Bijdragen aan Berghapedia? Klik hier om je aan te melden !

Huis Bergh: verschil tussen versies

Uit Berghapedia
Ga naar: navigatie, zoeken
(→‎Verkoop Huis Bergh)
k (redactie)
Regel 1: Regel 1:
−
==Kasteel Bergh==
+
==Kasteel Huis Bergh==
−
'''Huis Bergh''' te [['s-Heerenberg]] behoort tot de grootste kastelen van Nederland. De bouwgeschiedenis ervan gaat terug tot de 13de eeuw. De belangrijkste thans nog bestaande delen dateren uit de 14de, 15de en 17de eeuw. In de beginfase van de [[Tachtigjarige Oorlog]] had het Huis Bergh veel te lijden. In die tijd leefde op Huis Bergh ook [[Maria van Nassau]], de zus van [[Willem van Oranje]] en echtgenote van [[Graaf Willem IV|Willem van den Bergh]].  
+
Kasteel '''Huis Bergh''' te [['s-Heerenberg]] behoort tot de grootste kastelen van Nederland. De bouwgeschiedenis ervan gaat terug tot de 13de eeuw. De belangrijkste thans nog bestaande delen dateren uit de 14de, 15de en 17de eeuw. In de beginfase van de [[Tachtigjarige Oorlog]] had het Huis Bergh veel te lijden. In die tijd leefde op Huis Bergh ook [[Maria van Nassau]], de zus van [[Willem van Oranje]] en echtgenote van [[Graaf Willem IV|Willem van den Bergh]].  
 
In [[1735]] [[Brand|brandde]] het geheel uit.
 
In [[1735]] [[Brand|brandde]] het geheel uit.
  
−
==Afbeeldingen van het Kasteel Bergh==
+
==Afbeeldingen van het kasteel Huis Bergh==
 
Klik op onderstaande afbeeldingen voor een vergroting.
 
Klik op onderstaande afbeeldingen voor een vergroting.
 
<gallery>
 
<gallery>
Regel 15: Regel 15:
 
</gallery>
 
</gallery>
  
−
==Krantenartikel van de grote brand op het Kasteel Bergh in 1735 ==
+
==Verkoop Huis Bergh==
 +
In de ''Nieuwe Amsterdamsche Courant'' van woensdag 9 juni [[1875]] stond de linker advertentie over de verkoop van Huis Bergh en het bijbehorende landgoed. Op 18 juni meldde het ''Algemeen Handelsblad'' (rechts) al dat de verkoop niet doorging.
  
−
'''Van de grote brand op het Kasteel Bergh in 1735.'''
+
{|
−
Toevalligerwijze mocht ik enige tijd geleden de hand leggen op een zilveren beker, waarvan de afbeelding hierbij gaat. Een door den heraldicus den heer Musschart ingesteld onderzoek wees uit, dat de op den beker gegraveerde familiewapens zijn van de geslachten Eppelen en van Bach, liet laatste met een.  Het jaartal wees uit, dat deze beker eenmaal behoord moest hebben aan Frans Anthoon Eppelen van Rayhoff. De sinistere verhalen over dezen sinjeur die in het s-Heerenbergse nog voortleven, waren oorzaak dat deze kleine studie thans het licht kan zien, waarbij ik mijn hartelijke dank uitspreek aan de heer Mr.' van Schilfgaarde, werkzaam aan het Rijksarchief te Arnhem voor de daarbij mij verleende hulp. Wat de beker zelf betreft en het daarop vermelde jaartal, heeft een onderzoek in 't archief van het Jansgilde te 's-Heerenberg uitgewezen, dat deze een geschenk is geweest, bij het huwelijk van bovenvermelden F. A. Eppelen op de I7de Febr. 1732 aan het St. Jans gilde bovengenoemd. Toen Albert Oswald  Frans, (bekend als Oswald 111) graaf van' den Bergh den 20ste Juni 1712 op liet. Huis Bergh voorgoed de ogen sloot, stierf met hem het tweede huis Bergh, gesproten uit, het geslacht van der Leck uit. Het had bijna 300 jaar over het Graafschap Bergh geregeerd. Hij werd in de Kerk te Boxmeer bij zijn vaderen bijgezet, waar een grafmonument van Xavery voor hem en zijn gemalin opgericht, dit heiligdom nog altijd siert. Hij was een echte Grand Seigneur geweest, die het slot Bergh verbouwd en zeer luxueus ingericht heeft. Voor de verfraaiing van het kasteel en de onmiddellijke omtrek zijn aanzienlijke bedragen uitgegeven.
+
|- valign=top
−
 
+
|[[Bestand:Verkoopkasteel 1875 wo 9 juni.JPG|200px|thumb]]  
−
 
+
|[[Bestand:Huis Bergh niet verkocht 18750618 AH.jpg|400px|thumb]]
−
'''De stalgebouwen waren vol mooie paarden en karossen, terwijl een jacht op den Rijn voor Emmerik altijd voor hem gereed lag als het hem lustte op de rivier te gaan pleziervaren'''. Deze grote staat had veel geld gekost en zijn nalatenschap, werd dan ook bezwaard met een schuld van niet minder dan 6 ton goud. Daar er geen rechtstreekse mannelijke nazaten waren, had hij tot opvolger een zoon van zijn zuster benoemd: [[Frans Willem van Hohenzollern-Bergh|Franz Wilhem Nicolaus Josephus Mainhard von Hohenzollern]], die de 6e December 1704 te Sigmaringen geboren was. Hij aanvaardde de erfenis onder voogdij van zijn moeder, tot hij in 1724 als regerend vorst optrad. In dat zelfde jaar huwde hij te s-Heerenberg [[Maria Catharina Truchsess van Waldburg-Zeil]], die twee jaar ouder dan haar man was. - Het is onder zijn regering,-dat de droeve dagen voor het Huis-Bergh zijn aangebroken, waar de geel geworden papieren, in het archief van het Huis bewaard, van getuigen.  Al hoewel deze schrifturen wel enig licht op de gebeurtenissen werpen,!  Is  er. toch zeer veel dat in het duister blijft en ons niet geopenbaard wordt.-- Als hofraad fungeerde in die dagen 'een zekere [[Eppeln van den Raayhof, Frans Anton van|Frans Anthoon Eppelen van Rayhoff]]. .  Was hij uit Duitsland meegekomen, .was hij geboortig uit deze omgeving? Wij weten het niet. Hij bekleedde,, om zo te zeggen, de post van Rentmeestergeneraal, verder was hij een grote schavuit, die een onbegrijpelijk overwicht over zijn meesters had en veeleer zijn eigen belangen dan die van zijnsprincipalen voor ogen had. De Rayhoff, een goed onder Millingen gelegen, was hem door Franz-Wilhelm geschonken, of had hij het zijn meester afgetroggeld. Hij was in hoge mate onhebbelijk en heerszuchtig, zoals.'uit het volgende wel zal blijken. De bedienden haatten hem, maar dorsten dat niet te laten blijken, daar zij hem meer vreesden dan hun meester. En meermalen had hij fatsoenlijke personen uit den dienst verwijderd weten te krijgen door bij den Vorst en zijn gemalin, buiten hun weten om, kwaad van hen te spreken. Maar ook tegen zijn meesters trad hij op een wijze op, die alle grenzen te buiten ging. Zo getuigt later in het proces, waarvan de stukken voor ons liggen, de lakei Hendrik Kautz, dat hij dikwijls aan tafel zoo grof en onhebbelijk tegen zijn meesters was, dat het hem, een eenvoudige dienaar, te ver ging, zodat hij hem gaarne een tafelbord in het gezicht geslingerd, hem van tafel gesleurd en met de voeten getreden zou hebben, als hij niet bang was geweest, dat hij aan het kortste eindje zou trekken.  . Ook de vrouwelijke bedienden vertellen dat Gravin meermalen tranen in de ogen had en M
+
|}
−
Zich  zelfs eenmaal' tegen haar uitliet.: „Och toen ik hem (v. Eppelen) nog alles geven kon, ging alles goed maar nu dat niet meer kan, nu zoekt hij steeds maar twist met mij." ' /  Onomwonden wordt door getuigen uitgesproken, dat de dood van den Graaf en de Gravin door zijn plagerijen verhaast werd. Inderdaad, oud zijn zij niet geworden, want zij stierven respectievelijk in 1737 en 1739. Dus 33 en 37 jaar oud. Eveneens vernemen Wij, dat de in 1725 geboren 'Johan Baptist, hem 'ijskoud in presentie van 'het personeel toevoegde: „Ons zul je niet zo/ bedriegen als je het  wijle mijn Vader en gedaan hebt."
 
