Strausz, Sally

Sally Strausz werd op 26 juli 1888 geboren in 's-Heerenberg als zoon van Joseph Straus en Sara Hertz. Anders dan de rest van zijn familie spelde hij zijn achternaam met een z op het eind.

Hij trouwde in 1918 in Den Haag met Dina Hamme, geboren aldaar op 23 oktober 1896 als dochter van Joel Hamme en Johanna Menk.

Hij was in 1919 een van de oprichters van de Naamlooze Vennootschap 's-Heerenbergsche Bank. Tot het faillissement in 1930 was hij samen met zijn broer Maurits directeur van deze bank. In 1929 was hij een van de oprichters van Kunsthhoornfabriek N.V. De Struisvogel.

Op 2 november 1934 verhuisde hij met zijn gezin naar Doetinchem. Fotograaf Jan Stap vertelde in 2004 in de Kronyck over zijn jeugd in Doetinchem in de jaren dertig, waarbij ook de familie Strausz ter sprake kwam.

---

Annie Hendriksen verdiende een zakcentje door op de vrijdagavond voor de sabbat bij de joodse familie Strausz gaslampen en het fornuis aan te steken. De heer en mevrouw Strausz woonden schuin tegenover ons op de Burg. de Bruynstraat 6, waar de heer Strausz in assurantieën deed. Het waren stille onopvallende mensen die twee zoons hadden. De oudste heette Julius en de andere Benjamin. Deze laatste was net iets jonger dan ik. Anders dan ik zat Benjamin graag binnen te lezen. Buiten spelen deed-ie niet. Als Benjamin al buiten kwam, droeg hij meestal een te lange korte broek en zag er met zijn brilletje met dikke, ronde glazen uit als een leergierig studentje. Voor mij waren zijn eigenschappen ongekend. Dat gold ook voor mijn moeder, want die haalde hem steevast als lichtend voorbeeld aan, wanneer ik weer eens met een zielig rapport thuiskwam, waarin naast de standaardvakken zelfs gedrag en vlijt niet voor een lichtpuntje zorgden. "Benjamin is acht en kent nu alle hoofdsteden van Europa al uit het hoofd, en jij weet nauwelijks waar Zelhem ligt, neem daar maar eens een voorbeeld aan", kon ze dan sneren. In het begin van de oorlog, van de ene op de andere onbegrijpelijke, trieste dag werd de brave en onschuldige familie Strausz naar Duitsland afgevoerd.
Wij dachten toen voor even...

---

Behalve de bovengenoemde zoons had Sally ook een dochter.

• Sara (* 23 maart 1920, † 25 januari 1943 in Auschwitz)
• Julius (* 6 september 1921, † 28 februari 1943 in Auschwitz)
• Benjamin (* 4 november 1930, † 7 december 1942 in Auschwitz)

Evenmin als zijn vrouw en kinderen heef Sally de oorlog overleefd. Hij is samen met zijn vrouw en Benjamin op 7 december 1942 omgekomen in Auschwitz, 54 jaar oud.

Sally en zijn gezin staan vermeld op het monument op de Joodse begraafplaats in Doetinchem. Verder worden zij vermeld in het Digitaal Monument van de Joodse Gemeenschap, het Slachtofferregister van de Oorlogsgravenstichting en Yad Vashem's Central Database of Shoah Victims' Names.

Sally' overlijden is op 25 november 1950 ingeschreven in de gemeente Doetinchem. Dit gebeurde krachtens een wet uit juni 1949 betreffende het opmaken van overlijdensakten van vermisten. Als bewijs van het overlijden gold een officiële mededeling van de Commissie tot het doen van aangifte van overlijden van vermisten gedateerd 24 augustus 1950.

De officiële mededeling No. 76215 van de Commissie tot het doen van aangifte van overlijden van vermisten van Sally Strausz' overlijden in Auschwitz. Klik op de afbeeldingen voor een vergroting.

Sally Strausz' overlijdensakte in de gemeente Doetinchem

Bronnen

• Bevolkingsregister Bergh
• Digitaal Monument Joodse Gemeenschap
• Kronyck, no.111, blz. 45-48
• Old Ni-js nr. 75, blz. 23-25
• Oorlogsgravenstichting
• Yad Vashem
• Zoek akten
• Reactie van Arend Kappert via contactformulier met daarin de aktes van Benjamin Straus, Julius Joseph Straus en Dina Hamme