Evacués

Met het mislukken van operatie Market Garden (17-25 september 1944) liep de geallieerde opmars vast. Gedurende de hele daarop volgende winter liep er een frontlinie dwars door Nederland, die begon ten oosten en noorden van Nijmegen en langs de grote rivieren naar het westen liep.

Nog tijdens Market Garden gelasten de Duitsers de evacuatie van de gemeenten die aan hun kant van de frontlijn grensden. Gezien de bijzondere omstandigheden was dit een volgens het internationale volkenrecht legitieme maatregel. Later kwamen daar wat verder gelegen gemeenten bij. Aldus kwamen inwoners van het Rijk van Nijmegen, de Overbetuwe en de Liemers naar 's-Heerenberg. De meesten kwamen te voet en hadden dus niet veel kunnen meenemen. Het Bureau Afvoer Burgerbevolking lukte het om met hulp van de bevolking van Bergh de evacués her en der onderdak te geven. De bedoeling was dat zij verder naar het noorden zouden trekken, maar ondanks dreigementen van de SS zijn velen (naar schatting zo'n 1500 personen) in Bergh gebleven.

De Kiderse pastoor Van Weerdenburg vermeldde in zijn oorlogsverslag de aankomst van ongeveer 338 personen uit Gendt, Kekerdom, Groesbeek, Mill, Leuth, Pannerden en Duiven die in de parochie ondergebracht werden. Pater Cornielje kwam in februari 1945 als evacué van Lobith naar Azewijn.

In januari en februari 1945 kwam een tweede stroom evacués aan, dit keer uit Noord-Limburg. Zij werden ondergebracht in het Patersklooster en Huis Bergh in 's-Heerenberg en het Gerardus Majella Gesticht in Zeddam. Al met al was aan het eind van de oorlog het inwoneraantal van Bergh verdubbeld.

Daarnaast waren er incidenteel evacués uit andere delen van het land, zoals Pier Aleva en zijn vrouw uit Den Haag.

Klik hieronder op de categorie Evacués voor een lijst van evacués met een eigen pagina.

Bron

• De gemeente Bergh tijdens de Tweede Wereldoorlog, blz. 24-25