−
Als een staaltje van zijn verregaande brutaliteit horen wij, dat hij eenmaal, toen de Vorst, en hiermede moet wel de zo even genoemde minderjarige zoon Jan Baptist bedoeld zijn, de koets had laten aanspannen om er mede naar Kleef te rijden, deze ijskoud had laten uitspannen, want een dergelijk optreden kan men zich tegenover den regerende Vorst niet indenken. Zuiver op de graad was hij niet, want herhaaldelijk werden kostbare voorwerpen en eenmaal zelfs een paar mooie parels, naar Duitsland gezonden. Verder blijkt uit getuigen verklaringen, dat vele kostbare kunstvoorwerpen, die eenmaal het Huis Bergh sierden, naar zijn kamer verhuisd waren. Een van de getuigen gaat zelfs zover te verklaren: „Hij was als gelijk een magneet, die goud, zilver, juwelen en allerlei andere kostbare zaken tot zich trok." Hij bewoonde n.l. twee kamers in het kasteel, waarvan de ene, de Rayhoff kamer geheten, als een soort bureau woonvertrek dienst gedaan moet hebben, en verder had hij elders in het slot een slaapkamer. Dit laatste is van belang in verband met het geen volgen zal. Ook met thee, toenmaals een kostbare drank, knoeide hij, want een van de huishoudsters vertelt, dat hij haar vermaand had, te verzwijgen dat hij een grote hoeveelheid thee naar Duitsland gezonden had, die bestemd was voor den dienst van de Vorstelijke familie. Welke was de oorzaak dat hij zulk een funeste invloed op den Graaf en de Gravin heeft gehad. Heet hij met duistere machinaties zijn principalen in den waan gebracht, dat zij ten enige van hem afhingen? Men zou het uit de woorden van de Gravin boven aangehaald wel zeggen. Washlij  de geldschieter woekeraar, die de kans kreeg zich grote baten uit de met schulden belasten boedel toe te eigenen? Deze mogelijkheid achten wij niet uitgesloten. gezien de mentaliteit; van vele Duitse hofjes in die dagen, waar de Vorsten van elke kennis van zaken ten enenmale gespeend waren en maar al te gerede slachtoffers van woekeraars en dergelijke lieden waren. Het feit dat hij het goed de Rayhoff, dat tot de goederen van het Huis Bergh behoorde, bezat, is een aanwijzing in die richting. De portretten van Franz Wilhelm en Maria Catharina,fraaie nog te [[Boxmeer]]  berusten, munten niet uit door buitengewone intelligentie, maar bepaalde domheid spreekt er ook niet uit. Bovendien dateren zij uit een tijdperk, waarin de schilderkunst en speciaal de portretkunst reeds in verval was. 
 
−
 
 
−
'''In den 'nacht van de 14e op den 15e Oktober van het jaar [[1735]] brak er op het kasteel een verschrikkelijke [[brand]] uit,'''
 
−
 
 
−
waardoor het bijkans geheel verwoest werd. Uit de bovenaangehaalde processtukken vernemen wij het volgende: Dien avond had er wederom een hevige scène tussen de Gravin en Eppelen plaats gegrepen, waarbij boze woorden gevallen waren, welke eindigde doordat Eppelen  woedend het vertrek verliet en de deur hard achter zich dicht sloeg. Die zelfde avond zat Mademoiselle Fremjot, de kamenier van de Gravin, heel laat nog enig naaiwerk af te maken, dat "hare meesteres haar had opgedragen. Daarmee doende hoorde zij een eigenaardig gekraak en ploffen en liep de kamer uit om te zien wat er gaande was. Het geluid, dat zij aan brand meende te moeten toeschrijven, kwam uit de z.g. Rayhoffs kamer, die echter gesloten bleek; haar eerste werk was Elisabeth van Alem, de kindermeid, te waarschuwen en met zijn beiden wekten zij Rutger Sluyter, de knecht van van Rayhoff, en wist  zich de sleutel overhandigen. De kamer binnentredende zagen zij deze  vol  rook en vlammen en de laatste van „diverse couleuren" waarvan blauw vooral opviel.. Men meende dit later te moeten toeschrijven aan het branden van „kersenwater" (Kirschwasser) en andere likeuren, waarvan Eppelen er een grote hoeveelheid op zijn kamer had. Lang konden de vrouwen het er even wel niet uithouden; de verstikkende rook dreef hen de kamer uit.  Inmiddels werd er groot alarm gemaakt en de klok werd geluid. De bevolking uit het stadje kwam aansnellen, doch degenen die bovenkwamen werden door van Rayhoff, die in nachtgewaad was, heel onvriendelijk weggejaagd, waarbij hij hen in het Duits toevoegde: „Duivelskinderen, ga heen, wie heeft jullie naar boven gestuurd?" \ Ook sluit hij de voorpoort om te voorkomen, dat het volk binnen het kasteel kwam. Alen  kan niet ontkennen, dat dit alles te denken geeft. Het kasteel brandde dien nacht voor een groot deel af, ook ging de prachtige bovenbouw van den groten toren geheel verloren. Heel veel zilver, schilderijen, meubels, enz. enz., werden een prooi der vlammen. Met recht spreken de stukken dan ook van de ruïneuze brand en wordt er vermeld, dat het Huis dien nacht grotendeels in de as is gelegd. De familie vertrok naar het kasteel te Boxmeer dat thans, weliswaar in gewijzigde vorm, nog bestaat. Het is een Karmelieten klooster geworden. Verschillende portretten van de Graven van den Bergh hebben hier een onderdak gevonden. Toch werd het Huis Bergh niet aan zijn lot overgelaten, zoals helaas in zoveel andere gevallen geschied is. Het wordt weer opgebouwd, maar niet zo  luisterrijk als voorheen. ''In 1742 was de herbouw zo goed als beëindigd.''''  Het sprak vanzelf, dat er geruchten begonnen te loopen. De Graaf en de Gravin schijnen hiervan onkundig gebleven te zijn, maar toen beiden gestorven waren, barstte de bom. Voor de minderjarige kinderen trad bij testamentaire beschikking de Bisschop te Roermond op en daar werd het proces tegen Eppelen dan ook aangespannen. Maar niet strafrechtelijk; civiel rechtelijk pakte men hem aan.
 
