Verheij, Josephus Hendrikus

Joep Verheij werd geboren in Lengel op 2 oktober 1900 als zoon van Hendrikus Christianus Verheij (1850-1931) en Aleida Maria Spaan (1858-1929). Hij was een broer van Johanna Verheij, de vrouw van de Berghse politicus Willem Berentsen.

Joep verhuisde op 11 januari 1916 (hij was toen vijftien jaar) naar Vrasselt. Daarna trok hij naar Zevenaar en vervolgens naar Emmerik. Het is niet bekend welk beroep hij in die plaatsen heeft uitgeoefend.

Nederlands-Indië

Joeps Japanse interneringskaart.
Klik voor een vergroting

Op 4 juni 1923 kwam Joep terug naar huis, maar vertrok al gauw, op 15 juni, naar de Prins Hendrikkazerne in Nijmegen. Daar was de Koloniale Reserve gelegerd, het opleidingscentrum voor soldaten van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL).

Het is (nog) niet bekend, wanneer Joep naar Nederlands-Indië is vertrokken. Daar viel in januari 1942 het Japanse leger binnen , waarna het KNIL op 8 maart capituleerde. De volgende dag namen de Japanners Joep op Java krijgsgevangen. Deze datum staat op zijn Japanse interneringskaart vermeld als 17-3-9, ofwel 9 maart in het 17e jaar van de regering van keizer Hirohito.

Uit de interneringskaart blijkt verder dat Joep als sergeant was ingedeeld bij de IIe Vliegtuiggroep van de Militaire Luchtvaart van het KNIL. Deze groep was ten tijde van de Japanse inval gelegerd op de vliegbasis Singosari bij Malang op Oost-Java. Opvallende informatie is verder, dat hij volgens zijn interneringskaart geen familie had. Zijn stamboeknummer (zoals een leger- of registratienummer bij het KNIL heette) was 83069. Het nummer 39438 in het veld Remarks is pas na 1955 door de Stichting Administratie Indonesische Pensioenen toegevoegd.

Op 15 augustus 1942 (op z'n Japans 17-8-15) is Joep overgebracht naar een krijgsgevangenenkamp. Uit de Japanse aantekening onder Other information blijkt dat hij op 27 januari 1943 is vertrokken voor overplaatsing naar een kamp in Thailand. Daar heeft hij de oorlog overleefd, want op 30 augustus 1945 werd hij in Bangkok overgedragen aan de geallieerde krijgsmacht. Dat was vijftien dagen nadat Japan had gecapituleerd.

Hoewel Joep de oorlog heeft overleefd, is er over zijn verdere levensloop (nog) niets bekend.

Joeps neef (oomzegger) Jan Verheij is na de oorlog als dienstplichtig militair in Nederlands-Indië geweest.

Bronnen

• Bevolkingsregister Bergh
• Nationaal Archief, Den Haag, Ministerie van Binnenlandse Zaken: Stichting Administratie Indonesische Pensioenen (SAIP), Stamboekgegevens KNIL-militairen, met Japanse Interneringskaarten, 1942-1996, nummer toegang 2.10.50.03, inventarisnummer 455 (te vinden op gahetNA)