Klein-Netterden

Klein-Netterden is een stadsdeel en buurtschap van de Duitse stad Emmerik, gelegen in de deelstaat Noord-Rijnland-Westfalen. Het stadsdeel telt ongeveer 550 inwoners. Klein-Netterden ligt in het noord-oostelijk deel van de gemeente Emmerik, juist tegen de landsgrens met Nederland, vlak bij het dorp Netterden in de gemeente Oude IJsselstreek.

Klein-Netterden maakte tot 1816 deel uit van het graafschap Bergh, daarna werd het Pruisisch. Tussen april 1768 en april 1769 is het vee van negen inwoners getroffen door veepest: Jan ten Poel, Wessel Paal, Otto Hooijman, De weduwe van Jan Lubbers, Jan Aerntse, Harmen Gelsingh, Jan Geurts den Ouden, Jan Neijenhuijs, Jan Lubbers.

Toen tijdens het Congres van Wenen de grenzen opnieuw werden vastgesteld, is Klein-Netterden even over het hoofd gezien. Dat had later heel wat administratieve consequenties. Als een huwelijk werd gesloten, moesten er allerlei documenten getoond worden. Het bruidspaar moest 'in het kastje hebben gehangen'. Toen Gerhardus Johannes Henricus Cremer in 1831 in Bergh ging trouwen met Gerarda Lueb uit Klein-Netterden, ging burgemeester Mr. Jan Theodoor van Coeverden er even goed voor zitten:

Wij Mr. Jan Theodoor van Coeverden, fungerende Burgemeester van Bergh provincie Gelderland, certificeren:
a. dat de Huwelijks Proclamatien in Pruischen niet door het civiel bestuur, maar alleen door de geestelijkheid worden gedaan;
b. dat de Buurschap Klein Netterden Koningrijk Pruischen kerkelijk behoort onder Groot-Netterden in deze Gemeente en dan gevolgelijk de afkondigingen niet anders als te Groot-Netterden konden geschieden.
c. en eindelijk dat de dooden van Klein-Netterden op het kerkhof te Groot-Netterden worden ter aarde besteld, terwijl ook de bewijzen van overlijden in Pruischen alleen door de Geestelijkheid worden opgemaakt.

's-Heerenberg 2-11-1831

(get) J.Th. van Coeverden

Oorspronkelijk vormde Klein-Netterden één parochie met het Nederlandse Netterden. Hierdoor gingen de bewoners nog lang naar de in Netterden gelegen r.-k. Walburgiskerk. Volgens het zogenaamde 'Grenstractaat' van 1816 werd Klein-Netterden later ingedeeld bij de St. Aldegundisparochie in Emmerik. Bij Pauselijke Bul "De Salute Animarum" van 16 juli 1821 werd Emmerik uit de Hollandse Zending genomen en ingevoegd in het Diocees Münster. De Kapellenbergerweg herinnert nog steeds aan de kapel die er vroeger op een kleine heuvel heeft gestaan. In het landschap is nog steeds een verhoging te zien. Rondom de voormalige kapel is het terrein afgegraven bij de aanleg van de autosnelweg E35, waar tevens de afgegraven grond voor werd gebruikt.

Bron

• Old Ni-js nr. 16
• „Klein-Netterden. Stadt Emmerich am Rhein“, uitg. Geschichtsverein Emmerich 2020