−
'''Men beschuldigde hem, dat hij door verregaande zorgeloosheid en onvoorzichtigheid in het omgaan met vuur oorzaak geweest was.  dat  de brand ontstaan was en eiste dat hij de aangerichte schade zou vergoeden.''' Hij verweerde zich met hand en tand. Eerst bestreed hij de voogdij van den Bisschop van Roermond, maar werd in het ongelijk gesteld. Daarna wierp hij het excuus op, dat de brand wel op de binnenzolder ontstaan zou kunnen zijn. Maar ook dit ging niet op. Er was dien avond niemand met vuur of licht op den binnenzolder geweest. Zwaar woog de getuigenis van zijn eigen knecht, Nicolaas Josephus Scheffer. Deze verklaarde dat zijn meester hem herhaaldelijk last gegeven had, de kleren heel dicht bij het vuur te hangen, zodat zij gevaar liepen in brand te vliegen, terwijl er niemand in de kamer was. Meermalen had hij 's avonds de kaars, die hij brandende tussen stapels papieren vond staan, zonder dat er iemand aanwezig was, uitgeblazen, en verder vertelde hij, dat er heel wat papieren brandplekken vertoonden. Summa  summarum dringt zich bij ons het gevoel wel op, dat de brand hem zeer te stade kwam, alhoewel het bewijs, dat hij de brand met opzet gesticht heeft, niet geleverd is. En algemeen werd er dan ook wel gemompeld, dat zijn heb- en schraapzucht aan het hele geval niet vreemd was. Hij was dien avond na de scène met de (Gravin naar zijn kamer gegaan en had die tegen elf uur verlaten om te gaan slapen. Een uur later brak de brand uit. ''' Hoe dan ook, het proces  werd door hem verloren en hij werd tot schadevergoeding veroordeeld.''' 
 
−
 
 
−
De 15e Mei 1739 kwam het vonnis af en dadelijk gaf hij opdracht een kar met al zijn hebben en houden op te laden en deze naar Pannerden (den Rayhoff) te expediëren. Maar te Boxmeer werd de Drost d;e Raet gewaarschuwd en deze verbood het vertrek van dit voertuig, ten einde het te perquisitionneeren, om te zien of er zich ook goederen op bevonden, die eigendom van de Grafelijke familie waren. Het kwam tot een hevige scène tussen den Drost en Eppelen en toen de laatste beweerde dat hij zich op last van den Bisschop naar Pannerden begaf, voegde de Drost heni in presentie van verschillende personen toe: „Gij zijt een falsaris, blijf hier, ik zal het U bewijzen." Kort na .die scène betrad zijn knecht, Rutger Sluyter, doorgaans Rut Sluyter in de stukken genoemd, het vertrek van zijn meester en raadde hem aan zijn heil in de vlucht te zoeken, daar het mogelijk was dat het beslag op zijn goederen weldra gevolgd kon worden met een beslag op zijn persoon zelf. In den vroegen morgen verschijnt Eppelen in de kamer waar zijn knecht Scheffer slaapt en overhandigt hem zijn overjas met zijn schabrak, waarin zijn pistolen zitten en geeft last zijn paard en een voor hem zelf te zadelen, zodra de Vorstelijke Familie zal zijn uitgereden, daar het dien dag een feestdag was. Zodra dat dan ook gebeurd was, steeg hij, gevolgd door Nicolaas Scheffer, te paard en volgde de grote rijbaan een eind weegs tot hij op een ogenblik daarvan afweek en langs zijwegen het veer te Catwijk a. d. Maas bereikte; daar gekomen riep hij den veerman aan, met verzoek hem terstond over te zetten, onder beding, dat hij alleen de volle vracht zou betalen, alles uit vreze, dat hij vervolgd en alsnog gegrepen zou worden. In Nijmegen geeft hij aan zijn knecht zijn over rok af, waarin zich twee zakken met goud, beide naar diens zeggen twee vuisten groot bevonden, de een gevuld met gouden pistolen, de andere met dukaten. Te Millingen doet hij zich door den ambtman twee valse passen afgeven, te Xanten vermijdt hij de stad en rijdt er met een wijden boog omheen en te Rijnberk aan de poort door de wacht naar zijn naam gevraagd, geeft hij den naam van 't Hoff op.
 
−
De reis ging naar Frankfurt en daar eenmaal aangekomen kon hij een „oef" uitblazen, want tegen zijn knecht zei hij: „Nu is uw fortuin gemaakt, ik zal u promoveren". Dit woord heeft hij blijkbaar niet gehouden. Want Scheffer heeft later tegen zijn meester vele bezwarende getuigenissen afgelegd, ook die van de juist verhaalde vlucht. Hij scheen overigens voor geen kleintje vervaard en duistere plannen te koesteren. Want bij het verhoor van Scheffer kwam o. m. aan het licht dat, mocht het gelukt zijn, de voogdij van den Bisschop van Roermond onwettig te doen verklaren, hij van plan was het gehele Graafschap aan den Koning van Pruisen te verkopen, de dan aangewezen voogdes, de Gravin van Montfort, was een willig werktuig in zijn hand. Wie weet of hij niet reeds met den Koning van Pruisen in onderhandeling getreden was. Maar  toen het Hof van Gelderland hem in het ongelijk stelde, was hij buiten zichzelf van woede en liet zich uit: „Och had ik kort na de dood van zijn ouders de jonge Graaf (Jan Baptist) maar mee naar Duitsland  genomen!" Hij zag dus niet op tegen ontvoering van een minderjarige, die hij waarschijnlijk wel helemaal onder den duim gekregen zou hebben. Hoe dan ook, zoals gezegd, verloor hij het proces en werd tot schadevergoeding veroordeeld en op zijn goederen werd beslag gelegd. Doch hiervan was hij geen getuige, want in1741 moet hij gestorven zijn; naar een mondelinge overlevering, die te 's-Heerenberg voortleeft, moet hij tijdens een overtocht over den Rijn verdronken zijn. Want de stukken van 1742 spreken van de weduwe van wijlen den heer Eppen van Rayhoff. Maar ook hier tasten wij weer in het duister. Toch mogen wij dankbaar zijn, dat even een fel licht op een episode uit de geschiedenis van het Huis Bergh geschenen heeft, dank zij een pak stukken dat jaren in den somberen archieftoren gesluimerd heeft.
 
−
 
 
−
<br clear="all"/>
 
−
 
 
−
==Verkoop Kasteel Bergh==
 
−
In de ''Nieuwe Amsterdamsche Courant'' van woensdag 9 juni [[1875]] stond de linker advertentie over de verkoop van Kasteel Bergh en het bijbehorende landgoed. Op 18 juni meldde het ''Algemeen Handelsblad'' (rechts) al dat de verkoop niet doorging.
 
