Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !
Breda
Breda is een stad in het westen van de provincie Noord-Brabant. Van 1125 tot 1795 was het de hoofdstad van de Baronie van Breda. In deze baronie hebben de heren en graven van Bergh uit de erfenis van Otto van der Leck een aantal vaste goederen bezeten, waaronder drie molens. Over de eventuele andere vaste goederen zijn geen gegevens gevonden.
De molens stonden bij Rijsbergen, Zundert en Alfen. Zij kwamen via Maria Elisabeth van den Bergh, dochter van Hendrik van den Bergh, in het bezit van het markiezaat van Bergen op Zoom. Over de molens bij Zundert en Alfen zijn geen nadere details voorhanden.
De molen bij Rijsbergen, een watermolen, werd door laatste markies, Karl Theodor van de Paltz-Sulzbach, in 1729 verkocht. In de gevel van de molen bevond zich een wapensteen van 53x58 cm, die Maria Elisabeth en haar echtgenoot Eitel Friedrich van Hohenzollern-Hechingen daar in 1656 ter herinnering aan een geslaagde restauratie hadden laten aanbrengen.
Toen de watermolen in 1915 werd afgebroken, is deze wapensteen ingemetseld in de zijkant van de stuw in de naastgelegen beek, de Aa of Weerijs. De steen is inmiddels danig verweerd, maar de wapens zijn nog goed herkenbaar; rechts het wapen van de graven van Bergh, links dat van de vorsten van Hohenzollern-Hechingen.
De wapensteen is, als overblijfsel van de watermolen, een rijksmonument. Het monumentnummer is 33016.
