Weemstraat

De Weemstraat is een straat in Beek. De herkomst van de naam wordt uitgelegd in onderstaande aflevering van de rubriek Straatpraat door Eric van der Vegt in De Gelderlander van 20 oktober 2009.

Weemstraat verwijst naar het rijke Roomse leven

Weemstraten kom je overal tegen in Ne­derland en dan met name in katholiek Nederland. In deze aflevering van Straatpraat kiezen we voor de straat in Beek in de gemeente Montferland.

Zoals gesteld verwijst het woord weem naar het rijke Roomse le­ven. Zo is er ook een Weemstraat in het van oorsprong katholieke Wehl en Didam. In plaatsen als Groenlo, Vorden en Winterswijk is een gebouw De Wheme te vin­den en in 's-Heerenberg staat de Oude Weem.

Maar wat is nu precies een weem? Zoekend in Wikipedia en Berghapedia is het antwoord snel gevon­den. Een weem is vaak een benaming voor de (voormalige) pastorie. De naam zou uit het Oudfries komen. Het woord ‘wetheme’ staat voor kerkelijk bezit en hoeft dus niet al­leen op een pastorie te slaan. Zo heet het voormalige kerkhof van Vliedorp OlWeem.

Dichterbij huis staat het prachtige oude pand ‘de Oude Weem’ aan de Muntwal in 's-Heerenberg. Dit huis was van oorsprong de pasto­rie van de Pancratiuskerk in 's-Hee­renberg. De Weemstraat in Beek komt uit in de Sint Martinusstraat. Aan de­ze straat heeft vroeger de weem of pastorie gestaan. Tegenwoordig heet de villa aan de Sint Martinusstraat 22 Völle Wille.

Het pand is als pastorie gebouwd in het midden van de negentiende eeuw. Pastoor Godefridus van Woerkom laat de pastorie bou­wen. Bovendien krijgt onder zijn bewind de Sint Martinuskerk twee nieuwe zijbeuken. Tegenwoordig doet de voormalige pastorie dienst als woonhuis en muziekcentrum. Völle Wille staat voor ‘ veel ple­zier’.

Overigens werd de bouw van de pastorie of weem in gang gezet net nadat de kerk in Beek na herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in Nederland de naam Sint Marti­nus had gekregen. Tot 1855 heeft de kerk Sint Petrus geheten. Deze eerste kapel werd al in 969 gesticht door mogelijk graaf Wichman van Hameland. Zo’n dertig jaar na de naamsverandering heeft pastoor Antonius de Grijs een verzoek in­gediend om de kerkpatroon Sint Martinus te mogen vervangen voor de oorspronkelijke naam, maar dat verzoek werd afgewezen

Kaart

<googlemap version="0.9" lat="51.908818" lon="6.187753" zoom="18"> 51.90867, 6.18798 </googlemap>