−
 
 
−
[[Bestand:Verkoopkasteel 1875 wo 9 juni.JPG|200px|thumb|left]]  
 
−
[[Bestand:Huis Bergh niet verkocht 18750618 AH.jpg|400px|thumb|]]
 
  
−
<br clear="all"/>
+
In [[1912]] werden het kasteel Huis Bergh en alle [[Huis Bergh Bezittingen|bijbehorende bezittingen]] eigendom van de heer [[Heek, Dr Jan Herman van|Jan Herman van Heek]], een industrieel uit Enschede. Hij richtte het kasteel in met een zeer bijzondere kunstcollectie. In [[1946]] droeg hij zijn eigendom over aan de [[Stichting Huis Bergh]].
−
In [[1912]] werden het Kasteel Bergh en alle [[Huis Bergh Bezittingen|bijbehorende bezittingen]] eigendom van de heer [[Heek, Dr Jan Herman van|Jan Herman van Heek]], een industrieel uit Enschede. Hij richtte het kasteel in met een zeer bijzondere kunstcollectie. In [[1946]] droeg hij zijn eigendom over aan de [[Stichting Huis Bergh]].
 
  
 
==Gedenksteen 1937 - De Berghse Kei==
 
==Gedenksteen 1937 - De Berghse Kei==
−
Deze gedenksteen is aan de heer [[Heek, Dr Jan Herman van|Jan Herman van Heek]] aangeboden, door de gemeente Bergh ter ere van zijn 25-jarig jubileum te 's-Heerenberg.
+
De '''Berghse Kei''' is een gedenksteen die de [[gemeente Bergh]] heeft aangeboden aan de heer Jan Herman van Heek ter ere van zijn 25-jarig jubileum te 's-Heerenberg.
−
 
 
−
De '''Berghse Kei'''
 
  
−
Aan het begin van de toegangsweg naar Kasteel Huis Bergh ligt een bijna 25 ton zware, granieten, zwerfsteen. De 'Berghse Kei', zoals hij ook wel wordt genoemd, was 20 jaar voordat hij hier naartoe werd verplaatst langs de weg naar Stokkum gevonden. Tijdens de voorlaatste ijstijd (circa 200.000 jaar geleden) is hij door een gletsjer vanuit Zuid-Zweden naar Nederland geschoven, waar hij na het smelten van het ijs achterbleef.
+
Aan het begin van de toegangsweg naar kasteel Huis Bergh ligt een bijna 25 ton zware, granieten, zwerfsteen. De 'Berghse Kei', zoals hij ook wel wordt genoemd, was 20 jaar voordat hij hier naartoe werd verplaatst langs de weg naar [[Stokkum]] gevonden. Tijdens de voorlaatste [[IJstijd|ijstijd]] (circa 200.000 jaar geleden) is hij door een gletsjer vanuit Zuid-Zweden naar Nederland geschoven, waar hij na het smelten van het ijs achterbleef.
  
−
Op 15 augustus 1937 is de Kei, naar aanleiding van zijn 25-jarig kasteelheerschap, aan Jan Herman van Heek geschonken. Dit zilveren feest werd gevierd met een optocht door zeven schutterijen uit de gemeente Bergh naar de weide naast het kasteel alwaar werd gevendeld onder het toeziend oog van vele genodigden. Na afloop wandelden de familie Van Heek en de genodigden naar de laan van eeuwenoude linden voor het kasteel. Onder één van de bomen lag de Berghse Kei.
+
Op 15 augustus 1937 is de Kei, naar aanleiding van zijn 25-jarig kasteelheerschap, aan Jan Herman van Heek geschonken. Dit zilveren feest werd gevierd met een optocht door zeven [[schutterijen]] uit de gemeente Bergh naar de weide naast het kasteel alwaar werd gevendeld onder het toeziend oog van vele genodigden. Na afloop wandelden de familie Van Heek en de genodigden naar de laan van eeuwenoude linden voor het kasteel. Onder één van de bomen lag de Berghse Kei.
  
−
Burgemeester A.J.M. Nederveen hield een gloedvolle toespraak, vol eerbetoon en loftuitingen. 'In onvergankelijk graniet hebben wij U onze waardering gegrift; het graniet is gedolven uit den grond van onze gemeente; teere harten en harde handen uit onze gemeente hebben het eenvoudige monument […] opgericht.'
+
[[Politiek#Burgemeesters|Burgemeester]] [[Nederveen, mr. Alphons Joseph Marie|A.J.M. Nederveen]] hield een gloedvolle toespraak, vol eerbetoon en loftuitingen. 'In onvergankelijk graniet hebben wij U onze waardering gegrift; het graniet is gedolven uit den grond van onze gemeente; teere harten en harde handen uit onze gemeente hebben het eenvoudige monument […] opgericht.'
  
−
Advertentie komt uit '''de officieele Kerklijst voor Bergh''', Zondag 15 Augustus 1937, 17e jaargang no 33, gedrukt bij [[Drukkerij Verwaijen]]  Oudste Poort 1 te 's-Heerenberg, telefoon 292, oplage 2000, verspreidings gebied Azewijn, Beek,'s-Heerenberg, Kilder, Stokkum, Wijnbergen en Zeddam enz.  
+
De advertentie komt uit '''de officieele Kerklijst voor Bergh''', Zondag 15 Augustus 1937, 17e jaargang no 33, gedrukt bij [[Drukkerij Verwaijen]], [[Oudste Poortstraat|Oudste Poort]] 1 te 's-Heerenberg, telefoon 292, oplage 2000, verspreidings gebied Azewijn, Beek,'s-Heerenberg, Kilder, Stokkum, Wijnbergen en Zeddam enz.  
−
<br clear="all"/>
 
  
 
{|
 
{|
Regel 63: Regel 42:
 
|[[Bestand:Kopie van Huldiging den Heer Jan van Heek 25 jaar Huis Bergh.jpg|400px|thumb]]
 
|[[Bestand:Kopie van Huldiging den Heer Jan van Heek 25 jaar Huis Bergh.jpg|400px|thumb]]
 
|}
 
|}
−
[[ Bestand:Kopie van kasteelbrand 39-kop.jpg|450px|left|thumb|Kasteelbrand 1939]]
 
  
 
==Kasteelbrand 1939==
 
==Kasteelbrand 1939==
 +
[[ Bestand:Kopie van kasteelbrand 39-kop.jpg|450px|left|thumb|Kasteelbrand 1939]]
 
Tijdens de [[Grote Kasteelbrand Huis Bergh 1939|grote kasteelbrand van woensdag 15 maart 1939]] werd een groot deel van het huis voor de tweede keer door [[brand]] verwoest. Dankzij de hulp van de plaatselijke bevolking kon echter veel van de inventaris worden gered. Nog in hetzelfde jaar begon de wederopbouw, die in de herfst van [[1941]] werd voltooid.
 
Tijdens de [[Grote Kasteelbrand Huis Bergh 1939|grote kasteelbrand van woensdag 15 maart 1939]] werd een groot deel van het huis voor de tweede keer door [[brand]] verwoest. Dankzij de hulp van de plaatselijke bevolking kon echter veel van de inventaris worden gered. Nog in hetzelfde jaar begon de wederopbouw, die in de herfst van [[1941]] werd voltooid.
  
