Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !

Oude Rijn

Uit Berghapedia
Versie door Verre neef (overleg | bijdragen) op 7 sep 2017 om 15:36 (aanvulling uit genoemde bronnen)
Ga naar: navigatie, zoeken

De Oude Rijn in Rijnwaarden

De Oude Rijn loopt langs de grens tussen Elten en Lobith westwaarts naar de Neder-Rijn. Smallere en brede stukken wisselen elkaar af.

Het grensriviertje de Wetering en zijn verlengde de Wildt monden uit in de Oude Rijn. Deze oude rivierbedding in de gemeente Rijnwaarden is de route die het Rijnwater volgde voor het gereedkomen van het Pannerdensch kanaal in 1707. De Oude Rijn mondt via de Keel ten noordwesten van Pannerden uit in de Neder-Rijn.

De toegang tot de Oude Rijn vanuit de Rijn is afgedamd, zodat de waterstand in het gebied voornamelijk in stand wordt gehouden door de Wildt en kwelwater uit Montferland. De Oude Rijn maakt deel uit van het natuurgebied Oude Rijnstrangen.

Even ten zuiden van de Oude Rijn ligt de Oude Waal, een bocht van de Waal die in de 18e eeuw werd afgesneden door de aanleg van het Bijlandsch Kanaal.

De Oude Rijn bij Kleef

In Duitsland ligt aan de zuidkant van de Rijn ook een Oude Rijn, de Griethauser Altrhein. Deze oude rivierloop begint bij Griethausen, stroomt langs Schenkenschanz en mondt iets ten oosten van Millingen aan de Rijn, nog aan de Duitse kant van de grens, uit in de Rijn.

De Griethauser Altrhein is ontstaan na het Saale-glaciaal (van 200.000 tot 120.000 jaar geleden) en heeft na de aanleg van het Bijlandsch Kanaal tussen 1773 en 1776 veel van zijn betekenis verloren. De oude rivierloop blijft echter van belang voor Kleef, dat al vanaf de 17e eeuw via het Spoykanaal en de sluis bij Brienen verbonden was met wat nu de Griethauser Altrhein was geworden. Het Spoykanaal is het oudste Duitse kanaal dat nog in gebruik is bij de beroepsvaart.

Bij Griethausen ligt een monumentale spoorbrug van de voormalige spoorlijn Zevenaar-Kleef; de oudste nog bestaande stalen spoorbrug in Duitsland.

De Oude Rijn elders in Nederland

Ook tussen Kesteren en Lienden in de Betuwe ligt een oude rivierbedding van de Rijn die de naam Oude Rijn draagt.

De bekendste Oude Rijn is wellicht die in Zuid-Holland. De hoofdstroom van de Rijn gaat bij Wijk bij Duurstede over in de Lek, waarna het restant van de Rijn als een beduidend smallere rivier via Utrecht en Leiden naar zijn monding bij Katwijk aan Zee stroomt. Tot Utrecht is de naam Kromme Rijn, daarna Leidse Rijn, en vanaf Harmelen Oude Rijn.

Bronnen