Kroegentocht - Zeddam/Vinkwijk

Horeca Zeddam-Vinkwijk

Bij aankomst in Zeddam wordt al snel duidelijk dat dit dorp een belangrijke toeristische functie heeft. Er zijn enkele grote hotels en vele kleinere hotels en pensions.

In de patentlijst 1806-1808 worden als tapper genoemd:
Willem Bouwman, Lamberdiena Dieker, Bernardus Gudden, Hendrik van Haag, wed Jan Herfkes (ook bierbrouwer), Roelof Herfkes, Jan Kaak, Gerrit Meurs, Hendrik Thuis, Jan Tomesen en Engelbert Varwick.

Op een lijst 'Verloven voor den verkoop van alcoholhoudenden drank anderen dan sterken drank' van 1916 t/m 1928:
J.H. Claessen, B.J. Kamperman, J.G. Engelbarts (Vinkwijk), Th.G. Kleinpenning, J.H. Meijer (Vinkwijk), K. Wassing (Vinkwijk), A.J. Limbeek, L.Th. Geurtsen, R.F.W. Renner (Vinkwijk), H. Gerretschen, A.A. Engelberts, P.B.C. Pennards en P.P. Weijers. Ook de vergunninghouders voor het gildehuis en het parochiehuis staan hierbij. Het vorige gildehuis van Zeddam stond aan de 's-Heerenbergseweg. De 's-Heerenbergseweg ligt in het verlengde van de Kilderseweg.

In de lijst van de VVV worden in 1959 negen hotels en pensions aan de Kilderseweg en 's-Heerenbergseweg genoemd. De zaken zijn onderverdeeld in vier groepen.

• In de groep 'Bondspension A.N.W.B.' staan vermeld: H. Schuurman ('Johanna') en Engelbarts-Smits (al heel lang sponsor van de Heemkundekring).
• In de groep 'Horeca-pension' worden genoemd 'Aurora' van J. v. Bree, 'Ruimzicht' van H. Geerdink en 'Willy' van G. Kappert.
• Bij 'Pension' zien we: 'Avondzon' van J. van Uum, 'Eureka' van H. Kumeling-Rikken en 'Welgelegen' van W. Ampting.
• Aan deze hoofdstraat van Zeddam komt bij 'Hotel-café-restaurant' alleen 'Kegelhuis' van G. Aaldering voor.

Van deze negen hadden alleen Ruimzicht en 't Kegelhuis televisie.
Drie jaar eerder worden op de VVV-lijst ook genoemd: A.J. Kip ('t Heem), Kilderseweg 17 en B.J. Streuff (De Kroon), 's-Heerenbergseweg 3.

Bij Kobus

Dit horecabedrijf aan de Kilderseweg 18 is een sponsor van de Heemkundekring met terras.
Hier in voormalig Vinkwijk is de grootvader van Ries Renner in 1912 met de 'verkoop van alcoholhoudende, andere dan sterke drank' in de voorkamer rechts begonnen. In Old Ni-js nummer 53 van de Heemkundekring somt Ries enkele beroepen van zijn grootvader Reinhold Friedrich Wilhelm op: schoenmaker, barbier, winkelier, kastelein en smokkelaar. Dit laatste zal waarschijnlijk niet officieel als beroep geregistreerd staan!
In de tijd van Renner werd het hotel-café 'Nooit gedacht' genoemd. Een jongere naam is 'Het Karrewiel'. Biljartclub 'Piet van de Pol' speelde er haar thuiswedstrijden. Piet van de Pol was een bekend Nederlands biljarter. Dit wordt hier even vermeld om verwisseling te voorkomen met 'Piet van de Tol' (Pennards)!

De Uitkijk

Tegenover Renner had in 1905 Ko Wassing al een vergunning voor een gedeelte van het huis nummer 1 te Vinkwijk met een oppervlakte van 36 m2. In 1907 kreeg hij tevens vergunning voor een danszaal met een oppervlakte van 60 m2.
Ko vertrok later naar 's-Heerenberg op de hoek Zeddamsche Grintweg / Dassestraot.
Na Ko zat er onder anderen een bakker Bosch. Dat was nog in de tijd dat klanten eens in de zoveel tijd afrekenden. Bosch noteerde in zijn boekje eerst alleen achternamen waardoor hij al snel door de bomen het bos niet meer zag omdat veel dezelfde namen voorkwamen. Daarom ging hij ook de achternamen van de vrouwen noteren. Ook dat hielp niet want je had nog steeds dezelfde combinaties van namen. Het vermelden van de bijnamen bleek uiteindelijk de juiste oplossing.

