Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !
Sint Martinusschool (Loerbeek): verschil tussen versies
k (redactie) |
k (→Van openbare naar katholieke school: interne link) |
||
(13 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
− | + | == De openbare school in Loerbeek == | |
− | De '''Sint Martinusschool''' in [[Loerbeek]] | + | [[Bestand:1905 klas 5 links Mr Weevers en r Spliethoff.jpg|300px|right|thumb|'''<center> Meester Wevers (links) en meester Spliethof met de leerlingen in 1905</center>]] |
+ | De '''Sint Martinusschool''' die tot [[2014]] aan de [[Didamseweg]] in [[Loerbeek]] gevestigd was, staat vanaf [[1880]] op [[topografische kaarten]] aangegeven, maar al in [[1859]] was er voor het eerst sprake van onderwijs in Loerbeek. Martinus Berntsen was toen [[Onderwijzers|onderwijzer]] voor een jaarwedde van 200 gulden. De school was er voor leerlingen uit Loerbeek, [[Beek]] en [[Kilder]]. | ||
− | De naam van de fusieschool is [[Rondeel, het|Het Rondeel]]. | + | In [[1861]] werd er een nieuwe Openbare School voor Lager Onderwijs gebouwd. Het gebouw stond aan de zuidkant van de grintweg (de huidige [[Didamseweg]]) op de locatie waar nu [[Garagebedrijven|garage]] Lambooy is gevestigd (Didamseweg 7). Het adres was destijds Beek nr. 14. De school bestond aanvankelijk uit één lokaal, maar werd in [[1883]] uitgebreid met een tweede lokaal. Zoals gezegd was het een openbare school, maar in de praktijk waren alle leerlingen katholiek. |
+ | |||
+ | In [[1882]] werd [[Wijdeveld, Gerardus Johannes sr.|meester Wijdeveld]] hoofd van de school. In [[1893]] werd hij opgevolgd door [[Wevers, Antonius Franciscus|meester Wevers]]. In [[1899]] stonden ook [[Spliethof, Theodorus|meester Spliethof]] en [[Vermeulen, Hendrikus Johannes Alphonsus Hubertus|meester Vermeulen]] er voor de klas. | ||
+ | |||
+ | == De school gesloten van 1905 tot 1911 == | ||
+ | Toen men in [[1901]] tot de conclusie kwam, dat de school opnieuw moest worden uitgebreid, stak [[Angeren, Johannes Martinus van|pastoor Van Angeren]] daar een stokje voor: hij wilde dat de nieuwe school in het centrum van Beek gebouwd werd. Aldus geschiedde – geestelijken hadden destijds een belangrijke stem in het dorpse gebeuren – en er werd in [[1905]] de [[Sint Martinusschool (Beek)|nieuwe school]] (Beek nr. 150) gebouwd. Aldus moest de jeugd uit Loerbeek voortaan in Beek naar school. De school in Loerbeek (Beek nr. 14) werd gesloten, al bleek later dat dit slechts tijdelijk was. Ook Kilder kreeg in die tijd een [[Laetare-basisschool|eigen school]]. | ||
+ | |||
+ | Na vele protesten tegen de schoolsluiting, zwichtte de [[Politiek|gemeenteraad]] van [[gemeente Bergh|Bergh]] in [[1911]] en besloot in Loerbeek een nieuwe 2-klassige school te bouwen. De school kwam iets verder oostwaarts te staan, aan de andere kant van het woonhuis van garage Lambooy. | ||
+ | |||
+ | Meester Vermeulen werd hoofd van deze nog steeds Openbare School voor Lager Onderwijs. Meester Wevers, die in 1905 hoofd van de nieuwe school in Beek was geworden, bleef daar als hoofd. | ||
+ | |||
+ | In [[1917]] werd er een lokaal bijgebouwd en in [[1922]] werd het verzoek tot plaatsing van een hekwerk rondom de school en de speelplaats gehonoreerd. | ||
+ | {| | ||
+ | |- valign=top | ||
+ | |[[Bestand:Bouwtekening OLS Loerbeek.jpg|thumb|400px|<center>'''De bouwtekening uit 1910 van de 2-klassige school</center>]] | ||
