Roes, Frans

Frans Roes schreef onder het pseudoniem Herman van Velzen dialectverhalen, die wekelijks gedurende een periode van ongeveer veertig jaar in De Graafschapbode verschenen.

Johannes Franciscus Dominicus Roes werd op 15 maart 1902 geboren in Gaanderen als zoon van Franciscus Theodorus Roes en Geertruida Hendrika Zaalberink. Op 15 september 1933 trouwde hij in Hengelo (Gld.) met Gerharda Wilhelmina Besselink, dochter van Franciscus Bernardus Hubertus Besselink en Johanna Grada Maria Engelbarts.

Hij overleed in Hengelo op 2 augustus 1974, 72 jaar oud.

Roes was horlogemaker van beroep, maar zijn liefde ging meer uit naar het schrijven. De bekendste figuur uit zijn verhalen is Aornt Peppelenkamp, een arme bezembinder op de Koolhovense heide.

In de periode 1945–1950 schreef Roes ook vier streekromans in het dialect:

• ‘Steven Volman’ (z.j.)
• ‘Uut ‘t laeven van olde bekenden’ (1945)
• ‘Een mens vindt zienen weg (z.j.)
• ‘Van Achterhooksche Menschen’ (1950)

Ook schreef hij een drietal toneelstukken in het dialect:

• ‘Um den olden Berenschot’
• ‘Uut de modder’
• ‘Riek Geesink’

In 1955 werd in Ruurlo zijn openluchtspel ‘Um den olden Saksenheerd’ opgevoerd. Van zijn verhalen zijn een tiental bundels verschenen. In 2002 is door de Stichting Staring Instituut / Mr. H.J. Steenbergenstichting de roman ‘Steven Volman’ herdrukt. Door diezelfde stichting zijn twee luisterboeken met verhalen van Frans Roes uitgebracht onder de titel ‘Arie laest Aornt’, deel 1 (2006, uitverkocht) en deel 2 (2007).

Frans Roes mag als de meest populaire auteur van de Achterhoek worden beschouwd, die vooral opvalt door een rake typering van de mensen in zijn omgeving.

Het verhaal ‘Zien mooiste Sinterklaos’ werd oorspronkelijk gepubliceerd in De Graafschapbode in het begin van de jaren 50. Het werd door de dialectwerkgroep van de Heemkundekring Bergh overgezet in het Barghs dialect en gepubliceerd in Old Ni-js, Nr. 95 (dec. 2016). De opname van het is ingesproken door zijn schoonzoon Alouis Geerling, lid van onze dialectwerkgroep.

Galerij

• 

  Frans Roes
• 

  Frans Roes
• 

  Boek:
  Aornt Peppelkamp
  (Foto Boekwinkeltje.nl)

Bronnen

• Old Ni-js nr. 95, blz. 14–17
• Gegevens op Heemkundekring Bergh (aangeleverd door Antoon Berentsen)