Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !

Molen Reijers: verschil tussen versies

Uit Berghapedia
Ga naar: navigatie, zoeken
k (cat)
(aanvulling uit toegevoegde bronnen)
Regel 1: Regel 1:
Sinds [[1842]] was in [[Beek]] door een molenbrand het malen onmogelijk geworden. Bakker [[Reijers, Johan Gerardus| Johan Gerardus Reijers]] zag in [[1885]] weer mogelijkheden met een bovenslag watermolen, gevoed door het water van [[Peeske|'t Peeske]], aan de slag te gaan. En zodoende voor zijn bakkerij meel te produceren. Helaas moest hij erkennen, dat de toevloed van water onvoldoende was, zodat de watermolen maar drie uur per dag productief kon zijn. Alleen 's maandags werd langer gemalen, omdat op zondag het water tot een hoger peil kon stijgen. Dus aan de ook stijgende vraag naar meel kon niet worden voldaan.
+
[[Bestand:Molen Reijers.jpg|thumb|right|300px|'''De tweede molen Reijers uit 1906. De molen is verdwenen, maar het woonhuis staat er nog steeds, zij het met een uitbouw.]]
 +
[[Bestand:Molen Reijers kaart 1908.jpg|thumb|right|300px|<center>'''De tweede molen Reijers (''KM'', korenmolen)<br>op een [[Topografische kaarten|topografische kaart]] uit [[1908]]</center>]]
 +
De voormalige ''Molen Reijers'' is in [[1890]] door [[Bakkers|bakker]]-[[Molenaars|molenaar]] [[Reijers, Johannes Gerardus|Johannes Gerardus Reijers]] in gebruik genomen. Hij stond achter Reijers' huis aan de [[Sint Jansgildestraat]] 53 in [[Beek]].
 +
 
 +
Sinds [[1842]] kon er door een molenbrand in Beek niet meer gemalen worden, maar bakker Reijers kon in [[1885]] weer meel voor zijn bakkerij malen in een onderslagwatermolen die aangedreven werd water uit [[Peeske (Bergmeer)|bergmeer 't Peeske]]. Helaas moest hij erkennen dat de toevloed van water onvoldoende was, zodat de molen maar drie uur per dag kon draaien. Alleen 's maandags werd langer gemalen, omdat op zondag het water tot een hoger peil kon stijgen. Dus aan de ook stijgende vraag naar meel kon niet worden voldaan.
 
   
 
   
In [[1890]] kocht Johan Gerardus daarom van het waterschap van de Baakse Beek een aan de weg naar [[Zutphen]] te [[Gemeente Steenderen|Baak]] staande windmolen. Deze molen (een Zaanse achtkanter met riet gedekt) maalde het overtollige water uit de polder om het vervolgens in de rivier de IJssel te lozen. Door een tiental boeren met hun paard en wagen is de molen naar Beek getransporteerd, waar de firma Nijenhuis uit Beek en de molenbouwer Kreeftenberg de opbouw van de molen realiseerden aan de grintweg van Beek naar [[Loerbeek]], wat nu de [[Sint Jansgildestraat]] is. Maar helaas 13 [!] jaar later brandde de molen af. Er werd een nieuwe molen van hetzelfde type, doch nu iets groter, uit de Zaanstreek opgehaald. Voor de tweede keer door de boeren als transporteurs. De heren Nijenhuis en Kreeftenberg konden weer aan de slag. Vanaf dat moment ging het molenaar/bakker Reijers voor de wind. Ook in de beginjaren twintig van de vorige eeuw (inmiddels was Johannes Aloysius Henricus de molenaar) stond de molen er op de bewaard gebleven foto nog fier bij. Omstreeks [[1924]] werd de `molen van Reijers' ontwiekt en werd de wind ingeruild voor motorkracht en weer later voor electriciteit. De romp zonder zijn wieken maakte als molen toch wel een trieste indruk.
+
In 1890 kon Reijers van het waterschap van de Baakse Beek een windmolen kopen. Deze met riet gedekte Zaanse achtkanter stond in [[Gemeente Steenderen|Baak]] aan de [[Grindweg Zutphen-Emmerik|weg naar Zutphen]]. Hij maalde het overtollige water uit de polder en loosde in de IJssel.  
En momenteel herinnert niets meer aan het trotse molenverleden of het moeten de diverse opslagloodsen zijn achter de woning, waar nog steeds de familie Reijers woonachtig is.
+
 
 +
Een tiental boeren hebben de gedemonteerde molen met hun paard en wagen naar Beek getransporteerd, waar de [[Neijenhuis, Jacobus Theodorus|firma Neijenhuis]] en de molenbouwer Kreeftenberg de molen achter Reijers' huis weer hebben opgebouwd.
 +
 