Regel 79: Regel 58:
 
In zijn plaats richtte Mevrouw van Heek zich tot de feestvierende en schetste het vreselijke gebeuren ln de nacht , van 13 op 14 Maart 1939, toen niet alleen de familie, maar geheel s-Heerenberg haar slot in rook zag opgaan. Mijnheer van Heek, heeft te Lugano, waar hij voor herstel van een bronchitis vertoefde het droevige bericht zonder klacht aanvaard ln het vaste vertrouwen, dat ieder op deze wereld de lasten moet aanvaarden, die  hen .of haar zijn opgelegd. Wat ons hielp het feit te verwerken, was het bericht, dat geheel de bevolking van 's-Heerenberg heldhaftig had gevochten om den brand te bestrijden en te redden, wat er te redden viel. Burgemeester, Pastoor en Kapelaans, de staf van het „Huis Bergh", burgers en arbeiders, hebben hun kasteel met mannenmoed en lijfsgevaar verdedigd, zoals dat ook in ver achter ons liggende eeuwen het geval is geweest. Na het herstel van mijn man werden de voorbereidingen tot den herbouw gemaakt. Tot medewerkers werden uitgenodigd de heer Van Heeswijk, beste deskundige in ons land van  middeleeuwse bouwkunst en de heer Van Beveren. De samenwerking op het Huis Bergh is even vruchtdragend en prettig geweest als op den Doornenburg, op gelukkige wijze aangevuld door de heren J. J. Goorhuis en J. Hofstraat. Het herrezen kasteel wijkt af van het oude. Niet in plattegrond en indeeling, doch in constructie en uiterlijk. Daarbij hebben drie besliste wensen van mijn man den doorslag gegeven. le. Het kasteel, .dat na den brand van 1735 een 18-eeuwsch karakter had ontvangen, herkreeg grotendeels een laat middeleeuwse vorm, zoowel uit- als inwendig. 2e. De dam, naar de Plantage, die omstreeks 1760 daarin was geworpen, werd in den .voorzomer van 1910 opgeruimd, waardoor het kasteel het karakter kreeg van waterburcht grotendeels  terugkreeg.^ 3e.. Het poortgebouw met een deel van den hogen weergang werd op de oude fundamenten  weder opgetrokken en draagt bij tot het middeleeuws karakter. Wij staan, aldus spreekster, thans te naastenbij aan het eind van dit machtige werk. Mijn man en wij zijn dankbaar, dat wij met uw aller hulp dit werk hebben mogen voltooien. Wij hebben u samengeroepen om aan dien dank uiting te geven. Het geldt al degenen, die ln den somberen nacht van 14 Maart 1939 geholpen hebben de ramp te beperken. Het geldt alle medewerkers op bouwkundig gebied, in de eerste plaats de heren Van Heeswijk, Van Beveren en Goorhuis, waarbij ik ook den naam van Mr. van Schilfgaarde mag voegen. Het geldt het beherende en bospersoneel  als onze trouwe Jo Span. Waren de tijden normaal geweest, dan had het in onze bedoeling gelegen aan deze ontvangst een uitbreiding te geven. Doch de omstandigheden laten dit niet toe. Een grote druk ligt op ons allen. Toch hoop ik, dat wij enige uren in lijst bij elkander mogen vertoeven. Wij beschouwen het als een voorrecht u hier verenigd tc zien. Vervolgens bood de hoofdopzichter, de heer A. Nijenhuis, niet een toepasselijk woord, namens alie vaste arbeiders van het bos, de restauratie en het Huis de familie Van Heek een prachtige oude  eikenhouten tafel aan. Hij hoopte, dat dit kleine cadeau, waaraan ieder zijn giften met blijmoedigheid en opgewektheid gegeven heeft, een passende plaats mag vinden en het interieur mag helpen verfraaien. Deze tafel zal steeds weer spreken van de goede geest, die er heerst tussen U en ons. Voor de aannemers voerde de heer G. J. Rosie uit 's-Heerenberg het woord. In 't bijzonder roemde hij de prettige samenwerking, ondervonden bij de restauratie. Het bespreken van het een en ander gaf altijd de grootste voldoening. Spr. hoopte, dat het de familie gegund moge zijn, nog vele jaren in dit kostelijk kasteel te vertoeven.
 
In zijn plaats richtte Mevrouw van Heek zich tot de feestvierende en schetste het vreselijke gebeuren ln de nacht , van 13 op 14 Maart 1939, toen niet alleen de familie, maar geheel s-Heerenberg haar slot in rook zag opgaan. Mijnheer van Heek, heeft te Lugano, waar hij voor herstel van een bronchitis vertoefde het droevige bericht zonder klacht aanvaard ln het vaste vertrouwen, dat ieder op deze wereld de lasten moet aanvaarden, die  hen .of haar zijn opgelegd. Wat ons hielp het feit te verwerken, was het bericht, dat geheel de bevolking van 's-Heerenberg heldhaftig had gevochten om den brand te bestrijden en te redden, wat er te redden viel. Burgemeester, Pastoor en Kapelaans, de staf van het „Huis Bergh", burgers en arbeiders, hebben hun kasteel met mannenmoed en lijfsgevaar verdedigd, zoals dat ook in ver achter ons liggende eeuwen het geval is geweest. Na het herstel van mijn man werden de voorbereidingen tot den herbouw gemaakt. Tot medewerkers werden uitgenodigd de heer Van Heeswijk, beste deskundige in ons land van  middeleeuwse bouwkunst en de heer Van Beveren. De samenwerking op het Huis Bergh is even vruchtdragend en prettig geweest als op den Doornenburg, op gelukkige wijze aangevuld door de heren J. J. Goorhuis en J. Hofstraat. Het herrezen kasteel wijkt af van het oude. Niet in plattegrond en indeeling, doch in constructie en uiterlijk. Daarbij hebben drie besliste wensen van mijn man den doorslag gegeven. le. Het kasteel, .dat na den brand van 1735 een 18-eeuwsch karakter had ontvangen, herkreeg grotendeels een laat middeleeuwse vorm, zoowel uit- als inwendig. 2e. De dam, naar de Plantage, die omstreeks 1760 daarin was geworpen, werd in den .voorzomer van 1910 opgeruimd, waardoor het kasteel het karakter kreeg van waterburcht grotendeels  terugkreeg.^ 3e.. Het poortgebouw met een deel van den hogen weergang werd op de oude fundamenten  weder opgetrokken en draagt bij tot het middeleeuws karakter. Wij staan, aldus spreekster, thans te naastenbij aan het eind van dit machtige werk. Mijn man en wij zijn dankbaar, dat wij met uw aller hulp dit werk hebben mogen voltooien. Wij hebben u samengeroepen om aan dien dank uiting te geven. Het geldt al degenen, die ln den somberen nacht van 14 Maart 1939 geholpen hebben de ramp te beperken. Het geldt alle medewerkers op bouwkundig gebied, in de eerste plaats de heren Van Heeswijk, Van Beveren en Goorhuis, waarbij ik ook den naam van Mr. van Schilfgaarde mag voegen. Het geldt het beherende en bospersoneel  als onze trouwe Jo Span. Waren de tijden normaal geweest, dan had het in onze bedoeling gelegen aan deze ontvangst een uitbreiding te geven. Doch de omstandigheden laten dit niet toe. Een grote druk ligt op ons allen. Toch hoop ik, dat wij enige uren in lijst bij elkander mogen vertoeven. Wij beschouwen het als een voorrecht u hier verenigd tc zien. Vervolgens bood de hoofdopzichter, de heer A. Nijenhuis, niet een toepasselijk woord, namens alie vaste arbeiders van het bos, de restauratie en het Huis de familie Van Heek een prachtige oude  eikenhouten tafel aan. Hij hoopte, dat dit kleine cadeau, waaraan ieder zijn giften met blijmoedigheid en opgewektheid gegeven heeft, een passende plaats mag vinden en het interieur mag helpen verfraaien. Deze tafel zal steeds weer spreken van de goede geest, die er heerst tussen U en ons. Voor de aannemers voerde de heer G. J. Rosie uit 's-Heerenberg het woord. In 't bijzonder roemde hij de prettige samenwerking, ondervonden bij de restauratie. Het bespreken van het een en ander gaf altijd de grootste voldoening. Spr. hoopte, dat het de familie gegund moge zijn, nog vele jaren in dit kostelijk kasteel te vertoeven.
  
