Das (dier)

Algemeen

De Europese das (Meles meles) is een roofdier uit de familie van de marterachtigen. De Achterhoek en Liemers zijn met hun kleinschalige landschap een ideaal leefgebied voor de das. Hij wordt dan ook in het Bergherbos aangetroffen.

Hoewel de das in Nederland niet meer met uitsterven bedreigd wordt, geniet hij nog wel de hoogste graad van bescherming in de Wet natuurbescherming. Wie een das doodt, kan tot een forse geldboete of werkstraf veroordeeld worden. Schade die dassen aan landbouwgewassen of weilanden aanrichten, wordt door de overheid grotendeels vergoed.

Dassen houden zich overdag schuil in een dassenburcht; een netwerk van ondergrondse tunnels. Dassenburchten kunnen eeuwenoud worden. In de schemering gaan de dassen in hun territorium op zoek naar voedsel, vooral langs bosranden. Zij snuffelen met hun neus over de grond op zoek naar langzaam bewegende prooien en plantaardig voedsel. Ze eten wat ze vinden. Omdat ze niet actief op prooien jagen, zijn ze geen typische roofdieren.

De das in Bergh

In de Plantage bij Huis Bergh was tot ongeveer 1971 een bewoonde dassenburcht, in de buurt van de grote granietsteen in het bosgedeelte van dit park. Oud-poortwachter Theo Huntink van Huis Bergh vertelde het droevige verhaal, hoe de waarschijnlijk laatste das om het leven is gekomen. Dat was tijdens een winter met hoge sneeuw. De veldmuizen, die geen voedsel konden vinden, begonnen aan de schors van de bomen te knagen. Daarom werd door kasteelpersoneel moezeweit (muizentarwe) gestrooid. Later vond men een dode das, al helemaal verstijfd. Bij onderzoek op het kadaver bleken er drie vergiftigde muizen in de buik te zitten. Na dit geval is de schuwe diersoort niet meer in de Plantage gesignaleerd.

In 2011 is tijdens groot onderhoud aan de N335 onder het traject tussen Beek en Zeddam een dassentunnel aangelegd. Deze dassentunnel is een betonnen buis met aan weerzijden een raster dat de dassen naar de tunnel leidt. Deze dassenoversteek is de tweede die in de N335 is aangelegd.

Dassen komen met enige regelmaat om in het verkeer, maar eind oktober 2020 werd er bij 's-Heerenberg voor het eerst een doodgeschoten das gevonden. Dit was het vrouwtje van een gezin van vijf dassen in een burcht die met een camera bewaakt werd. Twee van de andere dassen zijn ook verdwenen, maar over hun lot is niets bekend. Voor natuurbeschermers was de doodgeschoten das het bewijs dat stropers het op de beschermde das hebben gemunt. Dit zou kunnen verklaren waarom het aantal dassen in de Achterhoek en Liemers al jaren achterblijft bij de verwachting. Wildbeheerders achtten het op hun beurt uitgesloten dat jagers hun vergunning zouden riskeren door op dassen te jagen.

In 's-Heerenberg draagt het Dassestreûtje de naam van dit dier.

Bronnen

• De das op Wikipedia
• Natuurmonumenten (zoekterm das)
• De Gelderlander, editie Liemers van 30 mei 2011 en 7 november 2020