 +
Helaas werd de molen in augustus [[1906]] door de bliksem getroffen en brandde tot de grond toe af. Ter vervanging werd een nieuwe molen van hetzelfde type, doch nu iets groter, uit de Zaanstreek opgehaald, ook nu getransporteerd door de boeren. De heren Neijenhuis en Kreeftenberg konden weer aan de slag. Vanaf dat moment ging het molenaar-bakker Reijers voor de wind. Ook in de [[vorige eeuw|beginjaren twintig]] (inmiddels was zoon [[Reijers, Johannes Aloijsius Henricus|Johannes Aloijsius Henricus]] de molenaar) stond de molen er op de bewaard gebleven foto nog fier bij. Omstreeks [[1924]] werd de molen ontwiekt en werd de wind ingeruild voor motorkracht en weer later voor elektriciteit. De romp zonder zijn wieken maakte als molen toch wel een trieste indruk.
 +
 
 +
In de tweede molen brak in maart [[1931]] brand uit, vermoedelijk door kortsluiting in de elektrische aandrijving. Dankzij het kalme weer breidde het vuur zich niet uit naar het pakhuis en het woonhuis, maar verschillende machines en dertig tot veertig ton gerst en haver gingen verloren. De verzekering dekte de schade, maar de molen werd niet herbouwd.
  
 +
Tegenwoordig herinnert niets meer aan het trotse molenverleden of het moeten de diverse opslagloodsen zijn achter de woning, waar nog steeds de familie Reijers woont.
 +
<br clear=all/>
 
== Bronnen ==
 
== Bronnen ==
 +
*[http://www.molendatabase.org/ Molendatabase], databasenummers 12943 en 1938
 +
*[[Graafschapbode|De Graafschapbode]] van 18 augustus 1906 en 18 maart 1931 op [http://www.delpher.nl Delpher]
 
* collectie Vermeulen (Liemers Museum)
 
* collectie Vermeulen (Liemers Museum)
* 'Stamboom Familie Reijers' (tweetalig) 1988
+
* 'Stamboom Familie Reijers' (tweetalig), 1988
  
[[Categorie: Molens Beek]] [[Categorie:Watermolens]] [[Categorie:Reijers]]
+
[[Categorie: Molens Beek]] [[Categorie:Reijers]] [[Categorie:Beek Sint Jansgildestraat]]

Versie van 24 mrt 2023 om 09:38

De tweede molen Reijers uit 1906. De molen is verdwenen, maar het woonhuis staat er nog steeds, zij het met een uitbouw.
De tweede molen Reijers (KM, korenmolen)
op een topografische kaart uit 1908

De voormalige Molen Reijers is in 1890 door bakker-molenaar Johannes Gerardus Reijers in gebruik genomen. Hij stond achter Reijers' huis aan de Sint Jansgildestraat 53 in Beek.

Sinds 1842 kon er door een molenbrand in Beek niet meer gemalen worden, maar bakker Reijers kon in 1885 weer meel voor zijn bakkerij malen in een onderslagwatermolen die aangedreven werd water uit bergmeer 't Peeske. Helaas moest hij erkennen dat de toevloed van water onvoldoende was, zodat de molen maar drie uur per dag kon draaien. Alleen 's maandags werd langer gemalen, omdat op zondag het water tot een hoger peil kon stijgen. Dus aan de ook stijgende vraag naar meel kon niet worden voldaan.

In 1890 kon Reijers van het waterschap van de Baakse Beek een windmolen kopen. Deze met riet gedekte Zaanse achtkanter stond in Baak aan de weg naar Zutphen. Hij maalde het overtollige water uit de polder en loosde in de IJssel.

Een tiental boeren hebben de gedemonteerde molen met hun paard en wagen naar Beek getransporteerd, waar de firma Neijenhuis en de molenbouwer Kreeftenberg de molen achter Reijers' huis weer hebben opgebouwd.

Helaas werd de molen in augustus 1906 door de bliksem getroffen en brandde tot de grond toe af. Ter vervanging werd een nieuwe molen van hetzelfde type, doch nu iets groter, uit de Zaanstreek opgehaald, ook nu getransporteerd door de boeren. De heren Neijenhuis en Kreeftenberg konden weer aan de slag. Vanaf dat moment ging het molenaar-bakker Reijers voor de wind. Ook in de beginjaren twintig (inmiddels was zoon Johannes Aloijsius Henricus de molenaar) stond de molen er op de bewaard gebleven foto nog fier bij. Omstreeks 1924 werd de molen ontwiekt en werd de wind ingeruild voor motorkracht en weer later voor elektriciteit. De romp zonder zijn wieken maakte als molen toch wel een trieste indruk.

In de tweede molen brak in maart 1931 brand uit, vermoedelijk door kortsluiting in de elektrische aandrijving. Dankzij het kalme weer breidde het vuur zich niet uit naar het pakhuis en het woonhuis, maar verschillende machines en dertig tot veertig ton gerst en haver gingen verloren. De verzekering dekte de schade, maar de molen werd niet herbouwd.

Tegenwoordig herinnert niets meer aan het trotse molenverleden of het moeten de diverse opslagloodsen zijn achter de woning, waar nog steeds de familie Reijers woont.

Bronnen

  • Molendatabase, databasenummers 12943 en 1938
  • De Graafschapbode van 18 augustus 1906 en 18 maart 1931 op Delpher
  • collectie Vermeulen (Liemers Museum)
  • 'Stamboom Familie Reijers' (tweetalig), 1988