Noestheden, Johanna Hendrika Paulina

Johanna Hendrika Paulina (Annie) Noestheden werd op 23 maart 1919 geboren in 's-Heerenberg als dochter van Johannes Gerhardus Theodorus Noestheden en Paulina Alberta Menting.

Annie Noestheden heeft in de Tweede Wereldoorlog voor de Duitse bezetter gewerkt en is daarvoor op 7 juni 1946 veroordeeld door een tribunaal van de Politieke Recherche Afdeling in Doetinchem. Ook het tribunaal in Arnhem was bij haar zaak betrokken.

Haar strafdossier wordt bewaard in het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR), dat is ondergebracht bij het Nationaal Archief in Den Haag. Dit archief is sinds 1 januari 2025 beperkt openbaar via de online databank Oorlog voor de rechter. Hierin zijn de namen van de betrokkenen te vinden, maar de dossiers zelf zijn vooralsnog alleen na reservering in een studiezaal van het Nationaal Archief in te zien.

In openbare bronnen is echter te lezen waar Annie Noestheden van beschuldigd werd.

• Lidmaatschap van de Nationale Jeugdstorm (NJS), een jeugdorganisatie die nauw verbonden was met de NSB.
• Bezorgster van de nationaalsocialistische krant Het Nationaal Dagblad.
• Als typiste gewerkt op de Ortskommandantur in 's-Heerenberg.
• Verschillende mensen bedreigd met verraad (en een dochter van Sjoerd Boonstra daadwerkelijk verraden).
• Vrijwillig gewerkt in de vliegtuigfabriek van Junker in Dessau, Duitsland.

Bewijs voor laatstgenoemde beschuldiging is een lijst die een medewerker van de Dienst Identificatie en Berging in juni 1950 vanuit Berlijn naar het Informatiebureau van het Nederlandse Rode Kruis in Den Haag heeft gezonden. Op de lijst staan de namen van Nederlanders die in de oorlog bij de Junkers Flugzeug- und Motorenwerke AG in Dessau te werk gesteld zijn geweest. Het zijn voor het overgrote deel mannen die via de Arbeitseinsatz gedwongen in Duitsland hebben moeten werken, maar er staan ook enkele vrouwen op. Aangezien vrouwen niet gedwongen naar Duitsland werden gestuurd, betekent dit dat zij vrijwillig naar de Junkerfabriek zijn gekomen. Een van de vrouwen was Anni Noesteden (sic). Zij heeft van 1 april 1943 tot 31 oktober 1944 in Dessau gewerkt.

Bij haar proces in Doetinchem voerde haar advocaat ter verdediging aan dat zij onder druk van haar vader had gehandeld. Hij was tot zijn overlijden in Arnhem op 19 juni 1944 een vooraanstaand lid van de NSB in 's-Heerenberg. Het tribunaal veroordeelde haar op de procesdag tot een gevangenisstraf van de duur van haar voorarrest, zodat zij direct vrijkwam. Verder verloor zij haar actieve en haar passieve kiesrecht, en mocht zij geen openbaar ambt meer bekleden.

Annie Noestheden overleed in Leidschendam-Voorburg op 8 april 2015, 96 jaar oud.

Uit De Graafschapper van 8 juni 1946

Uit De Graafschapbode van 12 juni 1946

Bronnen

• Archieven.nl
• Nationaal Archief, 2.19.323 Inventaris van het archief van het Nederlandse Rode Kruis - Arbeidsinzet
• Oorlog voor de rechter, inventarisnummers 25894 (dossier 1731) en 88453 (dossier 319)
• Op Delpher:
  • De Graafschapper van 6 juni 1946
  • De Graafschapbode van 12 juni 1946