Bonte, Gerardus Henricus

Uit het Noord-Brabantsch Dagblad van 25 mei 1940
Klik voor een vergroting

Gerardus Henricus Bonte werd op 14 september 1911 geboren in 's-Heerenberg als zoon van Jan Bonte uit Deventer en Theodora Gerdina Tekathen uit Griethausen. Op 7 juni 1912 verhuisde het gezin naar Zevenaar. Op 21 januari 1939 trouwde hij in Nijmegen met Jeannetta Lamberta Vos. Het echtpaar woonde in Nijmegen, waar Bonte arbeider was in een stijfselfabriek.

Bij de Duitse inval in mei 1940 diende hij bij het 9e Regiment Artillerie (9 RA). Na de strijd werd hij als krijgsgevangene afgevoerd naar Duitsland. Op 21 mei keerde hij uit krijgsgevangenschap terug in Nederland, maar kwam om het leven bij een verkeersongeluk in de toenmalige gemeente Gassel, vlak bij Nijmegen.

De toedracht van het ongeluk blijkt uit een rapport dat de commandant van de post Beers van de Rijkspolitie op 29 april 1954 heeft opgemaakt in antwoord op een verzoek van de Oorlogsgravenstichting (OGS). Die had de burgemeester van de gemeente Beers – waar de gemeente Gassel inmiddels in was opgegaan – om informatie gevraagd over de omstandigheden waaronder Bonte was omgekomen. Aan de hand daarvan kon de OGS bepalen of zijn graf onder haar zorg viel of niet.

Het rapport was gebaseerd op een onderhoud dat de commandant van de post Beers had met Gerardus Megens, de inmiddels gepensioneerd gemeenteveldwachter van Gassel, die in 1940 het ongeluk had behandeld. Hij herinnerde zich dat ongeveer veertig Nederlandse krijgsgevangenen (veel meer dus dan het Noord-Brabantsch Dagblad meldde) door enkele Duitse militairen in een buitgemaakte vrachtwagen van het Nederlandse leger werden vervoerd. De Nederlanders stonden als haringen in een ton rechtop in de laadbak van de vrachtwagen, waarbij de zijkanten van de laadbak tot ongeveer hun dijbeen reikten. Het transport stond onder leiding van een Duitse Oberfeldwebel (sergeant-majoor), die in een andere vrachtwagen met hoge snelheid voor de vrachtwagen met de Nederlanders reed. Daardoor was de chauffeur van de laatstgenoemde vrachtwagen gedwongen te hard te rijden. Op de provinciale weg Boxmeer-Grave begon de vrachtwagen te slingeren en sloeg over de kop.

Bonte en de zeemilicien Christiaan Terpstra uit Sneek waren op slag dood of overleden tijdens het vervoer naar het ziekenhuis in Cuijk. Er waren meerdere gewonden, waaronder enkele zwaargewonden. Van hen zijn later nog twee militairen aan hun verwondingen bezweken. Alle vier de doden zijn erkend als oorlogsslachtoffer.

Gemeenteveldwachter Megens heeft de overlijdens van Bonte en Terpstra op 22 mei 1940 aangegeven in de gemeente Gassel. Een uittreksel uit Bontes akte werd op 18 juni ingeschreven in de gemeente Nijmegen.

Bonte werd op 27 mei 1940 begraven op de r.-k. begraafplaats aan de Daalseweg in Nijmegen. In de jaren zestig heeft de OGS met toestemming van de gemeente Nijmegen een erehof aangelegd op de algemene begraafplaats Vredehof aan de Weg door Jonkerbos in Nijmegen. Deze erehof was bestemd voor oorlogsslachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog die verspreid over vijf begraafplaatsen in de gemeente Nijmegen begraven lagen. In de aanloop naar de aanleg heeft Bontes weduwe op 30 oktober 1968 haar toestemming gegeven voor de herbegrafenis van zijn stoffelijke resten op deze erehof. De herbegrafenis vond in oktober 1969 plaats in graf 26. Op de erehof rusten nu 44 Nederlandse oorlogsslachtoffers.

Bij een inspectie door de OGS op 24 februari 1988 bleek Bontes grafsteen zodanig gebarsten dat hij moest worden vervangen.

Andere artilleristen

• W.Th. ten Brink
• G.A. Fenneman
• J.W. Hermsen
• H.J. Krus
• B. Rexwinkel

Bronnen

• A-dossier van de Oorlogsgravenstichting in het Nationaal Archief
• Bevolkingsregister Bergh
• De Slag om de Grebbeberg
• Oorlogsgravenstichting
• Archieven.nl