Radziwill, Louise Wilhelmina Friderica

Louise Wilhelmina Friderica Radziwill (Pools: Ludwika Wilhelmina Fryderyka Radziwiłł) werd op 23 november 1805 bij kabinetsorder van koning Frederik Willem III van Pruisen benoemd tot eenendertigste abdis van het Stift Elten. Ze was nog maar acht jaar oud, geboren in 1797 als dochter van de Poolse edelman Antoni Henryk Radziwiłł en Friederike Dorothea Luise Philippine van Pruisen. Haar grootvader August Ferdinand was een broer van de Pruisische koning Frederik de Grote.

Het Stift was in 1803 bij Pruisen ingelijfd, zodat Louise Wilhelmina anders dan haar voorgangsters niet door het kapittel van het Stift werd gekozen. Haar directe voorgangster, de laatste echte abdis van het Stift Elten, was Maximiliana Francisca de Paula van Salm-Reifferscheidt. De bedoeling van haar benoeming was de inkomsten van het Stift in handen te brengen van de Pruisische koninklijke familie. De benoeming lag gevoelig en veroorzaakte onder de katholieken veel onrust, want Louise Wilhelmina was protestants. Daarom alleen al was haar benoeming een paar maanden uitgesteld. Bovendien was de benoeming een directe inbreuk op het kerkelijk recht, want de abdis moest formeel 30 jaar of ouder zijn.

Louise Wilhelmina heeft het (voor haar symbolische) ambt van abdis nooit kunnen uitoefenen. Dit lag niet aan haar leeftijd, want in 1806, nog voor zij haar plaats had kunnen innemen, bezette Napoleon een gebied op de rechter Rijnoever waartoe ook het Stift Elten behoorde. Al in 1801 had hij het hele Duitse gebied op de linker Rijnoever bezet, waarbij de westelijke helft van het voormalige hertogdom Kleef Frans was geworden. Nu bezette Napoleon ook de oostelijke helft op de rechter Rijnoever, inclusief het Stift Elten, en het aangrenzende hertogdom Berg. Uit deze gebieden vormde hij het groothertogdom Berg, dat tot 1808 ook de Kleefse enclaves omvatte. Als groothertog stelde Napoleon zijn zwager Joachim Murat aan. Kort daarop werd Murats vierjarige dochter Letizia bij keizerlijk decreet benoemd tot abdis van Elten.

Als Louise Wilhelmina's sterfjaar wordt 1809 genoemd. Zij zou in dat geval maar ongeveer twaalf jaar oud zijn geworden. Dit verklaart wellicht waarom de meeste stambomen en biografieën van haar ouders haar niet noemen.

Opmerking:
Op de Nederlandse Wikipedia staat op de pagina met de lijst van abdissen Stift Elten een portret dat Louise Wilhelmina Friderica Radziwill zou moeten voorstellen. Alle andere webpagina's waar dit portret is gevonden, stellen dat de afgebeelde dame prinses Aniela Czartoryski née Radziwiłł (1781–1808) is, in 1801 in Sint-Petersburg geschilderd door Elisabeth Vigée-Le Brun.

Bronnen

• Op Google Books:
  • Het necrologium en het tynsboek van het adelijk jufferen-stift te Hoog-Elten, medegedeeld uit het onuitgegeven oorspronkelijk handschrift, benevens ene geschiedenis der Abdij, N.C. Kist; Leiden (1853), blz. 59
  • Das fürstliche Stift Elten. Aus authentischen Quellen, A. Fahne, Bonn, Brüssel und Köln (1850), blz. 50–52–53
• Landesarchiv NRW Abteilung Rheinland Urkunden AA 0231 120.68.01-02 Stift Elten, Urkunde 1v
• Diverse genealogische websites
• Elten, Land und Leute. Eine Chronik vergangener Zeiten, Leo Gies, Kleve (1951)