Drususbron

Drususbron (Duits: Drususbrunnen) is de benaming voor een 57 meter diepe put op de 83 meter hoge Eltenberg, gelegen ten zuiden van het Duitse grensdorp Elten.

De waterspiegel bevindt zich op 56,5 meter diepte op een constant niveau. Dit betekent dat de inhoud van een emmer water er precies acht seconden over doet om van de top van de put het wateroppervlak beneden te bereiken. Het water is afkomstig uit water aderen in de Eltenberg gelegen. Het bouwsysteem is vrij eenvoudig: er werd een gat gegraven en in dit gat werd een 17 meter lange houten buis geplaatst. Aan het einde van deze houten buis werd zand en grind uitgegraven en met emmers aan touwen naar het maaiveld gebracht. Tijdens deze graafwerkzaamheden zakte de buis mee naar beneden. Dit proces herhaalde zich totdat het grondwater werd bereikt.

Jarenlang heeft de bron in de open lucht gestaan. In 1846 bouwde de gemeente Elten het mechanisme om water op te heisen en een huisje om de put. Tot 1931 vormde de Drususbron, in de volksmond meestal de Drususput genaamd, de enige drinkwatervoorziening voor de bewoners van de Eltenberg. In dat jaar werd namelijk de Eltenberg (20 families) aangesloten op de het reeds bestaande stelsel van drinkwaterleidingen. Iedere familie op de Eltenberg had een kruiwagen met een watervat die onder de waterkraan gereden kon worden (daarom is de waterkraan zo hoog). Het water werd vooral voor het koken gebruikt. Voor het poetsen en wassen werd veelal het water uit de regenton gebruikt. Ondanks de uitgekiende mechaniek was het putten van water zwaar werk. Om een 50 liter vat boven te halen moest een kabel circa 310 keer draaien. Men had daar 5 minuten voor nodig.

De put bevindt zich in een in de jaren 50 gebouwd gebouwtje met aan de binnenkant schilderingen van Romeinse soldaten en slaven. Het oorspronkelijke gebouwtje was door het Canadese artillerievuur van februari en maart 1945 volledig verwoest.

De naamgeving duidt op de Romeinse generaal Nero Claudius Drusus, meestal kortweg Drusus genaamd, die ook zijn naam heeft gegeven aan het concept van de Drususgracht.

Wetenschappelijk onderzoek, uitgevoerd in 1964 door professor Binding, heeft echter uitgewezen dat Drusus nooit de opdracht tot de bouw kan hebben gegeven en dat de put uit de Merovingische periode, dus van rond 750 na Chr. moet stammen. Aannemelijk is dat de waterput werd aangelegd om de in 980 gebouwde vrouwenabdij naast de St.Vituskerk van water te voorzien.

Käthe Vermaas was van de jaren 50 tot half jaren 90 de beheerder en de gids van de Drususbron. Het metalen hekwerk met de Nederlandse benaming Drususbron boven de ingang is nog een relikt uit de Nederlandse periode van Elten, die duurde van 1949 tot 1963. De Drususbron is in het voorjaar en de zomer regelmatig geopend. Gids en beheerder is sinds half jaren 90 de zoon van Käthe Vermaas. De bezoekers komen vooral uit Nederland en Duitsland, maar ook van ver daarbuiten.

In de Eerste Wereldoorlog is een gedicht geschreven door een soldaat en heeft deze aan de deur van de bron gehangen. Door de publicatie in de velduitgave van de Niederrheinische krant van 8 juni 1917 is deze voor het nageslacht bewaard gebleven.

O Drusus, oude Romeinse held!
De bron moet ik loven
Jij hebt daarmee wat aangesteld
Ik zal van woede snel tieren!
Trek ik water in de hoogte
Herdenk ik jou, ach zo zwaar
Het doet mijn arm en spieren pijn
En zweten moet ik als een beer!
Toch maar in Rome gebleven
dan hoefden wij, soldaten niet
De botten hier krom te buigen!
Daarom beste burgemeester Zweck
Laat een motor komen!
verwijder deze Drususkwaal
Tot nut van den berg en de vromen!
"Schiller"

Het 'oude' gebouw met, op de foto's hieronder, de bijbehorende bron.

Het oorspronkelijke gebouw, begin 20e eeuw. Interieur van na de 50 jaren.

Het gebouwtje na de restauratie. Drususbron, 29 april 2007.