorie:Personen]]

Huidige versie van 20 dec 2016 om 17:37

Onder Indiëgangers verstaat de Berghapedia mensen uit Bergh die ooit naar Nederlands Oost-Indië of Nederlands West-Indië zijn getrokken of vandaar naar Bergh zijn gekomen, of anderszins een band hadden met zowel Bergh als de koloniën.

Nederlands Oost-Indië, kortweg ook wel de Oost genoemd, is het tegenwoordige Indonesië. Onder Nederlands West-Indië, ofwel de West, werden de kolonies Suriname en de Nederlandse Antillen verstaan. De Oost was veel belangrijker dan de West, en verreweg de meeste Berghse Indiëgangers zijn naar de Oost geweest.

In 1595 was Cornelis de Houtman de eerste Nederlander die voet op Java zette. In 1602 werd de VOC (Verenigde Oost-Indische Compagnie) opgericht, een handelsmaatschappij die her en der in de archipel handelsposten opzette en aldoende zijn macht uitbreidde. De VOC was met de handel in specerijen en andere "koloniale waren" heel succesvol, maar ging in 1798 toch failliet. Alle VOC-bezittingen vervielen hierbij aan de Nederlands staat. Dat was de geboorte van de kolonie Nederlands Oost-Indië. Van 1811 tot 1816 werd de kolonie bestuurd door de Britten, omdat Napoleon Nederland had geannexeerd. Daarom rijdt het verkeer in Indonesië heden ten dage nog links. Van 1816 tot de Japanse bezetting in 1942 is de kolonie onafgebroken in Nederlandse handen geweest. Na de oorlog, op 17 augustus 1945, riep Soekarno de onafhankelijke staat Indonesië uit. Nederland was het hier uiteraard niet mee eens. Na een langdurig conflict droeg Nederland pas op 27 december 1949 de soevereiniteit aan Indonesië over.

Gedurende al die eeuwen zijn er mensen uit Bergh naar Indië gegaan. Hierbij kunnen de volgende groepen worden onderscheiden:

VOC-opvarenden

De VOC (Verenigde Oost-Indische Compagnie) was een particuliere handelsmaatschappij die heeft bestaan van 1602 tot 1798. Ze had van de Staten-Generaal het alleenrecht gekregen op de handel ten oosten van Kaap de Goede Hoop. Nederlandse kooplieden konden zo alleen door de VOC handeldrijven met Azië. Om het alleenrecht te kunnen toepassen, mocht de VOC gebieden in bezit nemen en besturen, oorlog voeren en verdragen sluiten. Hoewel ze een handelsonderneming was, kon de VOC zich in Azië gedragen alsof ze de Nederlandse Staat zelf was. De VOC heeft lange tijd veel winst gemaakt, maar ging in 1798 toch failliet.

Van een aantal Berghse mannen is bekend dat zij met de VOC hebben gevaren. Zie de categorie VOC-opvarenden.

KNIL-militairen

Het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) was het leger in de toenmalige kolonie Nederlands Oost-Indië. Het werd in 1830 als zelfstandig leger opgericht en viel onder het Ministerie van Koloniën. Het KNIL was een beroepsleger dat bestond uit zowel inheemse soldaten (die meestal een lage rang hadden) als Europeanen. De officieren waren vrijwel allemaal Europeaan. Pas vanaf 1914 konden alleen Nederlanders dienst nemen in het KNIL.

Over Berghse mannen die bij het KNIL hebben gediend, is meer te lezen op de pagina KNIL-militairen. Zie ook de categorie KNIL-militairen.

Deelnemers Politionele Acties

Deze groep wordt gevormd door oorlogsvrijwilligers en dienstplichtige militairen die tussen 1945 en 1950 zijn ingezet in de toenmalige kolonie Nederlands Oost-Indië. Meer informatie over deze groep staat op de pagina Deelnemers Politionele Acties. Zie ook de categorie Deelnemers Politionele Acties.

Missionarissen en religieuzen

Van de vele Berghse missionarissen en religieuzen (en hun protestantse collega's) is een aantal naar Nederlands Oost-Indië gegaan. Ook na de onafhankelijkheid is een aantal in Indonesië actief gebleven. Zij staan allemaal vermeld op de pagina Religieuzen en in de categorie Indiëgangers religieuzen.

Onderwijzers

Zie de categorie Indiëgangers onderwijzers.

Andere Oost-Indiëgangers

Naast bovengenoemde categorieën zijn er nog mensen uit Bergh om andere redenen naar Nederlands Oost-Indië gegaan, of vandaar naar Bergh gekomen. Zie de categorie Andere Oost-Indiëgangers.

Indische repatrianten

Zie de pagina Indische repatrianten.

West-Indiëgangers

Zie de categorie West-Indiëgangers.

En verder

Verdere personen kunnen zijn geweest:

  • Bestuursambtenaren
  • Planters
  • Mensen uit handel of industrie
  • Artsen en verpleegkundigen
  • Douaniers
  • ...