+ | |[[Bestand:Schoolgebouw uit 1911.jpg|400px|right|thumb|<center>'''Het schoolgebouw met latere uitbreidingen</center>]] | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | == Van openbare naar katholieke school == | ||
+ | [[Bestand:Opening 1962 Kleuterschool.jpg|300px|right|thumb|<center>'''De opening van de kleuterschool in 1962 door burgemeester De Leeuw</center>]] | ||
+ | [[Bestand:2002 Met bovenverdieping.jpg|300px|right|thumb|<center>'''De school in 2002 met nieuwe bovenverdieping</center>]] | ||
+ | In [[1925]] werd de Openbare School een Bijzondere School met katholieke signatuur. De gemeente droeg het bestuur toen over aan het kerkbestuur van de [[St. Martinus Beek|Sint Martinusparochie]], die zijn naam aan de school verleende: Sint Martinusschool. [[Krudde, Franciscus Arnoldus|Meester Krudde]] werd benoemd tot hoofd der school. Hij bleef dit tot hij in [[1942]] werd opgevolgd door meester Hent Welling, die al sinds [[1929]] als onderwijzer aan de school verbonden was. Meester Krudde bleef hoofd tot zijn pensionering in [[1971]]. Zijn opvolger werd W. van Onna uit [[Wijnbergen]], die al onderwijzer aan de school was. | ||
+ | |||
+ | In [[1951]] werd de school opnieuw met een lokaal uitgebreid. Een aantal nevenruimten en de speelplaats werden aanzienlijk vergroot. | ||
+ | |||
+ | In [[1962]] werd aan de Didamseweg 6 een [[kleuterschool Loerbeek|kleuterschool]] gebouwd. De opening werd verricht door [[Leeuw, Hendricus Antonius Bernardus de|burgemeester De Leeuw]] in aanwezigheid van de pastores [[Ottink, Cornelis Johannes Maria|Ottink]] en [[Walraven, Johannes Antonius Maria|Walraven]]. Ans Nass-Kraayvanger werd de hoofdleidster. | ||
+ | |||
+ | In [[1966]] werd het schoolbestuur ontkoppeld van het kerkbestuur en ondergebracht in de Stichting R.-K. Schoolbestuur van de Sint-Martinusparochie. | ||
+ | |||
+ | In de [[Vorige eeuw|jaren 70]] werd er nagedacht om een nieuwe school te bouwen, omdat de bestaande niet meer aan de vereisten voldeed. In de gemeenteraad werd lang en moeilijk gediscussieerd of nieuwbouw met het oog op de toekomst wel verantwoord was. Een plan om tijdelijk met noodlokalen te werken werd van tafel geveegd en uiteindelijk gaf de raad toch groen licht voor complete nieuwbouw. De oudervereniging, opgericht in [[1976]] met A. Heuveling als voorzitter, en de gehele Loerbeekse gemeenschap hebben zich er tot het einde voor ingezet om de school te behouden – en met succes. | ||
+ | |||
+ | In [[1979]] werd achter de oude school een nieuwe 4-klassige school gebouwd. Er werd toen onderwijs gegeven aan 112 leerlingen. De kleuterschool verhuisde naar dit gebouw. De opening vond plaats in [[1980]], opnieuw verricht door pastoor Ottink. Henk Roes werd hoofd der school en bleef dit tot hij in [[1985]] directeur werd van de basisschool De Leer in [[Gemeente Hengelo|Hengelo (Gld)]]. | ||
+ | |||
+ | Roes' opvolger werd Theo Kampschreur uit Groessen, die al in Beek onderwijzer was. | ||
+ | |||
+ | Als gevolg van de onderwijshervorming van 1985 werden het kleuteronderwijs en het lager onderwijs samengevoegd tot het basisonderwijs. Het schoolhoofd wordt sindsdien directeur genoemd. | ||
+ | |||
+ | In [[2002]] werd het schoolgebouw uitgebreid met een aan de buitenkant in rood uitgevoerde bovenverdieping. Tot directeur werd Henk Wijnholts benoemd. Het aantal leerlingen bedroeg toen 124 en er waren acht leerkrachten. Tijdens de verbouwing verhuisden enkele klassen tijdelijk naar [[Gildehuis Beek-Loerbeek|het Gildehuis]]. | ||
+ | |||
+ | == De definitieve sluiting == | ||
