Lancaster LM212

Een museumexemplaar van de Avro Lancaster B I tijdens een recente vlucht. Een toestel van dit type stortte bij Zelhem neer.

Op 23 september 1944 om ongeveer half twaalf 's avonds stortte bij Zelhem de Britse Avro Lancaster B I bommenwerper met serienummer LM212 neer. Hoewel het toestel niet op Berghs grondgebied is neergekomen, staat het toch op de Berghapedia, omdat de enige overlevende van deze ramp bij het verzet in Beek ondergedoken heeft gezeten. Zie voor dit verhaal de pagina van George Kelly.

Lancaster LM212 van 50 Squadron was op 23 september om 19.08 opgestegen van de RAF-vliegbasis Skellingthorpe in Lincolnshire. Met 135 andere Lancasters en vijf toestellen van het type Mosquito had het de opdracht de dijken van het Dortmund-Emskanaal ten noorden van Münster te bombarderen. Dit is gelukt. Aan beide zijden van het kanaal werden de dijken doorbroken, en het kanaal stroomde over een lengte van bijna tien kilometer leeg. De RAF verloor bij deze missie echter veertien Lancasters, waaronder Lancaster LM212.

Op de terugweg werd deze bommenwerper onder vuur genomen door Hauptmann Heinz Wolfgang Schnaufer van de 4e Gruppe van Nachtjagdgeschwader 1, een van de meest ervaren nachtjagerpiloten van de Luftwaffe. Als gevolg hiervan stortte de Lancaster omstreeks 23.30 neer in de Slangenburg, op een veld aan de Slangeburgseweg en de Halseweg, dichtbij boerderij De Rozegaar. Lancaster LM212 was de laatste van vier bommenwerpers die Schnaufer die avond neerschoot.

De bemanning van Lancaster LM212.
Staand v.l.n.r.: sergeant G.A. Keens (boordschutter), sergeant W.R. Wilcox (radiotelegrafist), sergeant A. Johnstone (bommenrichter, tevens boordschutter), sergeant G. Kelly (boordschutter).
Zittend v.l.n.r.: sergeant E.G. Gully (boordwerktuigkundige), flying officer J.E. Sweetman (piloot) en sergeant E.G. Hobs (navigator).

De bemanning heeft geprobeerd zich per parachute in veiligheid te brengen, maar dat is, zoals hierboven reeds vermeld, slechts één man gelukt, boordschutter sergeant George Kelly. De andere boordschutter, sergeant G.A. Keens, heeft het vliegtuig wel kunnen verlaten, maar zijn parachute weigerde en hij is te pletter gevallen op een varkenshok. De overige inzittenden hebben geen kans meer gezien het vliegtuig te verlaten. Hun lichamen werden in het wrak gevonden. Behalve Keens kwamen om het leven de piloot, flying officer J.E. Sweetman, en de sergeants E.G. Gully, E.G. Hobbs, A. Johnstone en W.R. Wilcox. De Duitsers hebben enkele buurtbewoners aangewezen die de stoffelijke overschotten op een platte wagen naar algemene begraafplaats in Zelhem moesten brengen. Daar vond op 26 september 1944 de begrafenis plaats. De graven worden onderhouden door de Commonwealth War Graves Commission.

Kort na het neerstorten van Lancaster LM212 heeft een buurtbewoner een foto van de bemanning in of bij het wrak gevonden. Op de achterkant stonden met potlood de namen geschreven. De foto is hier afgebeeld.

De verzetslieden Hettinga en Van Dusseldorp hebben een dynamo een van de motoren van deze neergestortte Lancaster gesloopt.

Bronnen

• Bert Schieven / Oud Zelhem
• Verliesregister 1939-1945, lijst 1944
• Karl Lusink / ARGA
• Commonwealth War Graves Commission
• World War II Lost Bombers Database
• Schnaufer op de Engelstalige Wikipedia