Ankoné, Antonius Hermanus

Antonius Hermanus Ankoné was tijdens de Tweede Wereldoorlog wachtmeester bij de marechaussee. In het voorjaar van 1944 werd hij in Beek gestationeerd en heeft daar deelgenomen het verzet.

Herman Ankoné werd op 13 november 1918 geboren in Oldenzaal. In 1939 werd hij opgeroepen voor militaire dienst en was tijdens de Duitse inval in mei 1940 gelegerd op de Grebbeberg. Na de capitulatie nam hij dienst bij de marechaussee en werd gestationeerd in Zuid-Limburg, waar hij zich aansloot bij het verzet. Zijn ervaringen tijdens de verloren strijd op de Grebbeberg in mei 1940 hebben mede bijgedragen aan dit besluit. Gebruik makend van de vrijheden die zijn functie van marechaussee hem gaven, kon hij op plaatsen komen die voor anderen gesloten waren.

In het voorjaar van 1944 werd hij overgeplaatst naar Beek. Ook daar werd hij actief in het verzet. Als leider van de Beekse verzetsgroep zorgde hij voor het contact tussen zijn groep, waarin Wim Moorman en Clemens Berntsen toen de belangrijkste personen waren, en Jan Houtsma in Doetinchem. Ook stond hij in contact met kapitein Höpink in Giesbeek. Een van de taken van zijn groep was hulp bieden aan neergeschoten geallieerde vliegeniers om terug te keren naar Engeland of bevrijd gebied.

Op 19 september 1944 werden alle Berghse marechaussee op gezag van de Gestapo in Emmerik uit hun ambt gezet. Herman Ankoné besloot daarop om net als zijn groepscommandant Sterrenburg onder te duiken. Hij vond een schuilplaats bij Nijenhuis in Loerbeek, maar in gemeenschappelijk overleg met andere marchaussees werd na veertien dagen besloten om terug te keren in het belang van de Berghse bevolking.

Op de begrafenis van Wim Moorman op 26 mei 1945 heeft een peloton van de Binnenlandse Strijdkrachten onder commando van Herman een eresalvo afgevuurd.

Na de bevrijding was Herman hoofd van de Politieke Opsporingsdienst afdeling Bergh.
Hij was drager van het 'Oorlogsherinneringskruis.

In de oorlog was Herman in de kost bij de familie Berndsen aan de Doetinchemseweg in Loerbeek. Hun dochter Marietje was als koerierster betrokken bij het verzet. Op 15 oktober 1946 is hij met haar getrouwd.

Herman Ankoné overleed op 23 december 1983 in Silvolde, 65 jaar oud, en werd begraven op de r.-k. begraafplaats aldaar. Zijn vrouw overleed op 3 mei 2006, 89 jaar oud, en werd bij hem begraven.

Op zijn graf zit een kleine plaquette van de Royal Air Forces Escaping Society (RAFES). Dit was een vereniging van vliegeniers van de luchtstrijdkrachten van het Britse Gemenebest die na te zijn neergeschoten met hulp van de illegaliteit konden terugkeren naar Groot-Brittannië. RAFES heeft bestaan van 1945 tot 1995 en werkte samen met verenigingen van pilotenhelpers in de landen die door Duitsland bezet waren geweest. In Nederland was dit onder andere de Nederlandse Vereniging van Pilotenhelpers uit de Tweede Wereldoorlog 'The Escape', die van 1970 tot 2004 heeft bestaan. Gestorven leden van The Escape konden van de RAFES een plaquette op hun grafsteen krijgen. Op het embleem van de RAFES staat de Latijnse spreuk solvitur ambulando: al lopende wordt de oplossing gevonden. Ook Joep en Ag Garben en Leo Kempers hebben een RAFES-plaquette op hun graf.

Bronnen

• De Achterhoekse Courant, april 2021, nummer 13, blz. 8–9
• Old Ni-js nr. 61, blz. 22–25
• Er op of er onder: blz. 106-109
• Archieven.nl