Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !
Sint Oswaldusgilde Stokkum
Geschiedenis
Het Sint Oswaldusgilde in Stokkum moet niet verward worden met het Sint Oswaldusgilde in Zeddam.
De van oorsprong vrijwel geheel katholieke bevolking van Stokkum staat bekend om zijn saamhorigheid en behoefte aan gezelligheid. Deze Bourgondische inslag resulteerde in de oprichting van vele verenigingen. De oudste van deze organisaties is zonder twijfel het gilde geweest, want al in Middeleeuwen, in 1475, duikt het Stokkumse gilde voor het eerst in de archieven op. In een brief aan de heer van Bergh verzoekt het gilde, toen ook gemeinde of gemeynt genaamd, om toestemming om een meiboom te mogen kappen vanwege de viering van het jaarlijkse meifeest, een traditie die in Stokkum overigens nog steeds bestaat. Het gilde was verantwoordelijk voor het beheren van de gemeenschappelijke oftewel gemene gronden die voornamelijk aan de zuidkant van de dorpskern lagen. Ook aan de noordkant van Stokkum bezat het gilde gronden, maar die lagen meer versnipperd.
Bij het gilde hoorde ook een schutterij, een groep gildeleden die de Stokkummers en hun have en goed moesten beschermen tegen roofdieren als de wolf en de beer en ook tegen rondtrekkend 'gespuis'. In geval van oorlog dienden zij onder de heer van Bergh, die op Huis Bergh resideerde. Na 1845 houdt het gilde op met het organiseren van activiteiten. De oorzaak hiervan waren hoogstwaarschijnlijk veranderingen in het schaarrecht (gebruiks- en beheersrecht), dat is het recht van de gildeleden om hun vee op de gemene gronden te mogen laten grazen. In 1888 werden de gemeenschappelijke of gemene gronden verdeeld onder een aantal Stokkumse boeren. In 1882 was er er echter alweer een nieuwe schutterij opgericht, het Sint Oswaldusgilde, die niet langer een echte militaire functie had, maar vooral schietwedstrijden en feesten organiseerde.
In 1963 werd de heer J. Tambour door burgemeester H.A.B. de Leeuw onderscheiden voor zijn 50-jarig lidmaatschap.
Bij zijn 100-jarig bestaan in 1982 kreeg het gilde het Leertrekkersleer uitgereikt.
Van 1931 tot 1934 heeft in Stokkum het Sint Suitbertusgilde bestaan
Beeldmateriaal
Het Sint Oswaldusgilde tijdens de kermis bij 't Klaphek rond 1925
18 mei 1937,
55-jarig bestaan
De bekende Stokkumse boswachter Hendrik Gerritsen drukte als commandant en voorzitter decennialang een belangrijk stempel op de vereniging.
Literatuur
- Gilden & Schutterijen in de Graafschap Bergh
- 100 jaar Oswaldusgilde Stokkum
- Voorwaarts, Mars! Een historie van het Stokkumse gildewezen
