Wouters, Antonius Josephus

Pater Dr. Antoon Wouters werd op 23 november 1908 geboren te Wijbosch (Schijndel).

Wouters was Witte Pater en werd 29 juni 1933 in de kathedraal van Carthago (Tunesië) tot priester gewijd. Hij was leraar aan het klein-seminarie te Parella (Italië) en professor aan het scholasticaat der Witte Paters te 's-Heerenberg. Ook was hij negentien jaar procurator van de Sociëteit der Witte Paters te Rome en postulator in de Heiligverklaring der Martelaren van Oeganda in 1964. Laatstgenoemde officiële functie hield in dat hij voorafgaande aan de heiligverklaring en ten behoeve daarvan biografische gegevens en getuigenissen van tijdgenoten over de martelaren verzamelde.

Wouters' verblijf in 's-Heerenberg viel rond de Tweede Wereldoorlog. Na de arrestatie begin augustus 1941 van de 's-Heerenbergse pastoor Galama en zijn kapelaans Van Rooijen en Hegge werd hij op 6 augustus door deken Van de Loo van het dekenaat Terborg aangewezen om de leiding van de Pancratius-parochie over te nemen. Bij de uitvoering van deze taak kon hij overleggen met de deken en met pastoor Struijk van Stokkum, maar bovenal stond pastoor Galama hem per brief met al zijn raad bij. Uiteraard ging iedereen ervan uit dat dit een tijdelijke regeling was, en dat pastoor Galama en zijn kapelaans binnen afzienbare tijd naar 's-Heerenberg zouden terugkeren.

Pater Wouters werd bij zijn werk als vervangend pastoor ondersteund door een aantal Witte Paters die de functie van kapelaan vervulden. Zij waren er niet allemaal tegelijk en niet allemaal even lang, maar het betrof pater Brouwer, pater Coolen, pater Van de Hout, pater Opdencamp, pater Serrarens en pater Surig. Een van de personeelswisselingen was die van 14 september 1941, toen de paters Van de Hout en Surig teruggingen naar het Patersklooster en werden vervangen door pater Serrarens. Daarnaast was er hulp van de seminarist Cor Reijers en van ene pater W. Ruikes, die Wouters op 22 augustus 1941 onze assistent en casu quo onze timmerman noemde.

Op 26 juni 1942 moest pater Wouters zich melden bij de Sicherheitsdienst in Arnhem. Daar werden hem de telegrammen voorgelezen over de dood van pastoor Galama en kapelaan Van Rooijen in het concentratiekamp Dachau. De inhoud luidde als volgt: Kaplan Van Rooyen ist am 16. Juni um 9 Uhr an Versagen von Herz und Kreislauf bei Darmkatarrh gestorben en Pfarrer Galama ist am 20. Juni um 9 Uhr an Atemlähmung bei Schlaganfall gestorben. Die Leiche is eingeäschert. Pater Wouters mocht de tekst van beide telegrammen nog overschrijven en daarna kon hij gaan. Aan hem viel toen de zware taak toe dit bericht over te brengen aan de 's-Heerenbergse gemeenschap.

Hij deed dit op zondag 28 juni, toen hij het nieuws vanaf de preekstoel bekendmaakte. In het parochiedagboek staat hierover genoteerd: 't Is alsof de muren der Kerk in elkaar schuiven. Een waar gejammer, een lange snikrilling stijgt op uit de dichtbezette banken. Nu weten het de mensen.

Een maand later, op 21 juli 1942, keerde pater Wouters terug naar het Patersklooster. Drie dagen later kwam de nieuwe pastoor Horsthuis aan in 's-Heerenberg.

Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog had pater Wouters de leiding over de verzorging van de zieke dwangarbeiders die toen uit Kamp Rees naar het Patersklooster werden gebracht. Naast zijn werk als organisator en coördinator heeft hij meerdere keren een voordracht gegeven in het kader van het ontspanningsprogramma dat de zieken zelf organiseerden.

Op 20 juli 1945 is pater Wouters samen met pastoor Horsthuis op bezoek geweest bij kapelaan Hegge, die toen net terug was in Nederland na zijn bevrijding uit het concentratiekamp Bergen-Belsen. Om aan te sterken logeerde hij bij zijn ouders in het Groningse Kloosterburen.

Pater Wouters overleed in Etten (N-Br.) op 25 december 1965, 57 jaar oud. Hij werd op 28 december begraven op het kerkhof van het Philosophicum der Witte Paters St. Charles te Esch.

Brief van 8 september 1951 uit Rome aan fam. G. Schuurman
Klik voor een vergroting

's-Heerenberg, 09-11-1945, Graafschapbode

Pater Wouters vertrekt naar Rome. — Een zeer bekende persoonlijkheid gaat deze week 's-Heerenberg verlaten, n.l. Pater Dr. A. Wouters. Hij is benoemd tot vicaris procurator te Rome. Vooral in de laatste oorlogsjaren hebben we Pater Wouters leren kennen als een man met grote verdiensten. Vooral heeft hij veel goeds gedaan als waarnemend pastoor en als de geestelijke leider van het Noodziekenhuis.

Bronnen

• Bergh; Heren, Land en Volk, blz. 346
• Bidprentje
• Martelaren van 's-Heerenberg, blz. 121, 153, 172
• Old Ni-js no. 38, blz. 73, 75; no. 60, blz. 40
• Gerard Theunissen
• Archief Benny Schuurman: Brief pater Wouters