De Pim

in de Ettemastraat is zo genoemd door boswachter Ising. In de Hotel- en pensionlijst V.V.V. Zeddam-Montferland van 1959 staat het vermeld als een horeca-pension zonder televisie van J. Derksen-Ising. Bij 8 van de 34 pensions en hotels op genoemde lijst kon men tv kijken.

Pensions Bovendorpsstraat

In 1956 zijn er aan de Bovendorpsstraat diverse pensions: H. van Bergen (en Moderne Slagerij), weduwe M. Lanke (Berma), Th. Kuster ('t Kempke) en J.W. Keurntjes. Deze pensions waren er hoofdzakelijk voor de toeristen. Veel Spaanse gastarbeiders kwamen pas in de jaren zestig naar Zeddam.

In het boekje ' 's-Heerenberg en Zeddam in oude ansichten' (aanwezig in het Heemkundehuus) staat bij foto nummer 61: "De Bovendorpstraat in 1915. Rechts de woning van koster Kamperman die niet alleen de kost verdiende als koster en organist, maar die ook een café, een schoenmakerij en een winkel in religieuze artikelen had. Voorheen woonde hier de vader van Jan van Raay. Daarnaast is de boerderij van de familie Limbeek, die later naar de Vinkwijk verhuisde."

Café Brinks

De foto's nummer 62 en 63 hebben betrekking op café Brinks. In 1910 werd een foto gemaakt, waarvan het onderschrift luidt: "Hotel en Stalhouderij, G.J. Snelting". Café Brinks kent een lange geschiedenis. Vanaf eind 2006 heet het 'De Schatkamer'. Op deze plaats stond voor 1630 al een huis. Als herbergier of hotelhouder worden vanaf 1798 genoemd: Roelof Herfkens, Gerrit Jan Pierik, Mathias Herfkens, Gerhardus Hooijman, Gerardus Johannes Snelting en Bernardus Franciscus Brinks. De naam Brinks staat nog steeds op de etalage van het winkeltje grenzend aan 'De Schatkamer', Bovendorpsstraat 7.
Toen Zeddam in de 19e eeuw even een zelfstandige gemeente was, fungeerde het als gemeentehuis.

Op de hoek Benedendorpsstraat / 's-Heerenbergseweg is - in het voorjaar van 2007 - vanaf de Benedendorpsstraat tot aan de Vinkwijkseweg, een groot kaal bouwterrein te zien.

't Kegelhuis

heeft op de ene hoek van het bouwterrein gestaan. In het al eerder genoemd boekje met ansichten uit 's-Heerenberg en Zeddam staat bij foto nummer 57: "Voordat we de Benedendorpstraat in wandelen, komen we eerst langs de woning van Th. van Remmen. Zij was het althans in 1910, toen deze foto werd genomen. Later werd zij eigendom van de familie Bieleveldt, die het pand op haar beurt weer overdeed aan de huidige eigenaars, de familie Aaldering."
Aaldering nam de naam 't Kegelhuis niet over van Bieleveldt want in het telefoonboek ben je eerder bij de A dan de K!

De foto is bewaard maar het pand is in 2006 gesloopt. Volgens Ben Herfkens stond er voor 1650 al een huis op deze plek. Antoon Smits was er van 1866 tot 1875 bakker. Zijn dochter Maria is met Th. (Theodorus) van Remmen getrouwd.

Wapen van Zeddam

Aan de andere kant van het bouwterrein richting 's-Heerenberg, stond op de hoek 's-Heerenbergseweg/Vinkwijkseweg eens "café Van Houten, dat eigendom was van een zekere heer Lamers. In 1933 brandde dit café geheel af en werd herbouwd aan de overkant van de weg. Thans staat daar hotel 't Edelhert. Het terrein rechts werd toen Marktplein. Later zouden daar sigarenmagazijn Kleinpenning en drogisterij Willemsen gevestigd worden." Aldus de tekst bij foto nummer 56 in het boekje met ansichten. Concurrenten van het Edelhert wilden in het telefoonboek meer naar voren en er wordt beweerd dat daardoor een pension de naam 'Damhert' kreeg.

