Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !

Tol in Wijnbergen: verschil tussen versies

Uit Berghapedia
Ga naar: navigatie, zoeken
k (ON, cat)
k (interne link)
 
(3 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
'''De Tol''' in [[Wijnbergen]] was bij de [[Doetinchemseweg Wijnbergen | Doetinchemseweg]]. In [[Old Ni-js 044|Old Ni-js nr. 44]] staat meer informatie.
+
[[Bestand:Tol Wijnbergen 1908.png|thumb|right|400px|<center>'''De Tol in Wijnbergen op een<br>[[topografische kaarten|topografische kaart]] uit 1908</center>]]
 +
De '''Tol in Wijnbergen''' was van [[1861]] tot [[1931]] in bedrijf aan de [[Doetinchemseweg Wijnbergen |Doetinchemseweg]] in [[Wijnbergen]]. Het tolhuis werd gebouwd nadat in 1861 de grindweg [[Zeddam]]-[[Doetinchem]] werd aangelegd. Bestaande zandwegen werden toen rechtgetrokken en met grind verhard.
  
 +
De Wijnbergse tol werd per 1 januari 1931 als laatste van de [[tollen in de gemeente Bergh]], opgeheven. Het tolhuis heeft er daarna nog lang gestaan, maar is in het begin van [[:Categorie:Jaartallen 2000-2099|deze eeuw]] afgebroken.
  
'''Overzicht van passanten in [[1924]]''':
+
De Wijnbergse tol heeft drie tolgaarders gehad. De eerste was ene Jansen. Hoewel hij ruim veertig jaar in functie is geweest, zijn er over hem geen nadere gegevens voorhanden. Na zijn overlijden in [[1905]] werd hij opgevolgd door zijn buurman Willem [[Tomesen]], die op zijn beurt in [[1922]] werd opgevolgd door zijn [[Tomesen, Johannes Martinus|zoon Jan]]. Na de opheffing van de tol werd Jan Tomesen door de [[gemeente Bergh|Berghse]] [[Politiek#Gemeenteraadsleden|gemeenteraad]] benoemd tot wegwerker van Wijnbergen. Hij verhuisde met zijn gezin naar [[Braamt]], waar zijn zoons in [[1960]] aan de [[Wijnbergseweg]] ''Tomesen Parket & Design'' oprichtten.
<pre><nowiki>
 
Los paard 388 X 5 centen                                            19,40
 
Los runderbeest 803 X anderhalve cent                              12,04½
 
Bok, geit of hond voor een voertuig met twee wielen
 
                                              302 X anderhalve cent  5,43
 
Voertuig met twee smalle wielen, voor elk aangespannen paard enz
 
                                                3108 X acht centen 248,64
 
Voertuig met twee breede velgen als voren      1633 X zes centen  99,18
 
Voertuig met vier smalle wielen                1904 X tien centen 190,40
 
Voertuig met vier breede wielen                  740 X acht centen  59,20
 
Motorrijtuigen voor meer dan twee personen
 
                                      1664 X vijfentwintig centen 416,--
 
Motorrijtuigen voor twee personen      1989 X vijftien centen      290,85
 
Vrachtauto's                            267 X vijftig centen      133,50
 
Tram Zutphen-Emmerik (abonnement)                                  500,--
 
Autobussen (als voren)                                              100,--
 
                                                                  ______ 
 
                                                                  2074,64½
 
  
</nowiki></pre>
+
Naast het tolhuis werd in [[1882]] de openbare lagere school [[School de Tol|De Tol]] gebouwd.
  
