Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !
Polman, Wilhelmus
Wilhelmus Polman is soldaat geweest de legers van de Bataafse Republiek, van het Koninkrijk Holland en van de Grande Armée van Napoleon Bonaparte. Hij werd geboren in Stokkum en op 21 februari 1774 gedoopt in Zeddam als zoon van Gerard Polman en Gerarda Vos.
In Bataafse en Hollandse dienst
Polman diende vanaf 4 januari 1796 in het 6e Regiment Infanterie van Linie van de Bataafse Republiek. Op 25 juli 1805 ging hij over naar het 1e Garderegiment Grenadiers, waar hij op 8 mei 1807 werd bevorderd tot korporaal. Inmiddels was in 1806 het Koninkrijk Holland ontstaan, dat in 1810 werd geannexeerd door Frankrijk.
Het stamboek van het 3e Garderegiment Grenadiers te Voet, het Franse regiment waarin Polman vanaf 1810 diende, vermeldt als zijn staat van dienst in de Bataafse en Hollandse legers:
In 1797 is hij ingescheept, maar zonder nadere informatie is niet te zeggen met welk doel. De inzet in 1799 in Noord-Holland zal te maken hebben gehad met de invasie van een Brits-Russisch expeditieleger daar. Na enkele maanden strijd werden de invallers door een Frans-Bataafse legermacht gedwongen een bestand te tekenen en zich in te schepen voor de terugtrekking naar Groot-Brittannië. Over de genoemde veldtochten naar Oostenrijk en Pruisen is zonder nadere informatie weinig te zeggen.
In het Franse leger
Na de annexatie van het Koninkrijk Holland door Frankrijk is Polman per 1 oktober 1810 overgegaan naar het 2e Garderegiment Grenadiers te Voet van het Franse leger. Hij werd onder nummer 145 ingeschreven in het stamboek van dit regiment. Per 18 mei 1811 werd het regiment omgenummerd in het 3e Garderegiment Grenadiers te Voet.
|
Polmans signalement was:
|
Bij het 3e Garderegiment Grenadiers te Voet dienden ook: |
Naar Oost-Indië
Polman heeft de omnummering van het 2e naar het 3e Garderegiment Grenadiers te Voet niet meer meegemaakt: al op 22 oktober 1810 was hij scheepgegaan naar Batavia. Bijgevolg heeft hij ook Napoleons Veldtocht naar Rusland in 1812 niet meegemaakt.
Over Polmans belevenissen als militair in Indië is niets bekend, maar zijn uitzending is op zich niet bijzonder. Al sinds de tijd van de VOC werden er militairen naar de bezittingen in de Oost gestuurd om die te verdedigen en uit te breiden. Na het failliet van de VOC in 1798 vervielen haar bezittingen aan de Nederlandse Staat; in 1798 was dat de Bataafse Republiek en vanaf 1806 het Koninkrijk Holland.
Na de annexatie van het Koninkrijk Holland door Frankrijk op 13 juli 1810 werden de Indische bezittingen in feite een Franse kolonie, maar de Engelsen grepen hun kans en bezetten Java in september 1811. Zij bestuurden de kolonie tot de overdracht in 1816 aan het Koninkrijk der Nederlanden. Een erfenis uit de Britse tijd is dat het verkeer in Indonesië tegenwoordig links rijdt.
In het begin van de negentiende eeuw duurde de zeereis naar Indië zo'n vier maanden. Polman is dus, als hij die zeereis heeft overleefd, nog voor de Britse invasie op Java aangekomen. Of hij in 1811 in Britse dienst is getreden, is niet bekend, laat staan hoelang hij nog militair is gebleven of hoelang hij nog geleefd heeft. Bij de oprichting van het KNIL in 1830 was hij 56 jaar, wat het niet waarschijnlijk maakt dat hij nog in dat leger gediend heeft. Hij is echter wel soldaat in de Oost geweest, of althans in 1810 met dat doel vertrokken.
Bronnen
- Databank Nederlandse militairen in het leger van Napoleon, toegankelijk via Archieven.nl en het Nederlands Instituut voor Militaire Historie
- Memoires des Hommes. Registres matricules des sous-officiers et hommes de troupe de la garde (1799-1815), inventarisnummer SDH/GR20YC11
- Brits-Russische expeditie naar Noord-Holland (Wikipedia)
- Nederlands Indië in de 19e eeuw (Wikipedia)