+ | Op 1 augustus [[2014]] is de Sint Martinusschool gefuseerd met de [[Kolkstedeschool]] in Beek. De naam van de fusieschool is [[Rondeel, het|Het Rondeel]]. Het schoolgebouw werd daarna gesloten. De reden voor de fusie was bevolkingskrimp. Het leerlingenaantal in Loerbeek liep bij de aanvang van het nieuwe schooljaar in [[2013]] terug van 72 naar 54. | ||
+ | |||
+ | De Loerbeekse leerlingen gaan sinds de fusie dus in Beek naar school. Daarvoor werd een veilige route gekozen, die loopt via de [[Den Hamweg]] en de [[Sint Jansgildestraat]]. Voor dit doel werden deze straten aanzienlijk beter verlicht. | ||
+ | |||
+ | Zo kwam er na 155 jaar een einde aan het lager onderwijs in Loerbeek. De [[gemeente Montferland]] heeft het schoolgebouw laten afbreken en het grondstuk ter grootte van 2.800 m² in maart [[2015]] te koop gezet. In [[2018]] is er een zeer groot woonhuis (villa) in [[19e eeuw|19e-eeuwse]] stijl gereedgekomen. | ||
+ | |||
+ | {| | ||
+ | |- valign=top | ||
+ | |[[Bestand: Martinuschool Loerbeek 2016.jpg|thumb|300px|<center>'''2016</center>]] | ||
+ | |[[Bestand: Martinuschool Loerbeek 2017.jpg|thumb|315px|<center>'''2017</center>]] | ||
+ | |[[Bestand: Martinuschool Loerbeek 2018.jpg| thumb|285px|<center>'''2018</center>]] | ||
+ | |} | ||
+ | == Schoolhoofden == | ||
+ | De schoolhoofden die in het bovenstaande genoemd worden, staan hieronder nog eens op een rij. Van 1905 tot 1911 was de school gesloten. Sinds 1985 wordt een schoolhoofd directeur genoemd. | ||
+ | *[[Wijdeveld, Gerardus Johannes sr.|G.J. Wijdeveld]], van 1882 tot 1893 | ||
+ | *[[Wevers, Antonius Franciscus|A.F. Wevers]], van 1893 tot 1905 | ||
+ | *[[Vermeulen, Hendrikus Johannes Alphonsus Hubertus|H.J.A.H. Vermeulen]], van 1911 tot 1925 | ||
+ | *[[Krudde, Franciscus Arnoldus|F.A. Krudde]], van 1925 tot 1942 | ||
+ | *[[Welling, Hendrikus Johannes Antonius|H.J.A. Welling]], van 1942 tot 1971 | ||
+ | *W. van Onna, van 1971 tot 1980 | ||
+ | *H. Roes, van 1980 tot 1985 | ||
+ | *Th. Kampschreur, van 1985 tot 2002 | ||
+ | *H. Wijnholts, van 2002 tot 2014 | ||
+ | |||
+ | == Enkele foto's == | ||
+ | Klik op de foto's voor een vergroting. | ||
+ | <gallery> | ||
+ | Bestand:Personeel 1925.jpg|<center>Onderwijzers in 1905</center> | ||
+ | Bestand:Klaslokaal jaren 50.jpg|<center> Een klaslokaal in de jaren 50</center> | ||
+ | Bestand:1979 Kleuterschool Loerbeek.jpg|300px|<center> De kleuterschool in 1979 </center> | ||
+ | Bestand:1985 klas Kox.jpg|300px|<center>De 3e klas van meester Jo Kox in 1985</center> | ||
+ | </gallery> | ||
− | |||
− | |||
== Bronnen == | == Bronnen == | ||
+ | *Bart Hendricksen, Veldwerkgroep Beek/Loerbeek | ||
*[https://het-rondeel.nl/ Basisschool Het Rondeel] | *[https://het-rondeel.nl/ Basisschool Het Rondeel] | ||
*[[Gelderlander|De Gelderlander]], editie Achterhoek van 5 april [[2013]] | *[[Gelderlander|De Gelderlander]], editie Achterhoek van 5 april [[2013]] | ||
+ | *[http://www.liemersactueel.nl Liemers Actueel], editie 30 maart [[2015]] | ||
+ | *[https://www.topotijdreis.nl/ Topotijdreis] | ||
[[Categorie: Scholen Loerbeek]] | [[Categorie: Scholen Loerbeek]] |
Huidige versie van 29 apr 2023 om 10:29
Inhoud
De openbare school in Loerbeek
De Sint Martinusschool die tot 2014 aan de Didamseweg in Loerbeek gevestigd was, staat vanaf 1880 op topografische kaarten aangegeven, maar al in 1859 was er voor het eerst sprake van onderwijs in Loerbeek. Martinus Berntsen was toen onderwijzer voor een jaarwedde van 200 gulden. De school was er voor leerlingen uit Loerbeek, Beek en Kilder.
