Zoeaven

Geschiedenis

Aan het begin van de negentiende eeuw bestond Italië nog niet. Het grondgebied was verdeeld in meerdere onafhankelijke landen en landjes, waarvan de Kerkelijke Staat er een was. In de loop van de negentiende eeuw ontstond er een sterk nationaal bewustzijn, wat zich uitte in een streven naar één land voor alle Italianen. Dit streven was een bedreiging voor de zelfstandigheid van de Kerkelijke Staat. Om het gevaar het hoofd te kunnen bieden, riep Paus Pius IX alle katholieke jongeren in de wereld op de Kerkelijke Staat te komen verdedigen. Vrijwilligers uit vele landen meldden zich en werden ingelijfd bij het Regiment der Pauselijke Zoeaven.

Van de ruim 10.000 Pauselijke Zoeaven die zich tussen 1860 en 1870 meldden, vormden de Nederlanders met meer dan 3.000 man de grootste groep. Nadat het Italiaanse leger in 1870 het overgebleven deel van de Kerkelijke Staat bezette, hield het Regiment der Pauselijke Zoeaven op te bestaan.

Spelling

In het Nederlands wordt zoeaaf (meervoud zoeaven) met een e gespeld. De oude spelling met een u, afgeleid van het Franse zouave, komt ook nog vaak voor (zouaaf, zouaven).

Op de Berghapedia wordt de spelling zoeaaf aangehouden, behalve wanneer geciteerd wordt uit bronnen die de spelling zouaaf gebruiken.

Berhgse zoeaven

In zijn artikel Pauselijke Zouaven van Bergh in Old Ni-js nr. 34 noemt John Thoben twaalf namen, die hij bij nadere beschouwing niet allemaal Berghs kan noemen.

Zoeaven die in Bergh zijn geboren:

• Hent Derksen
• Gerrit Jan Hartering
• Joannes Hebing
• Gradus Jansen
• Henricus Cornelis Koenen
• Petrus Meisters

Zoeaven die een andere binding met Bergh hebben:

• Jan of de Rooie Bouman
• Petrus Christiaan van der Heijden
• Bernardus Verheij
• Bernard te Welscher
• Gerhardus Witten

In Bergh; Heren, Land en Volk worden op blz. 305 nog de zoeaven Hermanus Christianus van Lent, Gerardus Markhorst en Theodorus Johannes Markhorst genoemd. Een verband met Bergh kon in hun gevallen echter niet worden vastgesteld.

Bronnen

• [[[Old Ni-js 034|Old Ni-js nr. 34]], blz. 25-30
• Bergh; Heren, Land en Volk, blz. 304-305
• Stichting Nederlands Zouavenmuseum