Zwarte Brug

De Zwarte Brug is de benaming voor een bruggetje over de Wetering (ook wel Grenskanaal genoemd) tussen 's-Heerenberg / Lengel en de Duitse gemeente Emmerik. De brug had zijn naam niet te danken aan zwarte handel of smokkel, maar aan het zwartgeteerde hout waaruit hij bestond.

De brug bestond al voor 1867. Op 9 november van dat jaar voltooide architect Arnold te Wiel jr. een Teekening over het vernieuwen der Brug over het Grenskanaal aan de weide de Immenhorst bij Lengel. Aangezien hier sprake is van het vernieuwen van de brug, moet er op dit punt bij grenspaal 704 al sinds ruim voor 1867 een brug hebben gelegen.

De tekening is uitgevoerd in schaal 1:40 met als lengtemaat de el. Te Wiel tekende een bovenaanzicht en doorsneden door de lengte en de breedte. Rechtsonder staat bovendien een Doorsnede en opstand over de breete. Opstand is hier een bouwkundige term voor een tekening die een constructie weergeeft zoals die zich aan het oog toont. In dit geval is het de houten wand die op zowel de Nederlandse als de Duitse oever werd gebouwd. Links en rechts boog die wand achterwaarts. De brug rustte op deze wanden.

In 1868 maakte Te Wiel opnieuw een tweetal tekeningen, die niet of nauwelijks van de eerste verschillen. Wanneer de brug gebouwd is, kon niet worden achterhaald. Het is echter aannemelijk dat het deze brug was die eind maart 1945, aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, werd opgeblazen door de noordwaarts terugtrekkende Duitsers. De Linthorsterbrug bij Stokkum onderging toen hetzelfde lot.

De restanten van deze Zwarte Brug hebben bestaan tot 1987. Toen werd de Wetering opnieuw geprofileerd. In de jaren 90 is er op deze plaats een nieuwe loopbrug gerealiseerd. De weg aan Duitse zijde komt uit bij de Emmerikse wijk Speelberg.Door de aanleg van een fietspad naast de nieuwe rondweg Elsepas is de Zwarte Brug weer goed bereikbaar geworden.

Tekening door architect Arnold te Wiel jr. van 9 november 1867.

De Zwarte Brug in 2019. Op de achtergrond industrieterrein 't Goor