In 1861 werd er een nieuwe Openbare School voor Lager Onderwijs gebouwd. Het gebouw stond aan de zuidkant van de grintweg (de huidige Didamseweg) op de locatie waar nu garage Lambooy is gevestigd (Didamseweg 7). Het adres was destijds Beek nr. 14. De school bestond aanvankelijk uit één lokaal, maar werd in 1883 uitgebreid met een tweede lokaal. Zoals gezegd was het een openbare school, maar in de praktijk waren alle leerlingen katholiek.
In 1882 werd meester Wijdeveld hoofd van de school. In 1893 werd hij opgevolgd door meester Wevers. In 1899 stonden ook meester Spliethof en meester Vermeulen er voor de klas.
De school gesloten van 1905 tot 1911
Toen men in 1901 tot de conclusie kwam, dat de school opnieuw moest worden uitgebreid, stak pastoor Van Angeren daar een stokje voor: hij wilde dat de nieuwe school in het centrum van Beek gebouwd werd. Aldus geschiedde – geestelijken hadden destijds een belangrijke stem in het dorpse gebeuren – en er werd in 1905 de nieuwe school (Beek nr. 150) gebouwd. Aldus moest de jeugd uit Loerbeek voortaan in Beek naar school. De school in Loerbeek (Beek nr. 14) werd gesloten, al bleek later dat dit slechts tijdelijk was. Ook Kilder kreeg in die tijd een eigen school.
Na vele protesten tegen de schoolsluiting, zwichtte de gemeenteraad van Bergh in 1911 en besloot in Loerbeek een nieuwe 2-klassige school te bouwen. De school kwam iets verder oostwaarts te staan, aan de andere kant van het woonhuis van garage Lambooy.
Meester Vermeulen werd hoofd van deze nog steeds Openbare School voor Lager Onderwijs. Meester Wevers, die in 1905 hoofd van de nieuwe school in Beek was geworden, bleef daar als hoofd.
In 1917 werd er een lokaal bijgebouwd en in 1922 werd het verzoek tot plaatsing van een hekwerk rondom de school en de speelplaats gehonoreerd.
Van openbare naar katholieke school
In 1925 werd de Openbare School een Bijzondere School met katholieke signatuur. De gemeente droeg het bestuur toen over aan het kerkbestuur van de Sint Martinusparochie, die zijn naam aan de school verleende: Sint Martinusschool. Meester Krudde werd benoemd tot hoofd der school. Hij bleef dit tot hij in 1942 werd opgevolgd door meester Hent Welling, die al sinds 1929 als onderwijzer aan de school verbonden was. Meester Krudde bleef hoofd tot zijn pensionering in 1971. Zijn opvolger werd W. van Onna uit Wijnbergen, die al onderwijzer aan de school was.
In 1951 werd de school opnieuw met een lokaal uitgebreid. Een aantal nevenruimten en de speelplaats werden aanzienlijk vergroot.
In 1962 werd aan de Didamseweg 6 een kleuterschool gebouwd. De opening werd verricht door burgemeester De Leeuw in aanwezigheid van de pastores Ottink en Walraven. Ans Nass-Kraayvanger werd de hoofdleidster.
