Galama, Johannes IJsbrands

Johannes IJsbrands Galama is een van de oorlogsslachtoffers uit 's-Heerenberg. Hij werd geboren op 24 februari 1885 in Sensmeer, parochie Blauwhuis, in de Friese gemeente Wymbritseradeel. Hij was het zevende kind van IJsbrand Gaeles Galama en Aaltje Taekes van der Wey.

Jan Galama werd op 6 maart 1910 in Utrecht tot priester gewijd. Kort daarna droeg hij zijn eerste Heilige Mis op in zijn geboorteparochie Blauwhuis. Vervolgens werd hij per 13 mei 1910 assistent in Zevenaar en per 7 april 1911 in Soest. Per 28 augustus 1914 werd hij daar kapelaan, tot zijn overplaatsing naar Dalfsen, waar hij op 14 mei 1926 pastoor werd. Vandaar kwam hij op 30 januari 1932 naar 's-Heerenberg, waar hij tot zijn dood pastoor was van de H. Pancratius-parochie.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog waarschuwde hij met zijn twee kapelaans, M. van Rooijen en R. Hegge, de plaatselijke bevolking voor de leer van de NSB. Nadat de Gestapo hier lucht van had gekregen, werden ze alle drie opgepakt. De aanklacht die ze in het proces-verbaal in het Arnhemse huis van bewaring te horen kregen, luidde: "Haben deutschfeindlichen Brief verbreitet und das Volk deutschfeindlich beeinflüszt".

Jan Galama stierf na vele mishandelingen op 20 juni 1942 in het concentratiekamp Dachau. Volgens de gegevens van het Archief- en Documentatiecentrum voor R.K. Friesland stierf hij in een gaskamer. Hij heeft geen aanwijsbaar graf, en zijn naam staat nu in Gedenkboek 35 van de Oorlogsgravenstichting. Hierin worden 526 Nederlanders vermeld die in de concentratiekampen Dachau, Flossenbürg en Natzweiler zijn omgekomen.

Johannes Theodorus Galama was een zoon van een neef van Johannes Ysbrands.

Officieele Kerklijst voor Bergh, Zondag 1 Febr. 1931, Elfde Jaargang no. 5
Archief Benny Schuurman

Het bidprentje van pastoor Galama

De pastorie in 's-Heerenberg
Archief Benny Schuurman

Galama zilveren priesterfeest in 's-Heerenberg
Archief Benny Schuurman

Galama zilveren priesterfeest in 's-Heerenberg
Archief Benny Schuurman

Twee Dachau Martelaren

Dit boekje werd gedrukt op 10 maart 1950, bij de Berghse kunstdrukkerij Velthausz te 's-Heerenberg.

een citaat:

Op maandag 4 augustus om half elf voormiddag's stopte de grijze wagen van de Emmerikse Gestapo voor de Pastorie (zie Foto) en twee mannen belden aan. Hier in deze pastorie werd Pastoor Galama gearresteerd, hij werd door de Gestapo gevraagd als leek mee te gaan, dit weigerde hij. "Dat nooit", antwoordde de Pastoor. Als priester was hij gearresteerd en als priester wilde hij ontvoerd worden.

Bronnen

• Martelaren van 's-Heerenberg
• Oorlogsgravenstichting
• Stichting Archief- en Documentatiecentrum voor R.K. Friesland
• Sta-data (deze bron vermeld Tjerkwerd als geboorteplaats)