−
 
+
==Het kasteel Huis Bergh krijgt een ophaalbrug. 09-02-1940==
−
 
 
−
==Het Kasteel Bergh krijgt een ophaalbrug. 09-02-1940==
 
−
 
 
 
[[Bestand:Kopie van hout.jpg|350px|thumb|Hout voor de ophaalbrug]]  
 
[[Bestand:Kopie van hout.jpg|350px|thumb|Hout voor de ophaalbrug]]  
 
— Niet alleen zal het kasteel Bergh na den herbouw een ander aanzien krijgen, maar ook de omgeving. Zoo hebben de arbeiders dezer dagen een begin gemaakt met het aanleggen van het steigerwerk' voor 'het bouwen van een voetophaalbrug, gelegen tusschen -de , oude archieftoren en de Hooge Wal.- De. dijk, die de verbinding tusschen de Wal en het groote ijzeren hek vormt, wordt geheel weggegraven,  
 
— Niet alleen zal het kasteel Bergh na den herbouw een ander aanzien krijgen, maar ook de omgeving. Zoo hebben de arbeiders dezer dagen een begin gemaakt met het aanleggen van het steigerwerk' voor 'het bouwen van een voetophaalbrug, gelegen tusschen -de , oude archieftoren en de Hooge Wal.- De. dijk, die de verbinding tusschen de Wal en het groote ijzeren hek vormt, wordt geheel weggegraven,  
Regel 88: Regel 64:
 
<br clear="all"/>
 
<br clear="all"/>
  
−
==Kasteel Bergh" te 's-Heerenberg. 19-07-1940==  
+
==Kasteel Huis Bergh" te 's-Heerenberg. 19-07-1940==  
 
[[Bestand:Kap huisbergh.jpg|350px|right|thumb|De bekapping van „Huis Bergh", welke bijna gereed gekomen is]]  
 
[[Bestand:Kap huisbergh.jpg|350px|right|thumb|De bekapping van „Huis Bergh", welke bijna gereed gekomen is]]  
 
[[Bestand:Kopie van dam.jpg|350px|right|thumb|De plaats, waar de dam in de gracht heeft gelegen, is in den ouden toestand hersteld. Op den achtergrond de archieftoren en het rentmeesterhuis.]]
 
[[Bestand:Kopie van dam.jpg|350px|right|thumb|De plaats, waar de dam in de gracht heeft gelegen, is in den ouden toestand hersteld. Op den achtergrond de archieftoren en het rentmeesterhuis.]]
−
 
  
 
In de restauratie van „Huis Bergh" en in de verfraaiing rondom het kasteel • komt langzamerhand duidelijk tekening. De vele ingrijpende veranderingen, welke hier worden aangebracht, blijken even zo vele verbeteringen te zijn, welke het aanzien van 't vriendelijke oude stadje 's-Heerenberg in aanzienlijke mate verhogen.
 
In de restauratie van „Huis Bergh" en in de verfraaiing rondom het kasteel • komt langzamerhand duidelijk tekening. De vele ingrijpende veranderingen, welke hier worden aangebracht, blijken even zo vele verbeteringen te zijn, welke het aanzien van 't vriendelijke oude stadje 's-Heerenberg in aanzienlijke mate verhogen.
Regel 103: Regel 78:
 
<br clear="all"/>
 
<br clear="all"/>
  
−
 
+
==Huis Bergh als inspiratie==
−
==Kasteel Bergh als inspiratie==
 
 
Anoul Bouman, architect heeft met anderen het Huis Bergh bezocht en dit gebruikt als inspiratie voor een nieuwbouw projekt in Ermelo,   
 
Anoul Bouman, architect heeft met anderen het Huis Bergh bezocht en dit gebruikt als inspiratie voor een nieuwbouw projekt in Ermelo,   
 
genaamd '''Kasteel Groot Hoorlo'''
 
genaamd '''Kasteel Groot Hoorlo'''

Versie van 12 dec 2016 om 17:10

Kasteel Huis Bergh

Kasteel Huis Bergh te 's-Heerenberg behoort tot de grootste kastelen van Nederland. De bouwgeschiedenis ervan gaat terug tot de 13de eeuw. De belangrijkste thans nog bestaande delen dateren uit de 14de, 15de en 17de eeuw. In de beginfase van de Tachtigjarige Oorlog had het Huis Bergh veel te lijden. In die tijd leefde op Huis Bergh ook Maria van Nassau, de zus van Willem van Oranje en echtgenote van Willem van den Bergh. In 1735 brandde het geheel uit.

Afbeeldingen van het kasteel Huis Bergh

Klik op onderstaande afbeeldingen voor een vergroting.

Verkoop Huis Bergh

In de Nieuwe Amsterdamsche Courant van woensdag 9 juni 1875 stond de linker advertentie over de verkoop van Huis Bergh en het bijbehorende landgoed. Op 18 juni meldde het Algemeen Handelsblad (rechts) al dat de verkoop niet doorging.

Verkoopkasteel 1875 wo 9 juni.JPG
Huis Bergh niet verkocht 18750618 AH.jpg

In 1912 werden het kasteel Huis Bergh en alle bijbehorende bezittingen eigendom van de heer Jan Herman van Heek, een industrieel uit Enschede. Hij richtte het kasteel in met een zeer bijzondere kunstcollectie. In 1946 droeg hij zijn eigendom over aan de Stichting Huis Bergh.

Gedenksteen 1937 - De Berghse Kei

De Berghse Kei is een gedenksteen die de gemeente Bergh heeft aangeboden aan de heer Jan Herman van Heek ter ere van zijn 25-jarig jubileum te 's-Heerenberg.

Aan het begin van de toegangsweg naar kasteel Huis Bergh ligt een bijna 25 ton zware, granieten, zwerfsteen. De 'Berghse Kei', zoals hij ook wel wordt genoemd, was 20 jaar voordat hij hier naartoe werd verplaatst langs de weg naar Stokkum gevonden. Tijdens de voorlaatste ijstijd (circa 200.000 jaar geleden) is hij door een gletsjer vanuit Zuid-Zweden naar Nederland geschoven, waar hij na het smelten van het ijs achterbleef.

