Rellen

Vetgedrukte tekst==ca 1820 Wijnbergen== Zie Kerkkoor staakt

1872 's-Heerenberg

Relletjes op 1 april

In 1872 had 's-Heerenberg geen telegraafverbinding. Daarom werd op 2 april vanuit Doetinchem een telegram gestuurd naar kasteel het Medler onder Vorden. De burgemeester van Bergh, C.A.L. baron van Hugenpoth tot Aerdt, verbleef daar bij familie. Hij had er een zoon naar toe gebracht die ziek was ('scharlakenkoorts'). De tekst van het telegram luidde: 'Thuiskomst zeer gewenst, hoge onaangenaamheden, mishandeling hebben plaats gehad, glazen ingeworpen.'

Op Tweede Paasdag, 1 april waren relletjes uitgebroken in 's-Heerenberg. Op die dag werd in het land het eeuwfeest gevierd van de inname van Den Briel door de Watergeuzen (Alva verloor zijn bril). De katholieke inwoners van 's-Heerenberg vonden het maar niets, want zij beschouwden dat als een overwinning van de protestanten. Bovendien 'maakte het Graafschap Bergh in 1572 nog geen deel uit van het tegenwoordige Nederland'.

Lees verder bij Varia 44

Een verslag bij de Rechtbank in Wesel staat in de Leeuwarder Courant

1969 Beek

RELLEN en VOLKSOPROER in Beek na afbraak van een vakantiehuisje. 24 t/m 27 juni 1969

In het landelijke Beek, dat in trek is als vakantiecentrum, hebben zich taferelen afgespeeld, die deden denken aan de rellen in Amsterdam. Er werd in Beek ook een vergelijking getrokken met deze zaak. "Amsterdam heeft zijn Maagdenhuis, Beek had zijn vakantiehuisje". Dit laatste was te lezen op een spandoek, dat het terrein sierde aan de Arnhemseweg, waar een dozijn gemeentewerklieden, onder bescherming van 2 dozijn politiemannen, een tot zomerhuisje verbouwd kippenhok tot de laatste steen toe afbraken.

De woede van de inwoners van Beek over deze afbraak ontlaadde zich in een soort volksoproer, dat op die avond rond half zes begon en tot na één uur die nacht voortduurde. De rel werd na twaalven pas uitgevochten toen 25 rijkspolitiemannen arriveerden om de op de Arnhemseweg aangebrachte blokkade's te verwijderen en de vele honderden oproerkraaiers en nieuwsgierigen te verspreiden.

Wat 's-middags direct na de afbraak al dreigde, werd rond half 6 dus ernst, toen jongelui begonnen met een blokkade van de weg van Beek naar Zeddam, een belangrijke provinciale weg, de drukste van Oost-Gelderland. Als materiaal werd gebruikt het puin, dat na de sloop was achtergebleven. Eea vond plaats ter hoogte van de boerderij van de heer G. Hermsen (van de Bult) eigenaar van het afgebroken "zomerhuisje". Ook autobanden en hout werd aangestoken midden op de weg,waardoor een aantal vrachtwagens wel een 1/2 dag vertraging hadden. Niet alleen jongelui uit Beek, maar ook uit de hele omgeving waren inmiddels aanwezig. De politiemacht stelde zich aanvankelijk terughoudend op, doch toen ook het nabij gelegen kruispunt het doelwit werd en de vernieling van de oude school dreigde, werd besloten om in te grijpen. Er werd met flessen en stenen naar de politie gegooid en deze moest veelvuldig gebruik maken van de wapenstok. Verkeersborden en een verlichte wegwijzer werden vernield. Die nacht tegen 2 uur werd het laatste opruimingswerk verricht.

Opmerkelijk detail; Voor de getroffen landbouwer werd in de loop van die dag een inzameling gehouden, die tien literbussen met geld opleverde.

AANLEIDING: Overal in de gemeente Bergh werden schuurtjes/kippenhokken e.d ruimte's omgebouwd tot vakantie- of zomerhuisjes; om zo wat meer inkomen te vergaren. Echter dit gebeurde veelal illegaal en in Beek met name nogal in grote getalen. Dit werd de gemeente Bergh te gortig en vandaar dat men besloot om rigoureus in te gaan grijpen en zo was de aanleiding van deze afbraak een feit.

Wordt binnenkort vervolgd

Zie Old Ni-js nummer 61 blz 28-36, Edwin Zweers: De Arnhemseweg in vuur en vlam. De rellen in Beek, van maandag 23 juni tot vrijdag 27 juni 1969.