==Bron==
+
Bij het tolhuis splitste zich een zijweg af; de [[Oude Doetinchemseweg Wijnbergen|Oude Doetinchemseweg]]. Aan deze weg werd in de tijd van de [[Graven Van den Bergh|graven van Bergh]] bij de [[Kapperskolk]] [[Tolrecht|tol geheven]].De tweesprong is verdwenen sinds Wijnbergen in [[1984]] van de toenmalige [[gemeente Bergh]] is overgegaan naar de gemeente Doetinchem en er ter plaatse een bedrijventerrein is ontstaan. Hierbij is ook de voormalige Wijnbergse tol op Doetinchems grondgebied komen te liggen.
*[[GAB]] inventarisnummerr 139 ([[Lukkezen, Jan|Jan Lukkezen]])
+
<br clear=all/>
 +
== Overzicht van passanten ==
 +
Uit [[1924]] is het volgende overzicht van passanten bewaard gebleven:
 +
----
 +
<div style="background:Khaki">
 +
<br>
 +
{|
 +
|- valign=top
 +
|width=450 |''Los paard
 +
|width =200|''388 X 5 centen
 +
|width=100 | ''19,40
 +
|-
 +
|''Los runderbeest ||''803 X anderhalve cent||''12,04½
 +
|-
 +
|''Bok, geit of hond voor een voertuig met twee wielen||''302 X anderhalve cent||''5,43
 +
|-
 +
|''Voertuig met twee smalle wielen, voor elk aangespannen paard enz.||''3108 X acht centen||''248,64
 +
|-
 +
|''Voertuig met twee breede velgen als voren||''1633 X zes centen||''99,18
 +
|-
 +
|''Voertuig met vier smalle wielen||''1904 X tien centen||''190,40
 +
|-
 +
|''Voertuig met vier breede wielen||''740 X acht centen||''59,20
 +
|-
 +
|''Motorrijtuigen voor meer dan twee personen||''1664 X vijfentwintig centen||''416,--
 +
|-
 +
|''Motorrijtuigen voor twee personen||''1989 X vijftien centen||''290,85
 +
|-
 +
|''Vrachtauto's||''267 X vijftig centen||''133,50
 +
|-
 +
|''[[Tramweg Zutphen-Emmerik|Tram Zutphen-Emmerik]]||''(abonnement)||''500,--
 +
|-
 +
|''Autobussen||''(als voren)||<u>100,--</u>
 +
|-
 +
|||||''2.074,64½
 +
 
 +
|}
 +
<br>
 +
</div>
 +
----
 +
== Bronnen ==
 +
*[[Old Ni-js 044|Old Ni-js nr. 44]], blz. 55–56
 +
*[http://genealogie.mishatomassen.nl/wijnbergse_tol.php Misha Tomassen]
 +
*[[GAB]] inventarisnummer 139 ([[Lukkezen, Jan|Jan Lukkezen]])
  
 
[[Categorie:Tollen in de gemeente Bergh]]
 
[[Categorie:Tollen in de gemeente Bergh]]

Huidige versie van 23 sep 2021 om 05:24

De Tol in Wijnbergen op een
topografische kaart uit 1908

De Tol in Wijnbergen was van 1861 tot 1931 in bedrijf aan de Doetinchemseweg in Wijnbergen. Het tolhuis werd gebouwd nadat in 1861 de grindweg Zeddam-Doetinchem werd aangelegd. Bestaande zandwegen werden toen rechtgetrokken en met grind verhard.

De Wijnbergse tol werd per 1 januari 1931 als laatste van de tollen in de gemeente Bergh, opgeheven. Het tolhuis heeft er daarna nog lang gestaan, maar is in het begin van deze eeuw afgebroken.

De Wijnbergse tol heeft drie tolgaarders gehad. De eerste was ene Jansen. Hoewel hij ruim veertig jaar in functie is geweest, zijn er over hem geen nadere gegevens voorhanden. Na zijn overlijden in 1905 werd hij opgevolgd door zijn buurman Willem Tomesen, die op zijn beurt in 1922 werd opgevolgd door zijn zoon Jan. Na de opheffing van de tol werd Jan Tomesen door de Berghse gemeenteraad benoemd tot wegwerker van Wijnbergen. Hij verhuisde met zijn gezin naar Braamt, waar zijn zoons in 1960 aan de Wijnbergseweg Tomesen Parket & Design oprichtten.

Naast het tolhuis werd in 1882 de openbare lagere school De Tol gebouwd.

Bij het tolhuis splitste zich een zijweg af; de Oude Doetinchemseweg. Aan deze weg werd in de tijd van de graven van Bergh bij de Kapperskolk tol geheven.De tweesprong is verdwenen sinds Wijnbergen in 1984 van de toenmalige gemeente Bergh is overgegaan naar de gemeente Doetinchem en er ter plaatse een bedrijventerrein is ontstaan. Hierbij is ook de voormalige Wijnbergse tol op Doetinchems grondgebied komen te liggen.

Overzicht van passanten

Uit 1924 is het volgende overzicht van passanten bewaard gebleven:



Los paard 388 X 5 centen 19,40
Los runderbeest 803 X anderhalve cent 12,04½
Bok, geit of hond voor een voertuig met twee wielen 302 X anderhalve cent 5,43
Voertuig met twee smalle wielen, voor elk aangespannen paard enz. 3108 X acht centen 248,64
Voertuig met twee breede velgen als voren 1633 X zes centen 99,18
Voertuig met vier smalle wielen 1904 X tien centen 190,40
Voertuig met vier breede wielen 740 X acht centen 59,20
Motorrijtuigen voor meer dan twee personen 1664 X vijfentwintig centen 416,--
Motorrijtuigen voor twee personen 1989 X vijftien centen 290,85
Vrachtauto's 267 X vijftig centen 133,50
Tram Zutphen-Emmerik (abonnement) 500,--
Autobussen (als voren) 100,--
2.074,64½



Bronnen