Oorlogsverslag meester Hondtong

De Tweede Wereldoorlog van 1940-1945 heeft ook in ons dorp en omgeving gewoed en grote schade veroorzaakt. In de laatste oorlogswinter liep het oorlogsfront tussen de Geallieerden en de Duitsers achter de Rijn. Veel Duitse soldaten waren hier gelegerd en behandelden de bevolking slecht. De bewoners werden door hen gedwongen soldaten in huis op te namen en verdedigingswerken te graven. Een groot aantal geëvacueerden, tot 400, uit Limburg en de Betuwe, vonden hier onderdak en verzorging. Een flink aantal z.g. onderduikers, waaronder enige Joden, worden verborgen gehouden en liefdevol verzorgd. Voedsel werd verzameld voor de uit Holland weggesleepte dwangarbeiders. welke in het werkkamp Rees gelegerd waren en daar zeer slecht behandeld worden. De school en de beide zalen waren evenzo ingericht voor deze mensen (O.T.). Grote aantallen vliegtuigen vlogen ook over ons dorp om Duitsland aan te vallen. In Oktober 1944 werd Emmerik gebombardeerd en bijna geheel verwoest. Op zaterdag. 24 maart 1945, vielen een aantal bommen op ons dorp, waarbij Piet Janssen, de knecht van bakker Berntsen, en een dwangarbeider uit Rotterdam gedood en verschillende personen ernstig gewond werden. Grote schade werd in de goede Week 1945 door granaatvuur aangericht in ons dorp, 's-Heerenberg, Zeddam, Netterden, enz. Een heel schandelijke daad hebben Duitse soldaten verricht door vóór hun vlucht uit ons dorp in de nacht vóór 1 April 1945, de Paasnacht, zonder enige oorlogsnoodzaak de kerk in brand te steken. Wat een opluchting was het voor allen, toen op Paasmorgen de Duitsers verdwenen waren en de eerste geallieerde soldaat, een Canadees, in ons dorp verscheen. De vrede was voor ons dorp weergekeerd! Op 5 Mei 1945 worden de Duitsers gedwongen zich over te geven en wordt te Wageningen de wapenstilstand gesloten. Blijde bevrijdingsfeesten werden gevierd en optochten werden gehouden: Holland was weer vrij van de Duitse overheersing! Na de oorlog heeft Indonesië zich vrij gemaakt van Nederland. Aanvankelijk heeft ons land nog geprobeerd dit tegen te houden en werd een groot aantal militairen naar Oost-Indië gezonden. Ook in ons dorp hebben een 9 tal jongens in Indonesië gediend, vaak onder grote gevaren. Gelukkig zijn allen behouden teruggekeerd!

Wij leven vrij, wij leven blij
Op Neerlands dierbare grond;
Ontworsteld aan de slavernij,
Zijn wij door eendracht groot en vrij,
Hier duldt de grond geen dwingelandij,
Waar vrijheid eeuwen stond!