Op 15 augustus 1937 is de Kei, naar aanleiding van zijn 25-jarig kasteelheerschap, aan Jan Herman van Heek geschonken. Dit zilveren feest werd gevierd met een optocht door zeven schutterijen uit de gemeente Bergh naar de weide naast het kasteel alwaar werd gevendeld onder het toeziend oog van vele genodigden. Na afloop wandelden de familie Van Heek en de genodigden naar de laan van eeuwenoude linden voor het kasteel. Onder één van de bomen lag de Berghse Kei.

Burgemeester A.J.M. Nederveen hield een gloedvolle toespraak, vol eerbetoon en loftuitingen. 'In onvergankelijk graniet hebben wij U onze waardering gegrift; het graniet is gedolven uit den grond van onze gemeente; teere harten en harde handen uit onze gemeente hebben het eenvoudige monument […] opgericht.'

De advertentie komt uit de officieele Kerklijst voor Bergh, Zondag 15 Augustus 1937, 17e jaargang no 33, gedrukt bij Drukkerij Verwaijen, Oudste Poort 1 te 's-Heerenberg, telefoon 292, oplage 2000, verspreidings gebied Azewijn, Beek,'s-Heerenberg, Kilder, Stokkum, Wijnbergen en Zeddam enz.

300
Kopie van Huldiging den Heer Jan van Heek 25 jaar Huis Bergh.jpg

Kasteelbrand 1939

Kasteelbrand 1939

Tijdens de grote kasteelbrand van woensdag 15 maart 1939 werd een groot deel van het huis voor de tweede keer door brand verwoest. Dankzij de hulp van de plaatselijke bevolking kon echter veel van de inventaris worden gered. Nog in hetzelfde jaar begon de wederopbouw, die in de herfst van 1941 werd voltooid.

Het vuur hedennacht om 4 uur bedwongen. 15-03-1939 Om vier uur vannacht was men het vuur in zoverre meester, dat de brandweer van Emmerik kon vertrekken. De brandweer uit Arnhem was vanmorgen nog met de nablussingswerkzaamheden bezig. Van het kasteel is de stompe toren, de kapel met torentje en een benedenkamer, waar onlangs een brandvrij plafond gemaakt was, behouden gebleven. Ook de buitenmuren zijn intact gebleven. Zulks voornamelijk door toedoen van de Doetinchemse brandweer, die zich te dezen bijzonder verdienstelijk maakte. Men veronderstelt, alhoewel dit eerst door een deskundige onderzocht zal moeten worden, dat de buitenmuren bij eventuele wederopbouw nog bruikbaar zullen zijn, zodat het gegronde vermoeden bestaat, dat dit zal geschieden. Van den inventaris kon men o.a. een altaarstuk van Hans Dürer dat voor f 53.000 verzekerd zou zijn, alsmede een aantal oude drukken uit het brandende kasteel redden. Een gedeelte der oude boekwerken was in de behouden gebleven kapel geborgen. De kluis in het kasteel, waarin eveneens waardevolle stukken waren geborgen, is ook behouden. Het archief bevindt zich in een torenkamer op een afstand van ongeveer vijftig meter van het kasteel gelegen. Hierin heeft gelukkig geen brand gewoed. De brand in het kasteel Bergh geblust. 's HEERENBERG, 15 Maart. — De brand in het kasteel Bergh, welke een grote verwoesting heeft aangericht, was hedenmorgen bedwongen. De brandweer is om half twaalf ingerukt. Omtrent de oorzaak van den brand is nog niets bekend. 15-03-1939

Toespraak van Mevrouw van Heek.

Kopie van toespraak mevr v heek 1940.jpg

27-10-1941,

In zijn plaats richtte Mevrouw van Heek zich tot de feestvierende en schetste het vreselijke gebeuren ln de nacht , van 13 op 14 Maart 1939, toen niet alleen de familie, maar geheel s-Heerenberg haar slot in rook zag opgaan. Mijnheer van Heek, heeft te Lugano, waar hij voor herstel van een bronchitis vertoefde het droevige bericht zonder klacht aanvaard ln het vaste vertrouwen, dat ieder op deze wereld de lasten moet aanvaarden, die hen .of haar zijn opgelegd. Wat ons hielp het feit te verwerken, was het bericht, dat geheel de bevolking van 's-Heerenberg heldhaftig had gevochten om den brand te bestrijden en te redden, wat er te redden viel. Burgemeester, Pastoor en Kapelaans, de staf van het „Huis Bergh", burgers en arbeiders, hebben hun kasteel met mannenmoed en lijfsgevaar verdedigd, zoals dat ook in ver achter ons liggende eeuwen het geval is geweest. Na het herstel van mijn man werden de voorbereidingen tot den herbouw gemaakt. Tot medewerkers werden uitgenodigd de heer Van Heeswijk, beste deskundige in ons land van middeleeuwse bouwkunst en de heer Van Beveren. De samenwerking op het Huis Bergh is even vruchtdragend en prettig geweest als op den Doornenburg, op gelukkige wijze aangevuld door de heren J. J. Goorhuis en J. Hofstraat. Het herrezen kasteel wijkt af van het oude. Niet in plattegrond en indeeling, doch in constructie en uiterlijk. Daarbij hebben drie besliste wensen van mijn man den doorslag gegeven. le. Het kasteel, .dat na den brand van 1735 een 18-eeuwsch karakter had ontvangen, herkreeg grotendeels een laat middeleeuwse vorm, zoowel uit- als inwendig. 2e. De dam, naar de Plantage, die omstreeks 1760 daarin was geworpen, werd in den .voorzomer van 1910 opgeruimd, waardoor het kasteel het karakter kreeg van waterburcht grotendeels terugkreeg.^ 3e.. Het poortgebouw met een deel van den hogen weergang werd op de oude fundamenten weder opgetrokken en draagt bij tot het middeleeuws karakter. Wij staan, aldus spreekster, thans te naastenbij aan het eind van dit machtige werk. Mijn man en wij zijn dankbaar, dat wij met uw aller hulp dit werk hebben mogen voltooien. Wij hebben u samengeroepen om aan dien dank uiting te geven. Het geldt al degenen, die ln den somberen nacht van 14 Maart 1939 geholpen hebben de ramp te beperken. Het geldt alle medewerkers op bouwkundig gebied, in de eerste plaats de heren Van Heeswijk, Van Beveren en Goorhuis, waarbij ik ook den naam van Mr. van Schilfgaarde mag voegen. Het geldt het beherende en bospersoneel als onze trouwe Jo Span. Waren de tijden normaal geweest, dan had het in onze bedoeling gelegen aan deze ontvangst een uitbreiding te geven. Doch de omstandigheden laten dit niet toe. Een grote druk ligt op ons allen. Toch hoop ik, dat wij enige uren in lijst bij elkander mogen vertoeven. Wij beschouwen het als een voorrecht u hier verenigd tc zien. Vervolgens bood de hoofdopzichter, de heer A. Nijenhuis, niet een toepasselijk woord, namens alie vaste arbeiders van het bos, de restauratie en het Huis de familie Van Heek een prachtige oude eikenhouten tafel aan. Hij hoopte, dat dit kleine cadeau, waaraan ieder zijn giften met blijmoedigheid en opgewektheid gegeven heeft, een passende plaats mag vinden en het interieur mag helpen verfraaien. Deze tafel zal steeds weer spreken van de goede geest, die er heerst tussen U en ons. Voor de aannemers voerde de heer G. J. Rosie uit 's-Heerenberg het woord. In 't bijzonder roemde hij de prettige samenwerking, ondervonden bij de restauratie. Het bespreken van het een en ander gaf altijd de grootste voldoening. Spr. hoopte, dat het de familie gegund moge zijn, nog vele jaren in dit kostelijk kasteel te vertoeven.

