Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !

Broeder Jodocus: verschil tussen versies

Uit Berghapedia
Ga naar: navigatie, zoeken
k (2e Latijnse zin)
k (Bronnen: cat)
 
(4 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
'''Broeder Jodocus''' was een franciscaan van het Observantenklooster in [[Elten]] die in [[1674]] of kort daarna tot pastoor van de [[Sint Oswalduskerk|parochie Zeddam]] werd benoemd.  
+
'''Broeder Jodocus''' was een [[:Categorie:Franciscanen|franciscaan]] van het [[Observantenklooster Elten|observantenklooster]] in [[Elten]] die in [[1674]] tot pastoor in [[Zeddam]] werd benoemd. [[Hollandse Missie|In die tijd]] was de [[Sint Oswalduskerk]] in gebruik bij de protestanten. Die hadden zij een eeuw eerder tijdens de Reformatie in bezit genomen. De katholieken mochten hun geloof alleen belijden in een schuurkerk, een gebouw dat aan de buitenkant niet als kerk te herkennen was.
  
Op 4 februari 1674 was de vorige pastoor van Zeddam, [[Wylick, Joannes Theodorus|pater Wylick]], vertrokken. Daarop stelde de weduwe van [[Albert van den Bergh]], Madeleine de Cusance, een franciscaan aan als pastoor. Hoewel het niet zeker is of dit al broeder Jodocus was, is hij wel langere tijd, tot [[1686]], pastoor van Zeddam geweest.  
+
Op 4 februari 1674 schreef [[Madeleine de Cusance]], de weduwe van [[Albert van den Bergh]], dat de [[:Categorie:Dominicanen|dominicaner]] [[Wylick, Joannes Theodorus|pater Wylick]] zijn ambt had neergelegd. Daarop stelde zij een franciscaan aan als pastoor. Hoewel het niet zeker is of dit al broeder Jodocus was, is hij wel langere tijd, tot [[1686]], pastoor van Zeddam geweest.  
  
Omstreeks de tijd dat broeder Jodocus pastoor van Zeddam werd, moesten de katholieken de Sint-Oswalduskerk afstaan aan de protestanten. Dit was een gevolg van de terugtrekking van de [[Franse oorlog|Franse bezettingstroepen]], die er bij hun komst in [[1672]] juist voor hadden gezorgd dat de protestanten de kerk aan de katholieken teruggaven. De protestanten hadden de kerk een eeuw eerder tijdens de Reformatie in bezit genomen.
+
In [[1672]], na het uitbreken van de [[Franse oorlog]], kregen de katholieken de Sint Oswalduskerk weer terug, maar moesten die na de aftocht van de Fransen in 1674 weer afstaan. In dat jaar werd broeder Jodocus in Zeddam benoemd. Aangezien het recht een schuurkerk te gebruiken niet meteen werd hersteld, heeft broeder Jodocus de heilige mis een tijdlang in het geheim opgedragen. Dit gebeurde met goedvinden en steun van de [[Oswald III van den Bergh|graaf Oswald III]]. Volgens verhalen die rond [[1870]] nog bij de Zeddamse bevolking bekend waren, gebeurde dit vaak in het struikgewas op de [[Galgenberg]].  
  
Na een kort intermezzo van twee jaar hadden de katholieken dus weer geen eigen kerkgebouw. Broeder Jodocus bleef echter als pastoor werkzaam en droeg een tijdlang in het geheim de heilige mis op. Volgens verhalen die rond [[1870]] nog bij de Zeddamse bevolking bekend waren, gebeurde dit vaak in het struikgewas op de [[Galgenberg]]. Later, het is niet bekend wanneer, dus het kan na broeder Jodocus' tijd zijn geweest, kregen de katholieken de beschikking over een kerkschuur die stond aan de andere kant van de weg bij de [[rosmolen]].
+
In [[1675]] gaven de Staten van [[Gelderland]] de katholieken toestemming eigen kerken in gebruik te nemen, die, zoals dat voorheen ook gold, van buiten niet als kerk herkenbaar mochten zijn. De plaats moest zo gekozen worden dat de katholieken de protestanten niet in de weg liepen. De katholieken van Zeddam namen toen een schuur aan de [[Bovendorpsstraat]] tegenover de [[rosmolen]] in gebruik als kerkschuur. Het is niet bekend of dit een reeds bestaande schuur was, of dat deze voor dit doel werd gebouwd.
  
 
Als gevolg van wrijvingen met de [[Hollandse Missie#Het ontstaan|apostolisch vicaris]], die er geen voorstander van was dat kloosterlingen tot pastoor benoemd werden, verliep de zielzorg door broeder Jodocus niet zonder problemen. Zo mocht hij in [[1681]] niet dopen, en schreef hij in het doopboek: ''Hoc anno strictissime prohibitus sum ne baptizarum, ideo nomina in hoc libro non apponitur''; het is mij dit jaar streng verboden te dopen, daarom heb ik geen namen ingevoerd in dit boek.
 