In 1966 werd het schoolbestuur ontkoppeld van het kerkbestuur en ondergebracht in de Stichting R.-K. Schoolbestuur van de Sint-Martinusparochie.
In de jaren 70 werd er nagedacht om een nieuwe school te bouwen, omdat de bestaande niet meer aan de vereisten voldeed. In de gemeenteraad werd lang en moeilijk gediscussieerd of nieuwbouw met het oog op de toekomst wel verantwoord was. Een plan om tijdelijk met noodlokalen te werken werd van tafel geveegd en uiteindelijk gaf de raad toch groen licht voor complete nieuwbouw. De oudervereniging, opgericht in 1976 met A. Heuveling als voorzitter, en de gehele Loerbeekse gemeenschap hebben zich er tot het einde voor ingezet om de school te behouden – en met succes.
In 1979 werd achter de oude school een nieuwe 4-klassige school gebouwd. Er werd toen onderwijs gegeven aan 112 leerlingen. De kleuterschool verhuisde naar dit gebouw. De opening vond plaats in 1980, opnieuw verricht door pastoor Ottink. Henk Roes werd hoofd der school en bleef dit tot hij in 1985 directeur werd van de basisschool De Leer in Hengelo (Gld).
Roes' opvolger werd Theo Kampschreur uit Groessen, die al in Beek onderwijzer was.
Als gevolg van de onderwijshervorming van 1985 werden het kleuteronderwijs en het lager onderwijs samengevoegd tot het basisonderwijs. Het schoolhoofd wordt sindsdien directeur genoemd.
In 2002 werd het schoolgebouw uitgebreid met een aan de buitenkant in rood uitgevoerde bovenverdieping. Tot directeur werd Henk Wijnholts benoemd. Het aantal leerlingen bedroeg toen 124 en er waren acht leerkrachten. Tijdens de verbouwing verhuisden enkele klassen tijdelijk naar het Gildehuis.
De definitieve sluiting
Op 1 augustus 2014 is de Sint Martinusschool gefuseerd met de Kolkstedeschool in Beek. De naam van de fusieschool is Het Rondeel. Het schoolgebouw werd daarna gesloten. De reden voor de fusie was bevolkingskrimp. Het leerlingenaantal in Loerbeek liep bij de aanvang van het nieuwe schooljaar in 2013 terug van 72 naar 54.
De Loerbeekse leerlingen gaan sinds de fusie dus in Beek naar school. Daarvoor werd een veilige route gekozen, die loopt via de Den Hamweg en de Sint Jansgildestraat. Voor dit doel werden deze straten aanzienlijk beter verlicht.
Zo kwam er na 155 jaar een einde aan het lager onderwijs in Loerbeek. De gemeente Montferland heeft het schoolgebouw laten afbreken en het grondstuk ter grootte van 2.800 m² in maart 2015 te koop gezet. In 2018 is er een zeer groot woonhuis (villa) in 19e-eeuwse stijl gereedgekomen.
Schoolhoofden
De schoolhoofden die in het bovenstaande genoemd worden, staan hieronder nog eens op een rij. Van 1905 tot 1911 was de school gesloten. Sinds 1985 wordt een schoolhoofd directeur genoemd.
- G.J. Wijdeveld, van 1882 tot 1893
- A.F. Wevers, van 1893 tot 1905
- H.J.A.H. Vermeulen, van 1911 tot 1925
- F.A. Krudde, van 1925 tot 1942
- H.J.A. Welling, van 1942 tot 1971
- W. van Onna, van 1971 tot 1980
- H. Roes, van 1980 tot 1985
- Th. Kampschreur, van 1985 tot 2002
- H. Wijnholts, van 2002 tot 2014
Enkele foto's
Klik op de foto's voor een vergroting.
Bronnen
- Bart Hendricksen, Veldwerkgroep Beek/Loerbeek
- Basisschool Het Rondeel
- De Gelderlander, editie Achterhoek van 5 april 2013
- Liemers Actueel, editie 30 maart 2015
- Topotijdreis