Vicarie

Wat was een vicarie?

Een vicarie was voor de Reformatie een instelling volgens zowel wereldlijk als geestelijk recht, waarvan de opbrengst (bijvoorbeeld uit goederen) diende voor het onderhoud van een vicaris. Een vicaris was een priester die geen taken als zielzorger had, maar wekelijks een bepaald aantal missen moest opdragen. Daarnaast moest hij de goederen van de vicarie beheren en eventueel andere taken uitvoeren. Een vicaris werd aangesteld op voordracht van de collator (vaak de stichter van de vicarie of zijn opvolger; hij had het collatierecht) en formeel door de bisschop in zijn ambt bevestigd.

In Bergh waren er vicarieën in de drie parochies die voor de Reformatie al bestonden.

parochie Zeddam

• Vicarie van het Heilig Kruis
  • Gesticht op 7 mei 1385 door pastoor Van der Mollen
  • Collator: de pastoor van Zeddam
• Vicarie van Sint Anthonius
  • Gesticht op 13 februari 1543 door pastoor Koips
  • Collator: de graaf Van den Bergh
• Vicarie van Sint Nicolaas
  • Gesticht voor 1516
  • Collator: ?
• Vicarie van Sint Oswald
  • Gesticht voor 1425
  • Collators: officieel de graaf Van den Bergh én de pastoor van Zeddam, maar in de praktijk de Graaf van den Bergh.

parochie 's-Heerenberg

• Onze Lieve Vrouwenvicarie
  • Gesticht voor 1529
  • Collator: ?
• ...

parochie Beek

• …

Bronnen

• Het boek Hofman in Azem van 't Hof tot heden, blz. 474
• Parochie Zeddam 1150-1975, blz. 12-15
• Wikipedia