Russenweg

De Russenweg of Russeweg op landgoed De Byvanck in Beek is het verlengde van de Koepelbeuklaan. De weg leidt naar De Steeg, die vroeger de woning van de rentmeester van de Byvanck was. De naam is geen officieel erkende straatnaam. Aan het zuidelijke einde van de weg, aan de kant van De Steeg, heeft de Russenbeuk gestaan.

De naam Russenweg verwijst naar een Russische soldaat die bij deze weg is doodgeschoten. Op 4 september 1917, tijdens de Eerste Wereldoorlog, vond Willem van der Heijden, knecht op De Byvanck, het lijk van deze soldaat. Peter Meisters, rentmeester van de Byvanck, schreef hierover in zijn dagboek:

De grensbeek waar de dode Rus vermoedelijk gevonden is op 4 september 1917; niet op deze plek, maar verder oostwaarts voorbij De Steeg op de achtergrond. Deze foto is van 12 februari 1915.

Dinsdag 4 september – 's Morgens 6 uur vond Willem een doodgeschoten Russische gevluchten gevangenen beoosten Steeg en Parkwalschen achter 't huis tegen het slootklef [de schuine slootkant] liggen. Direct bericht naar militairen autoriteiten. Tegen middag werd 't lijk opgehaald. Groote beroering bij het huis. Overdag oprichting van den sterrentoren achter Steeger tuin door en met militairen hulp.

In de kantlijn schreef Meisters (vermoedelijk nadat hij de betreffende informatie had ontvangen):

Rus doodgeschoten. Rus is uit omstreken Minsk, vader van 4 kinderen.

De Rus zal uit Duitse krijgsgevangenschap zijn ontsnapt en op zijn vlucht door Duitse militairen zijn neergeschoten. De Rus lag op de Nederlandse oever, zodat de Duitsers hem daar noodgedwongen moeten hebben laten liggen.

Het is aannemelijk dat de genoemde sloot de grensbeek was die destijds ter hoogte van De Byvanck het verloop van de grens markeerde. Bijgaande foto toont de grensbeek aan de westkant van De Steeg, die op de achtergrond te zien is. De dode Rus werd van hieruit gezien achter De Steeg gevonden. Meisters gebruikte het woord grensbeek in de tekst die hij achterop deze foto schreef.

Deze grensbeek was niet het grenskanaal, die verder oostwaarts de grens vormt, maar bij Stokkum afbuigt in de richting van Elten en dan de Wild heet.

Kaarten

De Russenweg op een topografische kaart uit 1931 Linksboven de Zwartlandershut Bezig met het laden van de kaart... {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"openlayers","width":"400px","height":"400px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":15,"controls":["layerswitcher","mouseposition","autopanzoom","scaleline","navigation"],"layers":["new OpenLayers.Layer.OSM.Mapnik(\"OSM Mapnik\")","new OpenLayers.Layer.OSM.CycleMap(\"OSM Cycle Map\")"],"resizable":false,"overlays":[],"searchmarkers":"","kml":[],"locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003ERussenweg, Byvanck\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Chr /\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003C/div\u003E","title":"Russenweg, Byvanck\n","link":"","lat":51.90241,"lon":6.17015,"icon":""}],"imageoverlays":null}

Bronnen

• Bomen in de Byvanck, Joris de Jonge, Elten (2017), blz. 16
• Topotijdreis