Moors

Benedendorpsstraat 15: "Hotel Kleinpenning dat veel eigenaars heeft gekend: Elsberg, Evers, Welling, Bus en tenslotte Kleinpenning." Het woord 'tenslotte' is intussen achterhaald. Het Hotel van Kleinpenning werd begin jaren '80 overgenomen door Moors. Momenteel staat het hotel leeg en is in verval. Genoemde Bus komt later in het bevolkingsregister voor als makelaar in varkens. Zoon Jozef Bus staat bij de Deelnemers Politionele Acties uit Kilder. Voor 1680 stond hier al een huis op grond van Huis Bergh.

De Waag

Oude Doetinchemseweg tegenover verzorgingstehuis Sydeheim. Het werd in 1897 gestart door de familie Kleinpenning. Dit in verband met plannen voor een tramverbinding van Zutphen naar Emmerik.
Toen in 1902 de tram daadwerkelijk in gebruik werd genomen, werd café Kleinpenning het stations-koffiehuis bij het tramstation. In een bijgebouw van het café kwam een veewaag, daarom werd het café 'De Waag' genoemd.

In 1921 verscheen er ook een timmerwerkplaats met een meubelhandel. Het café werd vooral bekend door de inmiddels overleden Wim 'Boelie' Kleinpenning, tapper van bier en moppen. Hij was ook een goede Dorus-imitator. Toen deze fietstocht werd uitgezet, waren de uitbaters twee zwagers en hun echtgenotes en heette het café toen 'De Zwaogers'.
Inmiddels zijn de zwagers vertrokken en kreeg het etablissement de naam "De Kroeg" waar veel aandacht is voor sport.

Willem de Grip in Vinkwijk staat in Old Ni-js nummer 53 op bladzijde 6 genoemd als tapper, slijter en huisschilder in 1881. Met een vergunning voor de voorkamer rechts van het huis nummer 23 (nu Terborgseweg 3). Op bladzijde 8 staan de Vinkwijkse bierhuizen in 1900: J.G. Engelberts (huisnummer 23/1) en J.H. Meijer (Vinkwijk 38).

De Impel

Hier aan de Terborgseweg in Vinkwijk werd ook getapt. Bewoner Hent Thuis staat van 1871 tot 1914 als bierhuishouder te boek. Hij was ook tolgaarder maar de overheid verbood het om tolgaarder en tapper tegelijk te zijn. Aan kleinzoon Hent werd een hoofdstuk in het boek 'Van Vinkkop tot Vinkebruuk' gewijd.

Vinkwijk 2007

Tegenwoordig staan aan de Vinkwijkse kant van de Oude Doetinchemseweg twee bedrijven met een jonge geschiedenis op horecagebied: De Heereboer en Carpe Diem.

Chinees Restaurant Sin-Chen

Wit pand aan de Terborgseweg. De 'Hotel- en pensionlijst' in 1956 vermeldt het als 'Heuvelzicht' van J.W. van Uum, Terborgseweg 2 in Zeddam. In 1959 staat zoon C. (Karel) van Uum op genoemde lijst (uitgegeven door VVV Zeddam-Montferland en gedrukt bij Misset in Doetinchem).
Karel van Uum is een jaar eerder getrouwd met een meisje dat horeca-ervaring heeft opgedaan bij Heitkamp in 's-Heerenberg. Men kon bij Karel tv kijken en er was een koffietafel voor 45 personen. Er was koud stromend water. Ter vergelijking: Hotel Montferland (G. Bruins) had een koffietafel voor 80 personen en geen tv. Karel kreeg andere interesses en er kwamen andere eigenaren. Bijvoorbeeld staat in 1977 op de 'Wandelkaart Zeddam-Braamt' R.M. Wilke vermeld bij Hotel 'Heuvelzicht' en Restaurant 'De Bascule'.