Het kasteel Huis Bergh krijgt een ophaalbrug. 09-02-1940

Hout voor de ophaalbrug

— Niet alleen zal het kasteel Bergh na den herbouw een ander aanzien krijgen, maar ook de omgeving. Zoo hebben de arbeiders dezer dagen een begin gemaakt met het aanleggen van het steigerwerk' voor 'het bouwen van een voetophaalbrug, gelegen tusschen -de , oude archieftoren en de Hooge Wal.- De. dijk, die de verbinding tusschen de Wal en het groote ijzeren hek vormt, wordt geheel weggegraven, zoodat het kasteel met de daarbij behoorende gebouwen in de toekomst geheel door een gracht omgeven zal zijn. De brug wordt geheel van eikenhout gemaakt

Kasteel Huis Bergh" te 's-Heerenberg. 19-07-1940

De bekapping van „Huis Bergh", welke bijna gereed gekomen is
De plaats, waar de dam in de gracht heeft gelegen, is in den ouden toestand hersteld. Op den achtergrond de archieftoren en het rentmeesterhuis.

In de restauratie van „Huis Bergh" en in de verfraaiing rondom het kasteel • komt langzamerhand duidelijk tekening. De vele ingrijpende veranderingen, welke hier worden aangebracht, blijken even zo vele verbeteringen te zijn, welke het aanzien van 't vriendelijke oude stadje 's-Heerenberg in aanzienlijke mate verhogen. Op de plaats, waar eens de stijlloze oude borstelfabriek stond, zijn thans fraaie karakteristieke in oud- Hollandse stijl opgetrokken woningen verrezen, welke hun voltooiing bijna hebben "genaderd. Vlak bij deze woningen is men druk bezig met de . Restauratie van een oude woning, welke onlangs door „Huis Bergh" werd aangekocht. Op het kasteel zelf wordt onder de bekwame leiding van den heer Goorhuis, met man en macht gewerkt aan de voltooiing van de belangrijke restauratie, welke reeds ver is gevorderd. Deze week zijn de laatste dakspanten geplaatst en binnen enkele dagen zal „Huis Bergh" geheel onder de kap komen en zal hiermede een gedenkwaardige mijlpaal in de restauratie bereikt zijn. Zo men weet wordt het dak in drie stijlen, t.w. de 16de, 17de en 18de eeuwse stijl opgetrokken, hetgeen ongetwijfeld een typische aanblik zal opleveren. De werkzaamheden vorderen zodat binnen enkele maanden het gehele gebouw glasdicht zal zijn. Het doorgraven van den dam in de gracht is ook gereed gekomen en hiermede is het kasteel weer rondom in het water komen te liggen. Zeer waarschijnlijk zal na beëindiging der restauratie nog een ophaalbrug worden gemaakt bij de kasteelingang, doch een beslissing hieromtrent is nog niet genomen.

Het doorgraven van den dam in de gracht is ook gereed gekomen en hiermede is het kasteel weer rondom in het water komen te liggen. Zeer waarschijnlijk zal na beëindiging der restauratie nog een ophaalbrug worden gemaakt bij de kasteelingang, doch een beslissing hieromtrent is nog niet genomen.

Huis Bergh als inspiratie

Anoul Bouman, architect heeft met anderen het Huis Bergh bezocht en dit gebruikt als inspiratie voor een nieuwbouw projekt in Ermelo, genaamd Kasteel Groot Hoorlo

De details van een kasteel vind men er terug in de lateien, baksteen, deuren, fontein en brug.

Ook de solide toren in zijn eenvoud zoals die in 's-Heerenberg is kan men niet omheen.

Het zijn eensgezinswoningen en het geheel doet denken aan een kasteel. (Huis Bergh)

Foto's van Huis Bergh

  • Huis Bergh voor de brand in 1939
  • Poort Huis Bergh.jpg
  • Huis Bergh en kapel.JPG
  • Huis Bergh 5.jpg
  • Kopie van huisbergh kleur.jpg
  • Kasteel voor de brand van '39.jpg
  • Kopie van huis bergh plantage - kopie.jpg
  • Huisbergh slot.jpg
  • Huis bergh 3 kl.jpg
  • Huis Bergh ingang kl.jpg
  • Huis Bergh 4.jpg
  • Huis Berg 4 kl.jpg
  • Huis Berg 2 kl.jpg
  • Huis Berg 1 kl.jpg
  • Huis Berg kl.jpg
  • Huis Bergh zonder begr.jpg
  • Gezicht op kasteel en gasthuis kl.jpg
  • Dam bij kasteel 1928 kl.jpg
  • Foto's van de brand en direct daarna
  • Huis Bergh brand 1 kl.jpg
  • Huis Bergh brand 2 kl.jpg
  • Huis Bergh brand 3 kl.jpg
  • Huis Bergh brand 4 kl.jpg
  • Huis Bergh brand 5 kl.jpg
  • Huis Bergh brand 6 kl.jpg
  • Huis Bergh brand 7 kl.jpg
  • Huis bergh brand 8 kl.jpg
  • Huis Bergh brand 9 kl.jpg
  • Huis Bergh brand 10 kl.jpg
  • Foto's van de brand
  • Huis Bergh na brand 1 kl.jpg
  • Huis bergh na brand 2 kl.jpg
  • Huis bergh na brand 3 kl.jpg
  • Huis Bergh na de brand 4 kl.jpg
  • Huis Bergh na de brand 5 kl.jpg
  • Huis Bergh na de brand 6 kl.jpg
  • Huis Bergh na de brand 7 kl.jpg
  • Foto's van de wederopbouw
  • Huis bergh opbouw 1 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 2 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 3 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 4 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 5 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 6 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 7 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 8 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 9 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 10 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 11 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 12 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 13 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 14 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 15 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 16 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 17 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 18 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 19 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 20 kl.jpg
  • Huis Bergh Restauratie kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 21 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 22 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 23 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 24 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 25 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 26 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 27 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 28 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 29 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 30 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 31 kl.jpg
  • Huis bergh opbouw 32 kl.jpg
  • Huis Bergh nu
  • Huis Bergh s Heerenberg.jpg
  • IMGP0160.JPG


Adres

Hof van Bergh 8
7040 AD 's-Heerenberg
Telefoon: 0314-661281
Telefax: 0314-663830

Kaart

<googlemap lat="51.874318" lon="6.241125" zoom="17"></googlemap>

Bronnen

Externe links

Overgenomen van "https://berghapedia.nl/index.php?title=Huis_Bergh&oldid=66828"