Als gevolg van wrijvingen met de [[Hollandse Missie#Het ontstaan|apostolisch vicaris]], die er geen voorstander van was dat kloosterlingen tot pastoor benoemd werden, verliep de zielzorg door broeder Jodocus niet zonder problemen. Zo mocht hij in [[1681]] niet dopen, en schreef hij in het doopboek: ''Hoc anno strictissime prohibitus sum ne baptizarum, ideo nomina in hoc libro non apponitur''; het is mij dit jaar streng verboden te dopen, daarom heb ik geen namen ingevoerd in dit boek.
Regel 13: Regel 13:
 
In 1686 werd broeder Jodocus door zijn gardiaan (overste) teruggeroepen naar het klooster in Elten. Hij werd opgevolgd door [[Greef, Joannes de |pastoor De Greef]], die als seculier priester beter paste in het straatje van de apostolisch vicaris.
 
In 1686 werd broeder Jodocus door zijn gardiaan (overste) teruggeroepen naar het klooster in Elten. Hij werd opgevolgd door [[Greef, Joannes de |pastoor De Greef]], die als seculier priester beter paste in het straatje van de apostolisch vicaris.
  
== Bron ==
+
== Bronnen ==
 
*''Het boek Hofman'' in [[Azem van 't Hof tot heden]], blz. 478
 
*''Het boek Hofman'' in [[Azem van 't Hof tot heden]], blz. 478
 
*[[Bergh; Heren, Land en Volk]], blz. 241, 242
 
*[[Bergh; Heren, Land en Volk]], blz. 241, 242
 +
*[[Parochie Zeddam 1150-1975]], blz. 30-32
 +
*[[Old Ni-js 112|Old Nijs nr. 112]], blz. 14
  
{{Onderwerp|Personen|Pastoors en Kapelaans|Zeddam}}
+
[[Categorie:Pastoors Zeddam]] [[Categorie:Franciscanen]] [[Categorie:Hollandse Missie]]

Huidige versie van 9 feb 2024 om 11:24

Broeder Jodocus was een franciscaan van het observantenklooster in Elten die in 1674 tot pastoor in Zeddam werd benoemd. In die tijd was de Sint Oswalduskerk in gebruik bij de protestanten. Die hadden zij een eeuw eerder tijdens de Reformatie in bezit genomen. De katholieken mochten hun geloof alleen belijden in een schuurkerk, een gebouw dat aan de buitenkant niet als kerk te herkennen was.

Op 4 februari 1674 schreef Madeleine de Cusance, de weduwe van Albert van den Bergh, dat de dominicaner pater Wylick zijn ambt had neergelegd. Daarop stelde zij een franciscaan aan als pastoor. Hoewel het niet zeker is of dit al broeder Jodocus was, is hij wel langere tijd, tot 1686, pastoor van Zeddam geweest.

In 1672, na het uitbreken van de Franse oorlog, kregen de katholieken de Sint Oswalduskerk weer terug, maar moesten die na de aftocht van de Fransen in 1674 weer afstaan. In dat jaar werd broeder Jodocus in Zeddam benoemd. Aangezien het recht een schuurkerk te gebruiken niet meteen werd hersteld, heeft broeder Jodocus de heilige mis een tijdlang in het geheim opgedragen. Dit gebeurde met goedvinden en steun van de graaf Oswald III. Volgens verhalen die rond 1870 nog bij de Zeddamse bevolking bekend waren, gebeurde dit vaak in het struikgewas op de Galgenberg.

In 1675 gaven de Staten van Gelderland de katholieken toestemming eigen kerken in gebruik te nemen, die, zoals dat voorheen ook gold, van buiten niet als kerk herkenbaar mochten zijn. De plaats moest zo gekozen worden dat de katholieken de protestanten niet in de weg liepen. De katholieken van Zeddam namen toen een schuur aan de Bovendorpsstraat tegenover de rosmolen in gebruik als kerkschuur. Het is niet bekend of dit een reeds bestaande schuur was, of dat deze voor dit doel werd gebouwd.

Als gevolg van wrijvingen met de apostolisch vicaris, die er geen voorstander van was dat kloosterlingen tot pastoor benoemd werden, verliep de zielzorg door broeder Jodocus niet zonder problemen. Zo mocht hij in 1681 niet dopen, en schreef hij in het doopboek: Hoc anno strictissime prohibitus sum ne baptizarum, ideo nomina in hoc libro non apponitur; het is mij dit jaar streng verboden te dopen, daarom heb ik geen namen ingevoerd in dit boek.

Vanaf 1682 zijn er weer dopen genoteerd. Broeder Jodocus schreef toen: Hoc anno aliquater iteram in coepi baptizare, dit jaar ben ik op een of andere manier nog eens begonnen met dopen.

In 1686 werd broeder Jodocus door zijn gardiaan (overste) teruggeroepen naar het klooster in Elten. Hij werd opgevolgd door pastoor De Greef, die als seculier priester beter paste in het straatje van de apostolisch vicaris.

Bronnen